Bệnh nhân cúm điều trị tại bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Dương Ngọc/TTXVN
Nguy kịch vì cúm mùa
Thời gian gần đây Bệnh viện Nhi Trung ương liên tục tiếp nhận trẻ em mắc cúm phải nhập viện điều trị, chủ yếu với các triệu chứng như: Sốt cao, ho, viêm đường hô hấp trên, viêm phế quản… nhiều trẻ biến chứng đường hô hấp nặng. Đặc biệt, từ đầu năm 2019 đến nay, Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương đã ghi nhận 3 bệnh nhi bị biến chứng viêm não sau khi mắc cúm. Biến chứng viêm não sau cúm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể để lại di chứng về thần kinh, nặng có thể gây tử vong.
Không chỉ trẻ em, đã có nhiều trường hợp người lớn mắc cúm biến chứng rất nặng. Mới đây Bệnh viện Bạch Mai đã liên tục tiếp nhận các trường hợp mắc cúm nguy kịch. Đó là trường hợp bệnh nhân L.Đ.C. (64 tuổi, ở Sơn Tây, Hà Nội) bị sốt cao liên tục 6 ngày kèm ho khan, khó thở tức ngực đã phải nhập viện cấp cứu và được chẩn đoán viêm phổi dẫn tới suy hô hấp cấp. Các bác sĩ phải điều trị tích cực bằng những biện pháp hiện đại nhất để cứu chữa cho bệnh nhân. Tại đây, một bệnh nhân nam khác (48 tuổi ở Ứng Hòa, Hà Nội) cũng xuất hiện các triệu chứng thông thường của cúm như: Ho, sổ mũi, sốt, nhức mỏi toàn thân… nhưng khi nhập viện đã trong tình trạng suy hô hấp nặng, phải lọc máu liên tục, thở máy. Các trường hợp này đều được xét nghiệm và dương tính với cúm A(H1N1) hay còn gọi là cúm mùa.
Thậm chí mới đây Bệnh viện Bạch Mai cũng đã ghi nhận trường hợp thai phụ 31 tuổi (ở Thanh Hóa) tử vong vì mắc cúm mùa. Thai phụ mang song thai 24 tuần, ban đầu chỉ có các triệu chứng cúm thông thường như sổ mũi, hắt hơi… nhưng bệnh đã diễn biến sang phổi rất nhanh; dù được lọc máu, thở máy, chạy cả tim phổi nhân tạo ngoài cơ thể liên tục nhưng bệnh nhân vẫn suy hô hấp và tử vong.
Không chỉ ghi nhận các ca cúm mùa nặng tại các cơ sở y tế, hiện đang là thời điểm thuận lợi cho bệnh cúm lây lan. Bệnh cúm mùa tuy là bệnh thông thường, phổ biến nhưng không thể chủ quan, nhất là với các đối tượng trẻ em, phụ nữ mang thai, người già… có sức đề kháng kém.
Có thể phòng bệnh bằng vắc xin
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), tác nhân gây bệnh cúm mùa chủ yếu do các chủng vi rút cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B và cúm C. Các loại vi rút này có khả năng lây nhiễm rất cao, qua đường hô hấp, qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho khạc… nên dễ phát sinh thành dịch. Đặc biệt, chủng vi rút cúm A(H1N1) còn có thể gây ra các biến chứng nặng hơn như viêm phổi, viêm phế quản dễ dẫn tới suy hô hấp nguy hiểm.
PGS. TS Đào Xuân Cơ, Trưởng khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Bạch Mai cho biết: “Cúm mùa là bệnh thường gặp do vi rút gây ra và lây truyền qua đường hô hấp, người bình thường có thể mắc bệnh trực tiếp khi hít phải giọt bắn nước mũi, nước bọt khi của người bệnh khi hắt hơi, ho hoặc gián tiếp qua bàn tay khi cầm nắm các vật dụng có nhiễm nước mũi, nước bọt của bệnh nhân (thành giường, tay nắm cửa, điện thoại…) hoặc do dùng chung dụng cụ với bệnh nhân (cốc chén, bát đũa, thau chậu)... Đa số các trường hợp cúm mùa sẽ tự khỏi, tuy nhiên bệnh lại có thể gây nên một số biến chứng nặng như: Viêm phổi, khó thở, tím tái, phù phổi do suy tim và có thể gây tử vong. Vì vậy, người bệnh cần được theo dõi phát hiện và điều trị kịp thời.
Bệnh cúm thường có các triệu chứng khởi phát đặc trưng như: Ngạt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, sốt cao, đau nhức toàn thân, ho… Khi có các triệu chứng trên, bệnh nhân cần xác định nguyên nhân gây bệnh; nếu là cúm có thể điều trị bằng thuốc kháng vi rút, uống bù nước, nâng cao thể trạng...
Những đối tượng dễ mắc cúm không được chủ quan như: Trẻ em dưới 5 tuổi, người cao tuổi, phụ nữ mang thai… nhất là những người đã có sẵn các bệnh về phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, các hội chứng suy giảm miễn dịch…
Đặc biệt, hiện nay bệnh cúm đã có vắc xin phòng bệnh, để phòng cúm mùa hiệu quả nhất, người dân có thể tiêm vắc xin phòng cúm định kỳ theo lịch.
Cục Y tế dự phòng cũng khuyến cáo, bên cạnh tiêm vắc xin, để phòng lây nhiễm cúm mùa, người dân cần thực hiện các biện pháp phòng bệnh như: Tránh đến những nơi đông tụ tập đông người, nhà ở phải thông thoáng khí, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng và mũi khi ho, hắt hơi hoặc dùng khăn giấy sau đó bỏ vào thùng rác, nếu che bằng tay thì cần rửa tay ngay sau khi ho, hắt hơi nhằm tránh lây nhiễm sang người khác.
Khi người dân có các biểu hiện của mắc cúm mùa như: Ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời. Đặc biệt không tự ý sử dụng thuốc đặc biệt là thuốc kháng virus như Tamiflu mà phải tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc.