TS.BS Nguyễn Tuyết Xương, Trưởng khoa Tai - Mũi - Họng, Bệnh viện Nhi Trung ương, ngoài việc dùng để cung cấp và bổ sung nước cũng như chất điện giải cho cơ thể (dùng đường tiêm truyền theo chỉ định của bác sĩ) thì nước muối sinh lý 0,9% còn được dùng làm thuốc nhỏ/rửa mắt hay mũi. Tuy nhiên, nước muối sinh lý không phải là thuốc.
Hiện nay, một số phụ huynh đã lạm dụng, dùng nước muối sinh lý rửa mũi cho con hàng ngày để phòng chống các bệnh viêm mũi, họng trong khi trẻ không bị bệnh. TS.BS Nguyễn Tuyết Xương khẳng định đây là thói quen sai lầm do trong mũi, họng đều có một lượng dịch tự nhiên đủ để bôi trơn niêm mạc, có tác dụng ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn và bụi bẩn.
Nếu lạm dụng nước muối sinh lý để rửa mũi hàng ngày sẽ khiến mũi trẻ mất đi dịch tiết tự nhiên, mất đi lớp bảo vệ niêm mạc; khiến trẻ bị rát, kích ứng mũi, chảy nước mũi, khô mũi, thậm chí gây viêm nhiễm mãn tính. Chưa kể, rửa mũi sai tư thế có thể khiến trẻ bị đau, chảy máu, hoặc là gây viêm tai giữa.
TS.BS Nguyễn Tuyết Xương hướng dẫn cách vệ sinh mũi đúng cách cho trẻ. Ảnh: KC. |
"Nước biển và nước muối sinh lý chỉ thật sự tốt khi trẻ có tình trạng viêm mũi, ngạt và chảy nước mũi nhiều. Lúc này, chúng được dùng để bơm rửa, đảm bảo sự thông thoáng cho mũi. Ngoài ra, cũng có thể dùng các dung dịch nước muối để vệ sinh mũi sau khi đi xa, tiếp xúc với môi trường nhiều khói bụi", TS. BS Nguyễn Tuyết Xương nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, chuyên gia nhi khoa cũng khuyến cáo khi vệ sinh mũi cho trẻ, người lớn cần chú ý thực hiện đúng các nguyên tắc sau:
- Đặt trẻ nằm nghiêng trên bàn hoặc giường. Để đầu thấp, mông cao; đặt 1 tay lên đầu trẻ và giữ nhẹ để tránh việc trẻ giãy giụa, có thể gây tổn thương trong quá trình rửa mũi.
– Lót khăn xô dày dưới cổ và đầu trẻ để nước rửa chảy ra thấm vào đó.
–Trong trường hợp dịch mũi đặc, có rỉ mũi thì nên nhỏ 2 - 3 giọt nước muối vào mỗi bên mũi, đợi 1 lúc cho nước muối ngấm làm mềm rỉ mũi rồi nhẹ nhàng dùng tay day day mũi bé để rỉ mũi mềm và bong ra. Nếu trẻ mới bị ngạt mũi nhẹ, dịch mũi còn lỏng thì có thể tiến hành rửa luôn.
– Đặt miệng lọ nước muối đầu tròn vào lỗ mũi phía trên của trẻ, bóp nhanh nhưng không quá mạnh để nước muối đi vào trong và từ từ chảy ra ở lỗ mũi bên kia. Dịch mũi và rỉ mũi có thể cuốn theo nước muối chảy ra lỗ mũi phía bên kia .
– Dùng khăn mềm nhẹ nhàng lau sạch mũi, miệng trẻ, trấn an con vài phút trước khi quay bé nằm nghiêng sang phía ngược lại để rửa tiếp lỗ mũi bên kia của bé.
– Nếu dịch mũi quá đặc và không thể trôi ra theo nước, có thể dùng dụng cụ hút mũi để hút cho trẻ. Tuy nhiên không nên lạm dụng hút mũi vì cách này có thể tạo áp lực gây tổn thương niêm mạc mũi.
– Bơm rửa cho đến khi nước rửa chảy ra màu trong, không còn dịch mũi nhầy. Ngày rửa mũi từ 3 - 5 lần (khi trẻ viêm mũi, ngạt, chảy nước mũi).
– Lưu ý không dùng xi lanh chứa nước muối sinh lý để bơm, rửa mũi cho bé để tránh trầy, xước niêm mạc mũi của trẻ.
– Khi trẻ bị các bệnh về mũi, xoang có thể dùng nước nuối sinh lý để rửa mũi cho bé nhưng phải theo chỉ dẫn của bác sỹ chuyên khoa tai mũi họng.