Tuy trên hành trình giải đấu này, đội tuyển Brazil của Tite vẫn có tính ổn định cao, nhưng họ đã đi đến giới hạn cuối về khả năng tạo đột biến.
Huấn luyện viên Tite của đội tuyển Brazil. Ảnh: AP
“Đây không phải đội tuyển Brazil mà mọi người biết. Chỉ có một đội thực sự muốn thi đấu trận chung kết. Đây không phải cái cớ, nhưng chúng tôi đã không thi đấu”, Thiago Silva - người đeo băng đội trưởng Brazil trong trận chung kết Copa America 2021, lên tiếng sau thất bại này. Thiago Silva và nhiều thành viên của đội tuyển Brazil khác cho rằng họ không tập trung vào trận đấu này, chỉ có người Argentina thực sự quyết tâm chiến thắng để chấm dứt 28 năm không danh hiệu. Trên sân Maracana, nhiều người hâm mộ Brazil cũng ủng hộ Argentina.
Quả thực, Brazil rất không muốn giải đấu diễn ra. Các cầu thủ buộc phải chấp nhận cuộc chơi, sau khi Tổng thống Jair Bolsonaro đưa giải đấu về Brazil giữa đại dịch COVID-19, bất chấp phản ứng của người dân. Dù vậy, không thể viện lý do này để bào chữa cho thất bại của Brazil. Ban đầu, các cầu thủ có thể phản đối giải đấu. Khi cuộc chơi diễn ra, nhất là khi vào đến chung kết, họ muốn giành danh hiệu. Không ai muốn thấy kình địch Argentina giành cúp ngay trên sân nhà của mình.
Ở Maracana, Thiago Silva muốn chiến thắng danh hiệu với tư cách đội trưởng Brazil. Neymar quyết tâm giành danh hiệu quốc tế đầu tiên cùng đội tuyển quốc gia. Các cầu thủ Brazil khác cũng thể hiện nỗ lực chiến thắng với nhiều pha bóng đầy bạo lực. Nhưng họ không đạt được mục đích khi Argentina là đội chơi tốt hơn.
Các pha bóng của Brazil luôn nửa chừng và hời hợt, không biết nên phòng ngự hay tấn công, trái ngược với sự dũng mãnh của các cầu thủ Argentina. Lionel Scaloni biết cách ngăn chặn các đường chuyền của Brazil, chia cắt Neymar, Lucas Paqueta. Người ta chỉ thấy Neymar đi lang thang trên sân với chiếc quần đùi bị rách, né tránh va chạm, trong khi Messi nỗ lực hết mình, sắc bén trong quá trình chuyển đổi thế trận. Lối đá của Brazil chậm chạp và không có chiều sâu. Điều này chỉ cải thiện khi Tite đưa ra những điều chỉnh và Neymar đá tốt hơn. Nhưng Argentina với thủ môn Emiliano Martinez rất tỉnh táo.
Trong hơn 40 ngày qua, tính cả giai đoạn chuẩn bị cho vòng loại World Cup 2022, Brazil thi đấu rất nổi bật. Thế nhưng, trong trận chung kết Copa America 2021, đội tuyển vàng - xanh bộc lộ những hạn chế và thua toàn diện trước Argentina.
Chung kết Copa America 2021 mới chỉ là trận thua thứ 5 của Brazil trong triều đại Tite, sau 62 trận. Trong thời gian này, có 42 trận đấu Brazil không để thủng lưới. 126 bàn thắng được ghi, trong khi chỉ nhận 22 bàn thua. Tuy nhiên, nhiều người Brazil chỉ trích đội tuyển “chỉ có Neymar”, hoặc nặng nề hơn khi nói “đây là thế hệ tồi tệ nhất trong lịch sử”. Những phân tích cũng chỉ ra rằng, Brazil dưới thời Tite chỉ thắng liên tục nhờ chủ yếu đá với nội bộ Nam Mỹ, không cạnh tranh với các đại diện hàng đầu châu Âu.
Trong 5 trận thua của Brazil với Tite, chỉ có 2 trận ở các giải chính thức. Trước khi thua Argentina trên sân nhà Maracana, họ từng bị Bỉ đánh bại ở World Cup 2018. Tite tạo được dấu ấn riêng của mình trong 5 năm qua, nhưng Brazil của ông đã đi đến giới hạn cuối về sức mạnh và đột biến. Tite hiểu rõ điều này, nên ông thực hiện những thử nghiệm trong hơn 40 ngày qua.
Trong 9 trận đấu liên tiếp - 2 trận trong khuôn khổ vòng loại World Cup 2022 và 7 trận thuộc Copa America, Tite thực hiện đến 18 điều chỉnh về mặt con người cũng như chiến thuật (3 hoặc 4 cầu thủ tấn công, tùy thời điểm). Chỉ 2 trận Bán kết và Chung kết Copa America 2021 là ông giữ nguyên đội hình xuất phát. Trong đó, ông tích cực thử nghiệm hàng công.
Tuy vậy, thử nghiệm của Tite không được như ý. Không tính Neymar, 6 tiền đạo mà Tite thử nghiệm tại Copa America là Gabriel Jesus, Gabigol, Richarlison, Roberto Firmino, Everton Soares và Vinicius chỉ ghi 3 bàn (nếu bao gồm cả vòng loại World Cup, cũng chỉ có 4 bàn được nhóm này thực hiện). Tite đưa Neymar đến gần khung thành đối phương hơn, trong khi phần lớn sự nghiệp anh đá bên trái. Điều này khiến vai trò của các tiền đạo khác bị ảnh hưởng nên hiệu suất tấn công mà Brazil đạt được rất thấp.
Hành trình dài ở vòng loại World Cup sắp tới, cùng với việc được bổ sung một số cầu thủ vắng mặt tại Copa America 2021 để tập trung cho Olympic, là thời gian để Tite tiếp tục những điều chỉnh còn dang dở, giúp Brazil tăng thêm tính đột biến.