Theo báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội về tình hình thực hiện kế hoạch tài chính năm 2024, dự kiến kế hoạch tài chính 2025 của các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách do trung ương quản lý, tổng số thu theo chế độ của Quỹ bảo hiểm xã hội (bao gồm cả kinh phí từ ngân sách nhà nước chuyển quỹ để chi trả cho người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội) ước đạt 410.300 tỷ đồng, tăng 5,2% (20.500 tỷ đồng) so kế hoạch.
Chi trả lương hưu cho người hưởng. Ảnh: XC
Dự kiến đến hết năm 2024, cả nước đạt khoảng 20 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, tăng 8,79% (tương đương thêm 1,255 triệu người) so với năm 2023, bằng gần 43% lực lượng lao động trong độ tuổi có việc làm.
Tổng số chi của quỹ ước trên 352.000 tỷ đồng, đạt 109,2% (tăng 29.800 tỷ đồng) so với kế hoạch. Trong đó, khoản chi chế độ bảo hiểm xã hội từ quỹ khoảng 300.000 tỷ đồng. Chi lương hưu và trợ cấp bảo hiểm từ nguồn ngân sách nhà nước cấp là 522.000 tỷ đồng, tăng 9,3%.
Chênh lệch thu - chi quỹ năm 2024 ước khoảng 58.100 tỷ đồng. Số dư quỹ cuối năm 2024 dự kiến hơn 1,2 triệu tỷ đồng, tăng 4,9% (58.100 tỷ đồng) so với cuối năm 2023, trong đó chủ yếu được sử dụng để đầu tư vào trái phiếu Chính phủ.
Quỹ được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006, Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) năm 2014, các Nghị định của Chính phủ.
Quỹ do Bảo hiểm xã hội Việt Nam trực tiếp quản lý, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với quỹ.
Nguồn thu của quỹ được hình thành từ các khoản đóng góp của người sử dụng lao động và người lao động theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội với mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc bằng 25,5% quỹ tiền lương.
Trong đó, người sử dụng lao động đóng 17,5% (gồm 3% vào quỹ ốm đau và thai sản; 0,5% vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; 14% vào quỹ hưu trí và tử tuất), người lao động đóng 8% mức tiền lương tháng (vào quỹ hưu trí, tử tuất). Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động đóng.
Quỹ được sử dụng để chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội cho người lao động; đóng bảo hiểm y tế cho người đang hưởng lương hưu hoặc nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng; chi trả các chế độ hưu trí, tử tuất cho người lao động; đóng bảo hiểm y tế cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đang hưởng lương hưu; chi phí quản lý; đầu tư để bảo toàn và tăng trưởng quỹ.