Người dân huyện Văn Chấn (Yên Bái) đăng ký khám, chữa bệnh bằng thẻ bảo hiểm y tế tại Trung tâm Y tế huyện. Ảnh: Việt Dũng/TTXVN
Quyền lợi người tham gia bảo hiểm y tế ngày càng được mở rộng
Phát biểu tại đây, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế gia tăng nhanh chóng. Nếu như năm 2009 là 58% dân số, tới năm 2023 tỷ lệ bao phủ đã đạt 93,35% dân số, tương ứng với 93,307 triệu người tham gia bảo hiểm y tế.
Số lượt người có thẻ bảo hiểm y tế đi khám bệnh, chữa bệnh tăng nhanh qua từng năm. Tính tới ngày 31/12/2023, có 174,8 triệu lượt người khám chữa bệnh bảo hiểm y tế với số tiền chi trả khoảng 124,3 nghìn tỷ đồng.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế ngày càng được mở rộng, việc tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ngày càng thuận lợi. Danh mục thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật được sử dụng theo năng lực chuyên môn, tuyến chuyên môn kỹ thuật vừa để đảm bảo quyền lợi của người có thẻ bảo hiểm y tế khi đến cơ sở y tế, vừa là yêu cầu nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của cơ sở y tế.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, Luật bảo hiểm y tế năm 2008 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế năm 2014 đã có một số quy định không còn phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, một số nội dung mới phát sinh trong trong thực tiễn triển khai.
Đặc biệt, những thay đổi trong các quy định về khám bệnh, chữa bệnh của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 đòi hỏi cần phải tổng kết, đánh giá và sửa đổi, bổ sung Luật bảo hiểm y tế để phù hợp với các quy định mới của hệ thống pháp luật và thực tiễn.
“Việt Nam là quốc gia đứng thứ 15 trên thế giới về dân số, và đang bước vào giai đoạn già hóa dân số, mô hình bệnh tật thay đổi, gia tăng các bệnh không lây nhiễm, nhu cầu điều trị ngày càng tăng và khuynh hướng điều trị đòi hỏi theo xu hướng tiên tiến để bảo đảm quyền bình đẳng cho mọi người dân trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe; được bình đẳng về trách nhiệm tham gia và quyền lợi được hưởng trong khám bệnh chữa bệnh bảo hiểm y tế và tiếp cận các dịch vụ có liên quan”, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Thời gian qua, Bộ Y tế đã khẩn trương nghiên cứu, xây dựng hồ sơ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế. Trong quá trình xây dựng, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tư pháp và các bộ, ngành liên quan rà soát và thống nhất hoàn thiện hồ sơ theo hướng tập trung sửa đổi, bổ sung tối đa một số vấn đề vướng mắc, bất cập phát sinh có tính cấp bách, một số vấn đề đã có đầy đủ thông tin, dữ liệu và đạt được sự đồng thuận cao, cập nhật, pháp điển hóa một số nội dung đã được quy định tại các văn bản pháp luật có liên quan. Đặc biệt là sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật bảo hiểm y tế có liên quan tới việc thay đổi các quy định về tiền lương theo quy định tại Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương và quy định về cấp chuyên môn kỹ thuật theo quy định của Luật khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15…
Bốn chính sách ưu tiên sửa đổi
Thạc sĩ Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ bảo hiểm y tế (Bộ Y tế) cho biết, có 4 chính sách đề nghị trong Luật bảo hiểm y tế sửa đổi.
Đó là điều chỉnh đối tượng tham gia bảo hiểm y tế đồng bộ với các quy định của pháp luật có liên quan; điều chỉnh phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế phù hợp với mức đóng, cân đối quỹ bảo hiểm y tế và yêu cầu chăm sóc sức khỏe trong từng giai đoạn. Bên cạnh đó là điều chỉnh các quy định về bảo hiểm y tế có liên quan theo cấp chuyên môn kỹ thuật khám chữa bệnh và phát huy vai trò của y tế cơ sở trong chăm sóc sức khỏe ban đầu và khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và phân bổ sử dụng quỹ bảo hiểm y tế hiệu quả.
Theo đó, dự thảo Luật bảo hiểm y tế sửa đổi đề xuất điều chỉnh chi phí quản lý tối đa 5% như quy định hiện hành xuống tối đa 4% cho hoạt động quản lý quỹ bảo hiểm y tế. Phần còn lại 1% bổ sung vào quỹ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế. "Như vậy tổng kinh phí được bổ sung vào quỹ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế mỗi năm khoảng 1.100 tỷ đồng sẽ được phân bổ, điều tiết ngay từ đầu năm cho các cơ sở khám chữa bệnh", Thạc sĩ Trần Thị Trang cho biết.
Theo Thạc sĩ Trần Thị Trang, việc tập trung vào những chính sách này nhằm bảo đảm người dân được tham gia bảo hiểm y tế theo nhóm đối tượng phù hợp và bảo đảm quyền lợi bảo hiểm y tế phù hợp với nhu cầu của người dân trong chăm sóc sức khoẻ, yêu cầu chuyên môn cũng như khả năng chi trả của quỹ bảo hiểm y tế; tạo công bằng, thuận lợi cho việc cung ứng, sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế; nâng cao hiệu quả hoạt động của y tế cơ sở, quan tâm đến chăm sóc sức khỏe ban đầu, góp phần quản lý toàn diện sức khỏe người dân.
Đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng quỹ bảo hiểm y tế; đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành có liên quan tới bảo hiểm y tế"- bà Trang nói và nhấn mạnh thêm, việc tập trung vào các chính sách này trong quá trình xây dựng Luật bảo hiểm y tế sửa đổi nhằm kịp thời trình Quốc hội cho ý kiến, thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Bên cạnh đó, trong phạm vi điều chỉnh, dự thảo Luật bảo hiểm y tế sửa đổi tập trung vào sửa đổi, bổ sung các quy định đối tượng tham gia; mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế; một số phạm vi quyền lợi để phù hợp với yêu cầu chuyên môn; mức hưởng bảo hiểm y tế trong một số trường hợp; đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu, cấp chuyên môn kỹ thuật và chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế gắn với phát huy vai trò của y tế cơ sở.
Cùng với đó là điều chỉnh chi phí quản lý quỹ bảo hiểm y tế để tăng chi trực tiếp cho khám chữa bệnh; cập nhật quy định về tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm y tế; quyền và trách nhiệm của các bên liên quan đến bảo hiểm y tế; cập nhật, pháp điển các quy định trong các văn bản dưới luật, các quy định đồng bộ với các luật, nghị quyết liên quan mới được ban hành và điều chỉnh một số nội dung mang tính chất kỹ thuật.