Bài học kinh nghiệm từ Đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở của TP Hà Nội

Quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Thành ủy Hà Nội trong quá trình tổ chức đại hội trên tinh thần nghiêm túc, khẩn trương và đúng quy định. Đến đầu tháng 9/2020, có 50/50 Đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy Hà Nội đã hoàn thành công tác tổ chức Đại hội theo quy định, đạt mục đích, yêu cầu và vượt tiến độ đề ra. Qua đây cũng là bài học cần đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm để tổ chức thành công Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố.

Kết quả toàn diện

Theo đánh giá chung, công tác chuẩn bị, tổ chức Đại hội được các cấp ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ, bài bản theo quy định, hướng dẫn của Trung ương và Thành ủy. Các Đại hội diễn ra thành công, đạt kết quả toàn diện, đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc, quy định của Đảng, nhất là trong điều kiện đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Đây thực sự là đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, sâu rộng trong các Đảng bộ, là ngày hội lớn của toàn dân, tạo động lực mới cho việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, góp phần củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng; đồng thời là tiền đề quan trọng để tổ chức thành công Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội, tiến tới Đại hội XIII của Đảng.

Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị 35-CT/TW về tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Thành ủy Hà Nội đã có Kế hoạch 155-KH/TU về “Tổ chức đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội”; đồng thời tổ chức quán triệt đến đội ngũ cán bộ chủ chốt của thành phố, tổ chức hội nghị tập huấn, hướng dẫn đến các đồng chí Bí thư, Thường trực cấp ủy, Trưởng các ban Đảng của các Đảng bộ trực thuộc Thành ủy. Tài liệu gồm văn bản hướng dẫn, là cẩm nang phục vụ công tác chuẩn bị Đại hội đảng bộ các cấp cũng được khẩn trương phát hành.

Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội thành lập 16 đoàn công tác, 16 đoàn kiểm tra để chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị 35-CT/TW, Kế hoạch 155-KH/TU tại các Đảng bộ cấp trên cơ sở. Bên cạnh đó, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc, giải quyết những vấn đề phát sinh trong quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội, nhất là tại những đơn vị có vấn đề cần quan tâm, có phát sinh phức tạp… Ban Thường vụ Thành ủy cũng quyết định lựa chọn 3 đơn vị tổ chức đại hội điểm, 17 đơn vị trực tiếp bầu bí thư; tiến hành rút kinh nghiệm ngay khi hoàn thành các đại hội điểm để các địa phương, đơn vị nghiên cứu, học tập.

Đặc biệt, trong quá trình chuẩn bị Đại hội, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo rà soát, đánh giá, phân loại, lập danh sách 9 quận, huyện, thị ủy có khó khăn, 30 tổ chức cơ sở đảng cần củng cố, 69 đảng bộ xã, phường, thị trấn có vấn đề cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Từ đó, giao nhiệm vụ cụ thể cho các Ban Đảng và Văn phòng Thành ủy thường xuyên quan tâm giúp đỡ các cấp ủy trong từng bước chuẩn bị, đảm bảo chu đáo, nghiêm túc, đúng quy định. Nhờ chuẩn bị kỹ lưỡng, đồng bộ, bài bản, các Đại hội đã thành công tốt đẹp, vượt tiến độ đề ra, thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị quan trọng, sâu rộng trong các Đảng bộ, thu hút sự quan tâm và ủng hộ của đông đảo nhân dân.

Theo đánh giá của Thành ủy Hà Nội, công tác chuẩn bị, tổ chức các Đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Cụ thể, báo cáo chính trị và hệ thống văn kiện của Đại hội được xây dựng nghiêm túc, qua nhiều bước lấy ý kiến, phát huy dân chủ và trí tuệ tập thể; chất lượng cơ bản đảm bảo yêu cầu, nội dung ngắn gọn, đầy đủ, có trọng tâm, bám sát các quy định, nhiệm vụ và tình hình thực tiễn của địa phương, đơn vị.

Báo cáo kiểm điểm được các cấp ủy chuẩn bị kỹ, nghiêm túc, thẳng thắn, có tinh thần tự phê bình và phê bình, đánh giá khách quan, trung thực; đồng thời, chỉ rõ nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan của khuyết điểm, yếu kém và rút ra bài học kinh nghiệm.

Chương trình hành động thực hiện nghị quyết đại hội của cấp ủy là nội dung mới trong nhiệm kỳ đại hội 2020-2025, song đã được chuẩn bị nghiêm túc, rõ phương hướng mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu; nội dung, giải pháp thực hiện có tính khả thi cao, gắn với phân công “rõ người, rõ việc, rõ tiến độ”.

Công tác tuyên truyền, cổ động được chủ động triển khai, tăng cường thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức tuyên truyền cổ động trực quan, tạo không khí vui tươi, phấn khởi của cán bộ, đảng viên, nhân dân trên địa bàn. Qua đó, niềm tin đối với sự lãnh đạo của cấp ủy địa phương, đơn vị được nâng cao.

Công tác điều hành của Đoàn Chủ tịch Đại hội khoa học, mạch lạc, rõ ràng, đúng trình tự, quy định, xử lý tốt một số tình huống phát sinh. Việc tổ chức thảo luận, tham gia các ý kiến đóng góp vào dự thảo các văn kiện Đại hội XIII của Đảng và các văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVII được chuẩn bị nghiêm túc, chu đáo với quỹ thời gian hợp lý. Các ý kiến tham luận đều thể hiện sự tâm huyết, sâu sắc, trí tuệ, làm sáng tỏ những nhiệm vụ trọng tâm, then chốt của Đảng bộ thành phố và góp ý kiến vào các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng.

Công tác nhân sự cấp ủy được chuẩn bị chu đáo, đúng nguyên tắc, dân chủ, công khai, tập trung. Các đồng chí được giới thiệu tham gia khóa mới đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện và có cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu sự lãnh đạo toàn diện của Đảng bộ. Cụ thể, số lượng cấp ủy khóa mới là 1.621 đồng chí, Ban Thường vụ 494 đồng chí, tham gia cấp ủy lần đầu là 430 đồng chí; tỷ lệ đổi mới đầu nhiệm kỳ đạt 26,5%; số cán bộ trẻ (dưới 40 tuổi) 179 đồng chí, đạt 110%; cán bộ nữ là 372, đạt 22,9%... Trong đó, 100% cấp ủy viên có trình độ đại học trở lên; 86,9% có trình độ cao cấp, cử nhân lý luận chính trị. Đối với các Đảng bộ thực hiện bầu trực tiếp Bí thư tại Đại hội (chiếm 34%, cao hơn trung bình cả nước là 9,1%), 17/17 đồng chí được giới thiệu đều trúng cử với số phiếu cao. Đặc biệt, toàn thành phố không có đơn thư khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị sau đại hội.

Kinh nghiệm rút ra và nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới

Cùng với những kết quả đạt được, Thành ủy Hà Nội cũng thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong quá trình tổ chức các đại hội, cần được rút kinh nghiệm và điều chỉnh. Đó là báo cáo chính trị của một số ít cấp ủy chưa đưa ra những giải pháp trọng tâm nhằm giải quyết các khó khăn, vướng mắc; thiếu cân đối giữa nội dung lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị với công tác xây dựng Đảng; thiếu những giải pháp mang tính đột phá để phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, đơn vị.

Việc cập nhật, bổ sung một số nội dung mới tại các dự thảo văn kiện cấp trên vào báo cáo chính trị ở cơ sở chưa đầy đủ. Phần trình bày báo cáo tóm tắt tại đại hội nội dung còn dàn trải. Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành có nội dung còn trùng lắp với báo cáo chính trị; chưa thể hiện rõ vai trò của cấp ủy, chưa đi sâu phân tích rõ ưu, khuyết điểm trong thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, sự đổi mới phương pháp và phong cách làm việc của cấp ủy, việc thực hiện chức trách của mỗi cấp ủy viên; chưa chỉ rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan và trách nhiệm cá nhân đối với những tồn tại, hạn chế. Đáng chú ý là còn có trường hợp cấp ủy viên được giới thiệu tái cử song không trúng cử cấp ủy (24 đồng chí tái cử nhưng không trúng Ban Chấp hành khóa mới, trong đó có 1 Phó Bí thư Huyện ủy, 3 đồng chí ủy viên Ban Thường vụ)…

Nguyên nhân của những hạn chế có cả chủ quan và khách quan. Trong đó, tình hình thế giới và trong nước có nhiều diễn biến khó lường, đặc biệt là diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19 cũng phần nào ảnh hưởng tới công tác chuẩn bị đại hội. Thời gian thực hiện giãn cách xã hội dài, tiến độ tổ chức khá gấp nên có nơi, có nội dung chuẩn bị chưa được chu đáo như mong muốn. Có cấp ủy còn chủ quan, chưa nghiên cứu kỹ các văn bản của cấp trên; thiếu sâu sát, không nắm chắc tình hình, chưa có giải pháp hữu hiệu giải quyết những vấn đề phát sinh; còn thụ động trong việc rà soát, bổ sung nguồn quy hoạch nên việc chuẩn bị nhân sự gặp khó khăn, thậm chí có nơi phải lựa chọn lại cơ cấu. Còn có trường hợp chưa thực sự đáp ứng yêu cầu nhưng vẫn được giới thiệu vào danh sách nhân sự trình đại hội do nể nang, né tránh…

Qua quá trình chuẩn bị và tiến hành các đại hội, Thành ủy Hà Nội rút ra một số kinh nghiệm: Các cấp ủy cần quán triệt sâu sắc, tổ chức thực hiện nghiêm túc, bài bản, đầy đủ những quan điểm chỉ đạo của cấp trên, nhất là những nội dung mới, qua đó tạo sự thống nhất cao về nhận thức trong đội ngũ cán bộ, đảng viên; kịp thời cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên phù hợp với đặc điểm, tình hình cụ thể của địa phương, đơn vị; cần tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, chỉ đạo đại hội thường xuyên, sâu sát từ khâu chuẩn bị đến khi kết thúc; làm tốt công tác kiểm tra, hướng dẫn công tác chuẩn bị đại hội, nhất là những nơi khó khăn, phức tạp để kịp thời chỉ đạo, giải quyết.

Quá trình chuẩn bị nhân sự phải quan tâm làm tốt công tác tư tưởng, đánh giá đúng và nắm chắc tình hình cán bộ, sâu sát cơ sở, có giải pháp cụ thể ở những đơn vị có vấn đề, dư luận bức xúc… Nhân sự tham gia đoàn chủ tịch, thư ký, ban kiểm phiếu cần được lựa chọn kỹ, phân công rõ trách nhiệm. Kịch bản đại hội cần được xây dựng chi tiết, khoa học, từ đó linh hoạt, bình tĩnh, xử lý đúng quy định đối với tình huống phát sinh.

Để tổ chức tốt Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố, nhiệm kỳ 2020-2025, Thành ủy Hà Nội tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm. Theo đó, các cấp ủy trực thuộc tiếp tục giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, đảm bảo quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội và vấn đề bức xúc ở địa phương; hoàn thiện các chương trình hành động, đề án, chuyên đề thực hiện các nhiệm vụ đã đề ra.

Bên cạnh đó, các cấp ủy khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Ban Thường vụ Thành ủy chuẩn y các chức danh bầu cử trong Đảng theo Điều lệ; triển khai thực hiện quy trình công tác nhân sự để kiện toàn các chức danh lãnh đạo chính quyền sau đại hội, chuẩn bị công tác bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021. Cấp ủy địa phương, đơn vị thực hiện tốt công tác tư tưởng, bố trí công tác phù hợp và thực hiện chính sách đối với những cán bộ chủ chốt, cấp ủy viên thôi tham gia cấp ủy, chính quyền nhưng chưa đến tuổi nghỉ hưu. Lãnh đạo các địa phương, đơn vị tăng cường kỷ cương, trách nhiệm, chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ chính trị; triển khai thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp ngay từ năm đầu tiên của nhiệm kỳ gắn với giải quyết, xử lý hiệu quả những phát sinh, vụ việc phức tạp ngay từ cơ sở.