Trong 5 năm qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của mình trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội. Nội dung và phương thức hoạt động của Mặt trận có nhiều đổi mới, thể hiện rõ vai trò là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo và người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Tổ chức thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước; phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong việc tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, giám sát, phản biện xã hội; góp phần củng cố và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tuy nhiên, một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa nhận thức đúng, đủ về vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có lúc, có nơi còn dàn trải, có biểu hiện hành chính hóa, hiệu quả chưa cao; kết quả công tác giám sát, phản biện xã hội còn hạn chế.
Để lãnh đạo Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX đạt kết quả tốt, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
1- Tiếp tục quán triệt và tổ chức thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền và các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng, củng cố tổ chức bộ máy và đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; tạo điều kiện để Mặt trận thực hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình.
2- Lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp chuẩn bị chu đáo và tiến hành tổ chức đại hội đạt kết quả tốt.
- Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ cần đánh giá đúng tình hình các tầng lớp nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nêu rõ những kết quả đạt được, những mô hình hay, nhân tố mới, những hạn chế, khuyết điểm; rút ra nguyên nhân và bài học kinh nghiệm; phân tích, làm rõ thời cơ và thách thức trong nhiệm kỳ tới; dự báo, phát hiện những vấn đề mới để giải quyết kịp thời.
- Chương trình hành động bám sát tinh thần nghị quyết đại hội đảng các cấp, các chỉ thị, kết luận của Đảng và phù hợp với tình hình thực tiễn; triệt để khắc phục những hạn chế của nhiệm kỳ trước. Xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Mặt trận trong việc chủ trì tập hợp, khơi dậy và phát huy các nguồn lực, động lực của đất nước, vai trò làm chủ của nhân dân, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường đồng thuận xã hội; phát huy vai trò của các tổ chức thành viên và các tầng lớp nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền; giám sát và phản biện xã hội; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tiêu cực.
- Việc sửa đổi, bổ sung Điều lệ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải phù hợp chủ trương của Đảng, quy định của Hiến pháp, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và yêu cầu, nhiệm vụ công tác Mặt trận trong tình hình mới.
- Chuẩn bị nhân sự Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phải căn cứ tiêu chuẩn cán bộ và thực tiễn công tác Mặt trận trong giai đoạn mới; cơ cấu thành phần bảo đảm để Mặt trận thực sự là hình ảnh của khối đại đoàn kết, coi trọng tính thiết thực, tính tiêu biểu và tính đại diện. Nâng cao chất lượng thành phần cá nhân tiêu biểu, đại diện cho các giai cấp, tầng lớp, các dân tộc, tôn giáo và người Việt Nam ở nước ngoài; bảo đảm tỉ lệ phù hợp người ngoài Đảng tham gia Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở các cấp.
- Cấp ủy các cấp phân công, giới thiệu đồng chí bí thư hoặc phó bí thư cấp ủy tham gia Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp; phân công đồng chí trong ban thường vụ cấp ủy làm Bí thư Đảng đoàn Mặt trận và giới thiệu để hiệp thương giữ chức Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp.
- Kiện toàn tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ cơ quan chuyên trách Mặt trận các cấp bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; mở rộng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức, các hội đồng tư vấn, ban tư vấn, cán bộ không chuyên trách, cộng tác viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp.
- Rà soát, điều chỉnh, bổ sung, xây dựng cơ chế, chính sách để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ động phát huy vai trò là tổ chức liên minh chính trị.
3- Lãnh đạo công tác tuyên truyền để Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trở thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân; đại hội thể hiện khối đại đoàn kết toàn dân tộc, với khí thế mới, xung lực mới trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tổ chức phát động phong trào thi đua thiết thực, rộng khắp, lập thành tích chào mừng đại hội các cấp.
4- Chỉ đạo các cấp chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận phối hợp, bảo đảm mọi điều kiện để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tổ chức đại hội trang trọng, an toàn, tiết kiệm, hiệu quả, đúng tiến độ.
Thời gian tiến hành Đại hội Mặt trận ở cấp xã hoàn thành trong quý I/2019; cấp huyện hoàn thành trong tháng 5/2019; cấp tỉnh hoàn thành trong tháng 7/2019. Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX tổ chức vào tháng 9/2019.
5- Ban Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các ban đảng ở Trung ương và Văn phòng Trung ương Đảng giúp Ban Bí thư theo dõi, chỉ đạo thực hiện Chỉ thị này.
Chỉ thị này phổ biến đến chi bộ.