Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân đọc Tờ trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ: Hồ sơ đề án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập các đơn vị hành chính đô thị của 6 tỉnh, thành phố đã thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định.
Đối với các nội dung đề nghị điều chỉnh mở rộng đơn vị hành chính và thành lập các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Lào Cai cũng đã bảo đảm đạt các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13, Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Bộ trưởng cho biết căn cứ các khoản 2, 3 Điều 2 Nghị quyết số 653/2019/UBTVQH14, tại hồ sơ đề án của các tỉnh, thành phố đã giải trình rất chi tiết các lý do chưa tiến hành sắp xếp một số đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021 hoặc khi thực hiện sắp xếp nhưng đơn vị hành chính mới hình thành chưa đạt tiêu chuẩn mà không thể nhập thêm đơn vị hành chính cùng cấp khác liền kề nhằm tăng quy mô diện tích tự nhiên, dân số để đạt các tiêu chuẩn theo quy định. Chính phủ xét thấy giải trình của UBND các tỉnh, thành phố là phù hợp với các quy định của pháp luật và tình hình thực tế của các địa phương.
Theo Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân, Đề án của các tỉnh, thành phố đã nêu chi tiết các phương án sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức cấp huyện, cấp xã, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và giải quyết chế độ, chính sách đối với những người dôi dư sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Trong đó, mặc dù Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 653/2019/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định chậm nhất 5 năm sau sắp xếp thì số lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và biên chế cán bộ, công chức tại các đơn vị hành chính mới phải bảo đảm theo quy định. Tuy nhiên, đề án của các tỉnh, thành phố đều phấn đấu việc sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức và giải quyết dôi dư sẽ hoàn thành trước năm 2022.
Về việc nhập huyện Trà Lĩnh và huyện Trùng Khánh; nhập huyện Phục Hòa và huyện Quảng Uyên của tỉnh Cao Bằng, Bộ trưởng cho biết, trên cơ sở báo cáo đề xuất của Tỉnh ủy Cao Bằng, Chính phủ đã có Báo cáo số 39/BC-CP ngày 01/02/2020 trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để giải trình thêm phương án nhập huyện Trà Lĩnh và huyện Trùng Khánh; nhập huyện Phục Hòa và huyện Quảng Uyên của tỉnh Cao Bằng. Cụ thể: Liên quan đến yếu tố lịch sử: Trước đây, tổng Trà Lĩnh tách ra khỏi phủ Trùng Khánh để thành lập châu Trấn Biên (năm 1942) và đổi tên thành huyện Trà Lĩnh (năm 1958); huyện Phục Hòa nhập với huyện Quảng Uyên để thành lập huyện Quảng Hòa (năm 1967). Đến năm 2001, huyện Phục Hòa tách khỏi huyện Quảng Hòa để tái lập huyện Phục Hòa và huyện Quảng Uyên.
Trong quá trình xây dựng phương án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện nêu trên, tỉnh Cao Bằng và Chính phủ cũng đã xem xét thấu đáo các yêu cầu về bảo đảm quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội; cử tri trên địa bàn các huyện nhất trí cao các phương án sắp xếp (tỷ lệ đồng ý đạt 94,94%). Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện nêu trên của tỉnh Cao Bằng để sớm ổn định về tư tưởng của nhân dân và cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh, có thời gian tập trung chỉ đạo phương án bố trí nhân sự tại các đơn vị hành chính mới được thành lập, tạo thuận lợi cho hệ thống chính trị tại các đơn vị hành chính mới đi vào hoạt động có hiệu quả và chuẩn bị cho đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Theo Tờ trình và Đề án của Chính phủ, trong giai đoạn 2019 - 2021, tỉnh Thái Bình không có đơn vị hành chính cấp huyện nào thuộc diện phải sắp xếp. Đối với cấp xã, tỉnh Thái Bình có 39/286 đơn vị thuộc diện phải sắp xếp, tỉnh đã dự kiến sắp xếp 47 đơn vị (chiếm 16,43%). Sau khi sắp xếp, tỉnh Thái Bình giảm 26 đơn vị hành chính cấp xã, từ 286 đơn vị giảm xuống còn 260 đơn vị, gồm 241 xã, 10 phường và 09 thị trấn.
Trong giai đoạn 2019 - 2021, tỉnh Lào Cai có 1/9 đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện bắt buộc phải sắp xếp (huyện Si Ma Cai) nhưng đề nghị chưa sắp xếp vì Si Ma Cai là huyện biên giới, vùng cao, có vai trò trọng yếu về quốc phòng, an ninh, có vị trí địa lý biệt lập, điều kiện giao thông kết nối, đi lại với các huyện xung quanh rất khó khăn; đồng thời còn có nhiều đặc điểm đặc thù, khác biệt về dân tộc, tôn giáo, văn hóa, phong tục - tập quán nên không thể sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề liên quan. Đối với cấp xã, tỉnh Lào Cai có 14/164 đơn vị thuộc diện bắt buộc sắp xếp, tỉnh dự kiến sắp xếp 19/164 đơn vị (chiếm 11,58%). Sau khi sắp xếp, tỉnh Lào Cai giảm 10 đơn vị hành chính cấp xã, từ 164 đơn vị xuống còn 154 đơn vị .
Theo Tờ trình và Đề án của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa có 1/9 đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện bắt buộc phải sắp xếp (huyện Khánh Sơn) nhưng đề nghị không sắp xếp vì lý do đặc thù về vị trí địa lý, quốc phòng, an ninh, truyền thống lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, điều kiện kinh tế - xã hội… Đối với cấp xã, tỉnh Khánh Hòa có 3 đơn vị thuộc diện bắt buộc phải sắp xếp. Tỉnh dự kiến sắp xếp tổng số 2/140 đơn vị hành chính cấp xã (chiếm 1,43%) và đề nghị chưa sắp xếp xã Cam Lập thuộc thành phố Cam Ranh. Sau khi sắp xếp, tỉnh Khánh Hòa giảm 1 đơn vị hành chính cấp xã, từ 140 đơn vị xuống còn 139 đơn vị.
Thành phố Cần Thơ không có đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021. Đối với cấp xã, thành phố Cần Thơ có 2/85 đơn vị thuộc diện phải sắp xếp, dự kiến sắp xếp tổng số 3/85 đơn vị. Sau khi sắp xếp, thành phố Cần Thơ giảm được 2 đơn vị hành chính cấp xã, từ 85 đơn vị xuống còn 83 đơn vị.
Thành phố Hà Nội không có đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021. Đối với cấp xã, thành phố Hà Nội có 12/584 đơn vị thuộc diện bắt buộc sắp xếp, dự kiến sắp xếp tổng số 10/584 đơn vị (chiếm 1,2%). Sau khi sắp xếp, thành phố Hà Nội giảm 5 đơn vị hành chính cấp xã, từ 584 đơn vị xuống còn 579 đơn vị.
Nội dung này sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục cho ý kiến trong phiên họp sáng mai.