Cách khu vực trung tâm quảng trường Durbar ở thủ đô Kathmandu (Nepal) chỉ vài phút đi bộ dọc theo một con đường nhỏ lát đá là quán ăn của ông Uttam Manandhar - một trong những hàng ăn truyền thống chuyên phục vụ thực khách món cơm, bia độc đáo của địa phương.
Ngon, bổ, rẻ
Vừa bận bịu chuẩn bị món ăn cho khách, ông Manandhar vừa nói: “Đây là thực đơn hàng ngày của người Newar. Tôi cho rằng họ đến đây vì thức ăn vừa ngon, bổ mà lại rẻ”. Vào những lúc cao điểm, thường là vào chiều muộn và tối, một hàng ăn như vậy có thể phục vụ tối đa 60 người.
Một chủ hàng ăn truyền thống ở Nepal đang đợi khách. Ảnh: internet |
Nép mình trong những mê cung đường chạy qua thung lũng là hàng trăm địa điểm ăn uống có tên “bhatti” như vậy. Chúng nằm lẩn khuất dưới những tấm rèm phủ màu xanh bóng được chăng ở lối đi một cách khéo léo, đến nỗi chỉ những người biết đến mới có thể nhận ra.
Tại đây, thực khách được thưởng thức một thực đơn gồm rất nhiều các món chế biến từ những bộ phận khác nhau của con trâu: óc, phổi nhồi thịt băm, da nướng, xương, tiết và thậm chí là tinh hoàn. Đây đều là những món được người Newar bản địa ưa thích và từ hàng thế kỉ nay và việc tụ tập quanh những bàn ăn trong quán đã trở thành một phần trong đời sống sinh hoạt cộng đồng.
Nhưng đối với nhiều thực khách, không chỉ mùi vị của những món thịt trâu kéo họ tới đây. Họ đến còn là để nhâm nhi thứ bia làm từ gạo với nồng độ cồn lên đến hơn 50% để được thấy cảm xúc được “khuấy đảo” trong những ngày đông giá rét.
Ngồi thưởng thức đồ ăn dưới ánh đèn trong căn phòng dài với những bộ bàn ghế gỗ, Narenda Gopal Shrestha tâm sự: “Tôi đã lớn lên cùng với những món ăn của người Newar và tôi không thể tưởng tượng được có ngày nào đó mình lại không được thưởng thức chúng. Chẳng nơi nào ngoài Kathmandu có thể có món này. Chúng thật là rẻ và tuyệt vời”.
Theo Shrestha, những món ăn này không chỉ đơn thuần là món ăn. Chúng còn phản ánh một nền văn hóa xuất phát từ sự pha trộn đặc trưng của Phật giáo, Hindu giáo và lịch sử.
Thách thức của các “bhatti”
Mặc dù luôn tấp nập những người dân địa phương đến ăn uống và chuyện trò nhưng các “bhatti” lại rất hiếm khi thu hút được bước chân của khách du lịch - những người đổ về Nepal để tìm một Kathmandu “thứ thiệt”. Ông chủ Manandhar nói: “Những chỗ như thế này dĩ nhiên trông không được hào nhoáng nếu đem so sánh với những nhà hàng sang trọng ở trung tâm Kathmandu. Nhưng một khi bạn đã biết đến bhatti thì thật khó có thể cưỡng lại mong muốn tới đây”.
Không chỉ kém khả năng thu hút khách du lịch mà ngay cả với giới trẻ, những hàng ăn truyền thống cũng đang dần mất đi sự hấp dẫn. Ông Shrestha cho biết, chỉ thế hệ người lớn tuổi mới biết giá trị của những món ăn truyền thống. 10 năm qua, số lượng của các hàng ăn truyền thống ở Nepal đã giảm sút một cách đáng kể không chỉ vì sự “ẩn dật” của chúng mà còn vì bị các cửa hàng ăn khác cạnh tranh.
Kharel tin rằng việc hội nhập sâu hơn vào thế giới trong những thập kỉ trở lại đây đã khiến các hàng ăn ở Kathmandu ngày càng mang tính quốc tế hơn, dần thoát khỏi khuôn mẫu chỉ phục vụ một loại thức ăn như trước. Kể từ đó, các hàng ăn truyền thống trở thành “những người anh em nghèo khó trong thế giới các hàng quán ăn uống, giải khát dành cho giới thượng lưu”.
Tuy vậy, theo Kharel, những hàng ăn truyền thống ở Nepal dẫu đang bị đe dọa những vẫn đủ sức hấp dẫn một lượng lớn khách hàng trung thành và một khi chúng được “hiện đại hóa” thì vẫn có thể cạnh tranh trong “cuộc chiến” sinh tồn nhờ những thế mạnh không nơi nào có được.
Anh Minh (Theo AFP)