Ảnh minh hoạ: Phil Star
“Rizz” sẽ chẳng mang lại ý nghĩa gì với bạn, nếu như bạn không là một phần của Thế hệ Z trẻ trung hiện nay. Thế nhưng trên thực tế, nó đã được sử dụng rộng rãi khắp các mạng xã hội, với hàng tỷ lượt xem hashtag “rizz” trên TikTok.
Theo giải thích của Nhà xuất bản Đại học Oxford, “rizz” được định nghĩa là phong cách, quyến rũ hoặc hấp dẫn và có khả năng thu hút người khác.
Thuật ngữ này là dạng rút gọn của từ “charisma”, tức là "sức thu hút".
Đây là một trong tám từ nằm trong danh sách các từ rút gọn mới xuất hiện. Tất cả đều phản ánh tâm trạng, đặc tính hoặc các mối quan tâm nổi bật của năm 2023.
“Rizz” xuất hiện lần đầu tiên vào năm 2022. Nhưng từ này trở nên phổ biến rộng rãi vào tháng 6 năm nay, sau khi nam diễn viên Tom Holland sử dụng từ “rizz” để khẳng định mình không hề có sức hấp dẫn trong một cuộc phỏng vấn với Buzzfeed.
Theo dữ liệu của Oxford, điều đó đã tạo ra sức ảnh hưởng lớn, khiến tổng mức sử dụng từ lóng này đã tăng khoảng 15 lần so với năm trước.
Casper Grathwohl, Giám đốc bộ phận từ điển của Oxford Languages, cho biết cuộc bình chọn từ năm nay phản ánh rằng cuộc cách mạng xã hội đã làm tăng tốc độ thay đổi ngôn ngữ theo cấp số nhân. Ngoài ra, ông cho rằng từ này đơn giản là rất “rizz”.
“Một trong những lý do khiến từ này thăng hạng từ một cụm từ trên mạng xã hội thành cụm từ phổ biến là vì cảm giác thú vị khi nói ra. Khi lưỡi của bạn bật ra từ này, nó sẽ đi kèm với một chút vui vẻ”, ông Grathwohl nói
Nhà xuất bản Đại học Oxford đã chọn Từ của năm dựa trên kho dữ liệu hơn 22 tỷ từ được cập nhật liên tục, được thu thập từ các nguồn tin tức trên khắp thế giới. Theo Oxford, việc lựa chọn hằng năm này nhằm phản ánh đặc tính, tâm trạng hoặc mối quan tâm của năm trước. Đồng thời chỉ ra từ ngữ đó có tiềm năng trở thành một thuật ngữ có ý nghĩa văn hóa lâu dài.
Năm nay, Oxford đã mời công chúng bình chọn giữa bốn cặp từ theo chủ đề. Chủ đề thứ nhất liên quan đến văn hóa của người nổi tiếng gồm “Swiftie” (viết tắt của những người hâm mộ ca sĩ Taylor Swift) và “de-influencing” (mất sức ảnh hưởng). Chủ đề phản ánh các đặc điểm cá nhân gồm “rizz” (có sức thu hút) và “biege-flag” (người nhàm chán).
Chủ đề về thế giới đang thay đổi gồm “prompt” (mau chóng) và “heat dome” (vòm nhiệt). Và cuối cùng là hai từ lóng trong các kiểu mối quan hệ “parasocial” (mối hệ một chiều) và “situationship” (mối quan hệ mập mờ).
Năm ngoái, Oxford bình chọn là "goblin mode" là Từ của năm 2022. Đây là một thuật ngữ mô tả hành vi "tự buông thả, lười biếng, cẩu thả hoặc tham lam".
Theo Giám đốc Casper Grathwohl, sau một năm “goblin mode” gây tiếng vang thời hậu đại dịch COVID-19, sự xuất hiện tương phản của “rizz” là rất thú vị.
Ông nhận định “rizz” có thể ám chỉ tâm trạng thịnh hành của năm 2023, nơi ngày càng nhiều người trong chúng ta cởi mở hơn sau vài năm đầy thử thách và tìm thấy sự tự tin vào con người của mình.
Ông Grathwohl nói thêm rằng việc sử dụng từ “rizz” ngày càng tăng đã chứng tỏ rằng các từ và cụm từ bắt nguồn từ văn hóa internet đang ngày càng trở thành một phần của ngôn ngữ bản địa hàng ngày.
Tháng trước, Từ điển Collins đã chọn “trí tuệ nhân tạo” là từ nổi bật nhất năm 2023.