Thời HLV người Đức lên ngôi
Ngược thời gian về mùa giải Champions League 2019-20 kết thúc với việc Bayern Munich giành chiến thắng 1-0 trước Paris Saint-Germain, đó thực sự là trận chiến giữa các HLV người Đức, trong đó Hansi Flick vượt qua Thomas Tuchel (PSG) ở chung kết, còn Julian Nagelsmann (RB Leipzig) dừng bước ở bán kết. Trước đó, một HLV người Đức khác, Jurgen Klopp, đã vô địch Champions League với Liverpool vào mùa giải 2018-2019.
Liệu chừng đó là đủ để khẳng định đây là thời của những HLV người Đức hay chưa? Thật vậy, họ đã dẫn dắt 3 trong 4 đội có mặt ở bán kết, điều mà Champions League chưa từng thấy trước đây. Vì thế, chúng ta có thể nói rằng, thành công của họ sẽ mở đầu một xu hướng mới trong thế giới bóng đá.
Qua đó cho thấy yếu tố thành công chính không phổ biến trong bóng đá chuyên nghiệp vốn rất khắc nghiệt. Cả hai HLV trong trận chung kết Champions League đều được hưởng lợi từ những yếu tố này, cũng như vậy là Klopp và Nagelsmann. Đó là họ biết kết hợp giữa khoa học - thể thao hiện đại với hai yếu tố khá lạc hậu: Có thời gian để phát triển và rèn luyện tính kiên nhẫn để theo đuổi các danh hiệu.
"HLV nào tốt hơn?" là vấn đề kinh điển về mặt kinh doanh của thể thao. Thế nhưng, khi áp dụng cho những HLV thành công người Đức này, rõ ràng là câu hỏi đã bị bỏ sót. Có phải một cựu cầu thủ trở thành HLV thì biết phòng thay đồ từ trong ra ngoài? Hay đó là HLV kiểu máy tính xách tay, người chưa bao giờ thi đấu ở các đấu trường lớn và thích cách tiếp cận kiểu sách vở để tiếp thu kiến thức của mình trong lĩnh vực học thuật tại một loạt các trường đại học thể thao?
Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy, bóng đá ngày nay nằm trong tay những HLV ở khía cạnh sau. Cả Tuchel, Klopp và Nagelsmann đều không phải là những cầu thủ giỏi. Và mặc dù Flick thực sự là một cầu thủ hàng đầu trong thời của mình, ông cũng là một trong số ít người đã thay đổi cách tiếp cận trận đấu của mình và trải qua khóa đào tạo chuyên sâu sau khi kết thúc sự nghiệp thi đấu.
Điều này giúp Flick có thể có được góc nhìn mới, chân thực về trận đấu và phát triển ý tưởng của riêng mình. Những phẩm chất này đặt ông ngang tầm với Tuchel và Klopp, đồng thời phân biệt ông với các đồng đội cũ và những ngôi sao lớn của Đức như Lothar Matthaus, Stefan Effenberg và Mario Basler, những người đã thất bại trong vai trò HLV với cách tiếp cận kiểu cũ không thể tưởng tượng được.
Nói ngắn gọn, không có chỗ cho những cựu cầu thủ như thế này trong bóng đá công nghệ cao hiện đại ngày nay. Tuy nhiên, kĩ năng và danh tiếng của họ lại giúp họ phát triển ở lĩnh vực chuyên gia truyền hình.
Gặp thời
Cũng phải nói rằng, sự nổi lên của những HLV người Đức cũng trùng với mùa giải Champions League gần nhất đã được hưởng lợi từ đại dịch COVID-19. “Về cơ bản, người Đức đã gặp một chút may mắn”, Klopp thừa nhận.
"Trong thời điểm lịch thi đấu bị đảo lộn, họ đã thích nghi tốt với Champions League". Theo quan điểm của Klopp, hai đội vào chung kết không thực sự là những đội xuất sắc nhất châu Âu và ông cho rằng, bất kì đội bóng nào nào ở Anh cũng có thể đánh bại Bayern Munich. Và ông cũng đúng khi nói: “Tôi không hoàn toàn tin rằng đây là một tuyên bố lớn của bóng đá Đức và Pháp”.
Phải nói rằng, thứ bóng đá đang chơi ở Đức và Pháp không phải là xuất sắc nhất trên thế giới. Ngược lại, không có sự cạnh tranh thực sự cho Bayern Munich hay PSG trong giải đấu của họ. Các đối thủ đều không quá nỗ lực để giành lấy chiến thắng trước họ; mục đích duy nhất của họ chỉ là tránh một thất bại. Tình trạng này cho phép Bayern Munich và PSG giữ sức và dồn vào mặt trận châu Âu, đặc biệt khi năm nay, các đội phải chơi 4 trận chỉ trong 2 tuần.
Một yếu tố khác giúp người Đức thành công là trong mùa giải vừa qua, tất cả các đội bóng lớn của châu Âu - từ đương kim vô địch Liverpool đến Real Madrid, những người chiến thắng trong các năm 2015, 2016 và 2017 - đều bị loại sớm. Vòng bán kết chỉ có sự góp mặt của các đội bóng đến từ Đức và Pháp: Bayern Munich, PSG, RB Leipzig và Lyon. Thế nên, trở thành HLV người Đức không phải là một dấu hiệu của chất lượng và của bản thân, nhưng nó sẽ hữu ích nếu anh là HLV của một đội hàng đầu ở Đức.