Trong đợt dịch COVID-19 lần thứ tư, Bắc Ninh là tỉnh có số ca mắc nhiều với đa nguồn lây, cùng một lúc dịch bệnh tấn công vào khu dân cư và khu công nghiệp. Đến nay, sau 3 tháng với sự vào cuộc quyết liệt, hiệu quả của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, tình hình dịch bệnh trong tỉnh cơ bản được kiểm soát, hơn 10 ngày tỉnh không phát hiện ca bệnh trong cộng đồng. Hiện tỉnh đang thiết lập “lá chắn thép” nhằm kiểm soát chặt chẽ các nguồn lây, giữ vững thành quả phòng, chống dịch.
“Lá chắn thép” ngăn dịch xâm nhập
Tỉnh Bắc Ninh đang bước vào giai đoạn bình thường mới. Hầu hết các khu phong tỏa, thực hiện theo Chỉ thị 16/CT-TTg đã cơ bản được gỡ bỏ, người dân đang thực hiện các biện pháp giãn cách theo Chỉ thị 19/CT-TTg. Theo đó, các tuyến vận tải hành khách cố định, phương tiện vận tải hoạt động bình thường, người điều khiển phương tiện, người phục vụ và hành khách đi trên phương tiện thực hiện triệt để các biện pháp phòng, chống dịch theo hướng dẫn của ngành Y tế. Bên cạnh đó, các các hoạt động lễ hội, văn hóa, thể thao, giải trí tại các địa điểm công cộng hoặc các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, thờ tự được hoạt động trở lại nhưng phải bảo đảm yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19.
Mặc dù vậy, Bắc Ninh không chủ quan trong công tác phòng, chống dịch. Đến nay, các dịch vụ karaoke, quán bar, vũ trường, massage, các hoạt động thể thao (phòng tập thể hình, yoga...) vẫn đang dừng hoạt động, các cơ sở kinh doanh, buôn bán trên vỉa hè vẫn chưa được hoạt động trở lại. Mặc dù tỉnh đã nới lỏng các biện pháp gián cách xã hội, song các cơ sở dịch vụ ăn uống, giải khát không phục vụ tại chỗ chỉ được phép bán hàng mang về.
Song song với đó, Bắc Ninh thường xuyên tổ chức xét nghiệm SARS-CoV-2 đối với những khu dân cư theo từng yếu tố nguy cơ để phát hiện sớm nguồn lây, truy vết, cách ly, khoanh vùng dập dịch.
Cụ thể, đối với các thôn, khu phố có ca mắc trong cộng đồng trong vòng 7 ngày được coi là có nguy cơ cao, được lấy mẫu xét nghiệm 3 đợt vào các ngày 1, 4, 7, lấy mẫu toàn dân gộp theo hộ gia đình để kịp thời phát hiện những ca mới đưa đi điều trị, thực hiện truy vết F1, F2, cách ly theo quy định; đồng thời vẫn triển khai các biện pháp can thiệp như phong tỏa và thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16/CT-TTg.
Các địa điểm có nguy cơ thấp hơn như các thôn, xã có ca mắc trong cộng đồng trong vòng từ 8-14 ngày, tỉnh xét nghiệm 2 đợt vào các ngày 1, 7; các thôn trong 14 ngày không có ca mắc xét nghiệm 1 đợt. Những địa bàn thôn, xã chưa ghi nhận ca mắc COVID-19 sẽ tiến hành lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc theo đại diện hộ gia đình. Đối với các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, tỉnh yêu cầu mỗi tuần xét nghiệm định kỳ tối thiểu 20% người lao động.
Bên cạnh việc chủ động xét nghiệm, phát hiện nguồn lây, tỉnh Bắc Ninh đã xây dựng kế hoạch tiêm vaccine cho các nhóm đối tượng có nguy cơ và nhân dân trên địa bàn. Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn, tỉnh phấn đấu trong năm 2021, tối thiểu 50% người từ 18 tuổi trở lên được tiêm vaccine phòng COVID-19; đến hết quý I/2022, trên 70% dân số toàn tỉnh được tiêm phòng. Tính đến 6 giờ ngày 2/8/2021, toàn tỉnh đã có 276.819 người được tiêm vaccine phòng COVID-19, trong đó 252.892 người tiêm 1 mũi, 23.927 người tiêm 2 mũi. Toàn tỉnh đang tiếp tục triển khai tiêm chủng rộng rãi cho người dân.
Để ngăn chặn, kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh, tỉnh Bắc Ninh giao các huyện, thị xã, thành phố lập các chốt liên ngành kiểm soát người và phương tiện từ các khu vực có dịch vào tỉnh. Theo ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Bắc Ninh cho biết: Từ 18 giờ ngày 1/8/2021, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 thành phố đã thiết lập 5 chốt kiểm soát liên ngành tại các địa điểm “cửa ngõ” của thành phố Bắc Ninh. Mỗi tổ chốt được bố trí 21 người bao gồm lực lượng Công an, Quân sự và Quản lý thị trường. Các chốt sẽ chia làm 3 ca, kiểm soát 24/24 giờ người và phương tiện giao thông từ vùng có dịch vào thành phố Bắc Ninh.
Có mặt tại chốt kiểm soát dịch bệnh tại đầu cầu Đại Phúc, thành phố Bắc Ninh, giữa trưa nắng nhưng lực lượng trực chốt ở đây vẫn làm việc tinh thần trách nhiệm cao. Trung úy Nguyễn Trung Kiên, Công an thành phố Bắc Ninh cho biết: Đây là chốt có vị trí “trọng yếu” của thành phố, số lượng người qua lại rất đông. Các thành viên trong tổ chốt phân công nhau mỗi người một nhiệm vụ để kiểm soát chặt chẽ những người đi vào thành phố. Mỗi người vào thành phố khi qua chốt đều phải có đầy đủ giấy tờ tùy thân, như chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc sổ hộ khẩu, giấy xác nhận của công ty, địa phương, đơn vị, giấy kiểm tra y tế.
Đối với những trường hợp ở tỉnh khác đến Bắc Ninh ngoài kiểm tra giấy tờ trên, tổ chốt yêu cầu xuất trình giấy xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp PCR. Nếu có kết quả xét nghiệm âm tính trong thời gian 72 giờ mới được vào. Những trường hợp không có, hoặc không đầy đủ giấy tờ theo quy định, tổ chốt sẽ tuyên truyền nhắc nhở để người dân hiểu và quay lai.
Bảo vệ thành quả phòng, chống dịch
Đánh giá về công tác phòng, chống dịch COVID-19 của tỉnh trong thời gian qua, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang nhấn mạnh, các cấp, các ngành đã tập trung, quyết liệt triển khai các biện pháp đẩy lùi dịch bệnh. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế như tình trạng chủ quan, lơ là của một số cán bộ, công chức, viên chức; người đứng đầu một số xã, phường, thị trấn chỉ đạo thiếu quyết liệt, thiếu sát sao, phương pháp tổ chức thực hiện còn hạn chế, dẫn đến có “lỗ hổng” trong phòng, chống dịch, làm dịch bệnh kéo dài…
Vì vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh yêu cầu các sở, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt tinh thần “chống dịch như chống giặc”, tập trung giữ vững thành quả phòng, chống dịch đã đạt được; thực hiện tốt việc ngăn chặn, hạn chế tối đa các nguồn lây, phát hiện sớm các trường hợp nhiễm bệnh, nghi nhiễm bệnh, điều tra dịch tễ, phân loại, sàng lọc, cách ly chặt chẽ, khoanh vùng, dập dịch, điều trị tích cực; thực hiện nghiêm thông điệp 5K, đặc biệt là việc đeo khẩu trang. Bắc Ninh thực hiện nghiêm nhắc nhở, xử lý người dân ra khỏi nhà sau 21 giờ, trừ những trường hợp đặc biệt.
Tỉnh xác định là địa bàn dân cư và các khu, cụm công nghiệp nằm đan xen nhau. Bởi vậy, để phòng, chống dịch hiệu quả, Bắc Ninh cần tập trung phòng, chống dịch trên cả hai mặt trận này.
Cụ thể, để quản lý chặt tình hình dịch bệnh trong các khu công nghiệp và cụm công nghiệp, tỉnh yêu cầu Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh và Sở Công Thương đề nghị các công ty sắp xếp chỗ ở cho công nhân theo hướng "ăn cùng, ở cùng, làm cùng". Để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp quản lý công nhân an toàn, các huyện thị xã, thành phố thành lập các “Tổ hỗ trợ công nhân” giúp các công ty bố trí chỗ ăn, ở cho người lao động theo hướng ở cùng 1 nhà trọ/khu trọ/khu vực có nhiều nhà trọ gần nhau.
Các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp yêu cầu người lao động đến từ Hà Nội ở lại tỉnh Bắc Ninh làm việc. Trong thời gian này, các công ty chủ động bố trí chỗ ở cho người lao động của mình tại khu nhà trọ, nhà nghỉ, khách sạn, ký túc xá,… Trường hợp là chuyên gia, người nước ngoài, lãnh đạo quản lý công ty và những trường hợp đặc biệt khác, không sử dụng xe máy mà có nhu cầu đi lại hàng ngày giữa thành phố Hà Nội và tỉnh Bắc Ninh thì phải được sự đồng ý của UBND tỉnh xem xét từng trường hợp đảm bảo an toàn phòng, chống dịch; nếu đi lại hằng ngày phải thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp test nhanh hoặc PCR 3 ngày 1 lần.
Bên cạnh đó, những lao động là người Bắc Ninh đang sinh sống tại các địa phương trong tỉnh sẽ thực hiện nghiêm biện pháp phòng, chống dịch theo quy định của công ty, thực hiện việc đi lại theo hướng "2 địa điểm, 1 cung đường" chỉ đi một đường từ nhà máy về nơi cư trú và ngược lại.
Trong thời gian này, tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục rà soát, yêu cầu những gia đình có người thân, người quen từ thành phố Hà Nội đến thăm, trở về nhà mà chưa có giấy xét nghiệm hoặc giấy xét nghiệm SARS-CoV-2 quá 72 giờ phải đến cơ sở y tế trong vòng 5 tiếng để thực hiện xét nghiệm bằng phương pháp test nhanh hoặc PCR.
Đối với các công trường xây dựng trên địa bàn tỉnh, các chủ đầu tư dự án là các sở, ngành, địa phương, Ban Quản lý khu vực phát triển đô thị, Ban quản lý dự án xây dựng các huyện, thị xã, thành phố và các đơn vị liên quan yêu cầu các doanh nghiệp, nhà thầu xây dựng phải xét nghiệm tối thiểu 1 lần/tuần cho 100% người làm trên công trường. Công trình xây dựng của các hộ gia đình, công trình riêng lẻ thì các hộ gia đình, chủ thầu xây dựng xét nghiệm tối thiểu 1 lần/tuần cho 100% người lao động đang làm việc tại công trình. Trong quá trình triển khai, các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra, sẽ xử phạt hoặc dừng thi công đối với các hành vi, mức độ vi phạm, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh nhấn mạnh.
Dịch bệnh trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã cơ bản được kiểm soát, các hoạt động của tỉnh đã trở về trạng thái bình thường mới, tỉnh đang tập trung các giải pháp khôi phục kinh tế sau dịch. Tuy nhiên, tình hình dịch COVID-19 trên toàn quốc vẫn đang nhiều diễn biến khó lường. Hơn lúc nào hết, các cấp chính quyền và toàn thể nhân dân trong tỉnh cần chung sức, đồng lòng, đề cao cảnh giác; bảo vệ thành quả chống dịch của tỉnh góp phần chung vào công cuộc chống dịch COVID-19 của cả nước.