Tuy nhiên, sau hơn 1 năm Quyết định 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 có hiệu lực, Lào Cai vẫn còn khoảng 44.234 người dân bị ảnh hưởng và chưa có thẻ bảo hiểm y tế. Đây là một thách thức rất lớn trong mục tiêu bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân của địa phương. Trước thực trạng này, Lào Cai đang triển khai nhiều giải pháp quyết liệt nhằm đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe bảo hiểm y tế cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Chiếc "phao cứu sinh" của người nghèo
Hơn ai hết, những người bệnh nặng là người hiểu rõ nhất giá trị của tấm thẻ bảo hiểm y tế. Nhờ có tấm thẻ này, nhiều người có cơ hội, điều kiện để tiếp tục chữa bệnh, xem tấm thẻ ấy như chiếc "phao cứu sinh" của đời mình.
Khoa Thận nhân tạo của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lào Cai có 35 máy chạy thận cho 176 bệnh nhân. Mỗi ngày trung bình có gần 100 bệnh nhân chạy thận định kỳ, một bệnh nhân suy thận mãn phải chạy thận 3 lần/tuần, mỗi ca khoảng 3,5 - 4 giờ.
Gắn liền cuộc đời với những chiếc kim tiêm, máy lọc máu, chi phí hàng tháng để đi lọc máu của bệnh nhân rất tốn kém. Tất cả các bệnh nhân điều trị tại đây đều có thẻ bảo hiểm y tế trong đó có 24 bệnh nhân phải đồng chi trả 5% chi phí khám chữa bệnh, có 26 bệnh nhân phải đồng chi trả 20% chi phí khám chữa bệnh, số còn lại đều được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Một tháng tại Khoa Thận nhân tạo, tổng chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế gần 1,3 tỷ đồng; trong đó Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán gần 1,25 tỷ đồng, bệnh nhân thanh toán cùng chi trả 50 triệu đồng.
Chị Lê Thị Nga, thành phố Lào Cai chia sẻ: "Mỗi tháng, tôi phải lọc máu chu kỳ 12 lần. Chi phí cùng chi trả là hơn 400 nghìn đồng. Nhờ có tấm thẻ bảo hiểm y tế tôi được chi trả gần 10 triệu/tháng. Đấy là chỉ tính riêng cho chạy thận chưa kể chi phí các bệnh khác nữa vì những bệnh nhân suy thận rất hay mắc bệnh khác kèm theo".
Không chỉ chị Nga, rất nhiều bệnh nhân khác đã có thêm niềm tin để chống chọi với nỗi đau bệnh tật, vượt qua khó khăn khi có trong tay tấm thẻ bảo hiểm y tế. Để góp phần chia sẻ khó khăn với những bệnh nhân khó khăn, bệnh nặng, Bảo hiểm Xã hội tỉnh Lào Cai đã tổ chức "Chương trình tặng thẻ bảo hiểm y tế - Chia sẻ yêu thương" với tổng số gần 70 thẻ được tặng cho người dân tộc thiểu số, người có hoàn cảnh khó khăn... sinh sống trên địa bàn xã Bản Qua (huyện Bát Xát); xã Tả Phời, Thống Nhất, Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai); xã Sơn Hà, Phong Niên, Thái Niên (Bảo Thắng) từ nguồn kinh phí do đội ngũ công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành Bảo hiểm Xã hội tỉnh đóng góp từ 1 ngày lương.
Tuy vậy, công tác chăm sóc sức khỏe bảo hiểm y tế tại Lào Cai vẫn còn nhiều thách thức. Quyết định 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt danh sách các xã thuộc khu vực I, khu vực II, khu vực III thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Theo đó, khi các xã vùng cao đạt chuẩn nông thôn mới, tức là từ vùng đặc biệt khó khăn (vùng III) chuyển thành xã vùng I, người dân ở các xã này sẽ phải mua bảo hiểm y tế thay vì được cấp miễn phí như trước đây. Do tác động của Quyết định này, từ ngày 1/7/2021, số người tham gia bảo hiểm y tế tại Lào Cai giảm do không còn được ngân sách Nhà nước hỗ trợ là 130.733 người, trong đó có 117.750 người dân tộc thiểu số. Điều này đã tác động lớn đến diện bao phủ bảo hiểm y tế của tỉnh, tác động trực tiếp đến hàng chục nghìn nhân khẩu trên địa bàn, chủ yếu là hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo.
Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế
Để tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là người dân bị tác động theo Quyết định 861/QĐ-TTg, Bảo hiểm Xã hội tỉnh Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp giúp người dân hiểu biết về chính sách và tích cực, tự giác tham gia bảo hiểm y tế, trong đó chú trọng nâng cao chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.
Nhằm đưa các chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế vào cuộc sống, Bảo hiểm Xã hội tỉnh Lào Cai đã tích cực phối hợp với các ngành, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhất là ở những địa bàn ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn. Thông tin về chính sách bảo hiểm y tế liên tục được phổ biến tới người dân thông qua các cuộc đối thoại trực tiếp, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Bên cạnh đó, để nâng cao vai trò, trách nhiệm của UBND xã, phường, thị trấn, các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội cấp xã trong việc thực hiện các chính sách liên quan, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai đã ký Quy chế phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Liên đoàn Lao động, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Tỉnh Đoàn trong phổ biến, tuyên truyền, tổ chức thực hiện chế độ, chính sách pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; vận động hội viên, đoàn viên và nhân dân tham gia để đảm bảo an sinh xã hội lâu dài; cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số và giao dịch điện tử, nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.
Sau gần 1 năm nỗ lực với sự vào cuộc chung tay của các cấp, ngành, theo số liệu thống kê của cơ quan chức năng, tính đến ngày 30/6/2022, toàn tỉnh Lào Cai có 7.037 người tham gia bảo hiểm y tế với tỷ lệ bao phủ đạt 90,27% dân số. Qua triển khai các giải pháp rà soát, tuyên truyền, Lào Cai đã vận động thêm 86.499 người tham gia bảo hiểm y tế. Tuy vậy, đến nay, còn 44.234 người dân bị ảnh hưởng theo Quyết định số 861/QĐ-TTg chưa có thẻ.
Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội tỉnh Lào Cai Nguyễn Tuấn Anh cho biết, để nâng cao tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế trên địa bàn, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tỉnh để chỉ đạo triển khai thực hiện các chính sách liên quan; giao chỉ tiêu phát triển người tham gia bảo hiểm y tế đến từng cấp xã, phường, thị trấn làm cơ sở để nâng tỷ lệ bao phủ. Bảo hiểm Xã hội tỉnh Lào Cai đã tham gia đề án phát triển bảo hiểm y tế toàn dân; đề xuất một số chính sách hỗ trợ người tham gia bảo hiểm y tế từ ngân sách địa phương; chỉ tiêu bao phủ bảo hiểm y tế được UBND tỉnh Lào Cai giao trong chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh hằng năm.
Trong năm 2022, Lào Cai có 174 cơ sở y tế đủ điều kiện khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế. Sáu tháng đầu năm 2022, các cơ sở này đã khám, chữa bệnh cho gần 360.000 lượt người với số chi gần 270 tỷ đồng. Để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, Bảo hiểm Xã hội tỉnh Lào Cai phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở khám chữa bệnh kịp thời ký bổ sung các phụ lục hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế với các cơ sở khám chữa bệnh theo các đề án đưa các bác sĩ tuyến trên về tuyến dưới hỗ trợ chuyên môn, khi các cơ sở này bổ sung các trang thiết bị y tế, bổ sung triển khai các dịch vụ kỹ thuật mới, thuốc và vật tư y tế mới... nhằm phát triển khả năng cung ứng dịch vụ kỹ thuật cao phục vụ người bệnh; triển khai ứng dụng công nghệ thông tin tạo điều kiện cho người tham gia khám chữa bệnh bằng thẻ bảo hiểm y tế điện tử VssID; thẻ bảo hiểm y tế tích hợp với căn cước công dân.