Dù điều kiện tự nhiên khắc nghiệt nhưng với lợi thế về đất đai người dân đã đẩy mạnh phát triển đàn đại gia súc, qua đó, mang lại hiệu quả tích cực. Từ chăn nuôi nhỏ lẻ, nay người dân đã biết đầu tư chăn nuôi theo hướng gia trại, trang trại rút ngắn chu kỳ sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế.
Trước đây, việc chăn nuôi trâu, bò chủ yếu được người dân phát triển ở quy mô hộ gia đình, nguồn thức ăn hầu hết vẫn dựa vào nguồn cỏ tự nhiên. Người dân chăn nuôi trâu bò chủ yếu tận dụng sức kéo chứ chưa phát triển chăn nuôi đại gia súc theo hướng hàng hóa, vì vậy quy mô rất hạn chế.
Trước thực trạng đó, huyện Kỳ Sơn đã có nhiều cơ chế chính sách, đẩy mạnh tuyên truyền vận động người dân chuyển đổi hình thức chăn nuôi trâu, bò từ chăn thả tự do sang bán chăn thả hoặc nuôi nhốt cho phù hợp với điều kiện sản xuất.
Anh Lô Văn Cáng, bản Cù, xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn cho biết, gia đình anh hiện có có 10 con bò và 11 con dê. Trước đây, trâu bò chủ yếu được thả rông, nguồn thức ăn chủ yếu từ tự nhiên nên về mùa đông trâu bò thường thiếu thức ăn hay mắc bệnh và chết rét.
Tuy nhiên, những năm gần đây nhờ sự tuyên truyền của chính quyền địa phương mà người dân đã thay đổi phương thức sản xuất. Trâu bò được người dân nuôi bằng nhiều hình thức khác nhau. Gia đình nào có đất rộng thì chăn nuôi theo kiểu trang trại, bán chăn thả còn những gia đình không có đất chăn thả thì trồng cỏ voi để chủ động nguồn thức ăn phục vụ nuôi nhốt, nuôi vỗ béo. Chăn nuôi trâu bò đã trở thành nguồn thu nhập chính của bà con.
Tại xã Huổi Tụ, huyện Kỳ Sơn nơi có đến 95% dân số là đồng bào dân tộc Mông, nghề chăn nuôi đại gia súc đã có truyền thống từ lâu đời. Với việc diện tích các khu vực bãi chăn thả ngày một thu hẹp người dân địa phương đã thay đổi phương thức chăn nuôi. Hầu như gia đình nào cũng dành một diện tích để trồng cỏ voi, bổ sung thức ăn cho gia súc. Đến nay, toàn xã đã hơn 3.500 con trâu bò, nhiều gia đình vươn lên khá giả nhờ nuôi trâu bò.
Ông Vừ Nhè Làu, bản Trung Tâm, xã Huổi Tụ, xã Kỳ Sơn (Nghệ An), cho biết trước đây người dân địa phương thường trồng cây thuốc phiện nhưng khi nhà nước có lệnh cấm, bà con đã bắt đầu chuyển đổi sang nuôi trâu bò và trồng các loại cây khác. Việc chính quyền địa phương tích cực tuyên truyền và làm tốt công tác thú y đã giúp bà con nuôi trâu bò ít mắc bệnh và mang lại hiệu quả hơn.
Cuộc sống ổn định, bà con không còn ai trồng cây thuốc phiện nữa. Riêng bản thân gia đình có hơn 2 ha đất đồi nên ông áp dụng hình thức nuôi vỗ béo. Con giống hơn một năm tuổi được ông mua về đầu năm, sau gần một năm chăm sóc thì được ông xuất bán. Tính trung bình mỗi năm, gia đình thu lãi từ 80-100 triệu đồng, đủ để trang trải cuộc sống của cả gia đình.
Ông Hả Bá Lỳ, Phó Chủ tịch UBND xã Huổi Tụ, huyện Kỳ Sơn cho biết, điều kiện diện tích bãi chăn thả ở địa phương dù bị thu hẹp nhưng so với các địa phương khác thì vẫn còn khá lớn, trong khi người dân đã có kinh nghiệm trong việc chăn nuôi trâu bò nên những năm qua, xã đã xác định chăn nuôi đại gia súc là ngành kinh tế chủ yếu của địa phương. Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền người dân tiêm phòng cho gia súc, không thả rong vào mùa đông và đa dạng hóa các hình thức chăn nuôi, hàng năm từ các nguồn vốn phát triển, địa phương hỗ trợ người dân từ 20-30 con trâu bò.
Theo thống kê ngành nông nghiệp, liên tiếp trong nhiều năm, đàn trâu bò của huyện Kỳ Sơn đều có sự gia tăng về số lượng. Đến nay, tổng đàn trâu, bò của huyện Kỳ Sơn đã có hơn 50.000 con. Mặc dù, đã có sự phát triển nhanh chóng về số lượng nhưng hiện nay việc tiêu thụ trâu bò vẫn phụ thuộc vào tư thương mà chưa có liên kết với các cơ sở chế biến. Bên cạnh đó, người dân vẫn nuôi theo kiểu tự phát chứ chưa có quy hoạch bài bản.
Ông Thò Bá Rê, Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn cho biết, hiện nay bên cạnh việc chăn thả tự do, người dân còn có nhiều hình thức chăn nuôi khác như: nuôi nhốt, chăn nuôi vỗ béo rồi xuất bán. Nhờ đó, hiệu quả kinh tế ngày càng cao. UBND huyện cũng xác định chăn nuôi đại gia súc là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của huyện nên đã có nhiều chính sách nhằm hỗ trợ người dân địa phương phát triển đàn gia súc cũng như tìm đầu ra. Để nâng cao giá trị sản phẩm, hiện nay, huyện đang xúc tiến làm các sản phẩm OCOP như: thịt lợn giàng, bò giàng… qua đó, góp phần tăng thu nhập cho người chăn nuôi.