Anh Nguyễn Huy Trung, cán bộ phụ trách nông thôn mới xã Thượng Lộc cho biết, địa phương hiện trồng hơn 200 ha cam; trong đó, khoảng 150 ha đã cho thu hoạch, chủ yếu là các giống cam chanh, cam giòn, cam đường, cam V2… Năng suất cam trung bình đạt từ 11 - 14 tấn/ha, ước tính năm nay cho thu hoạch khoảng 23.000 tấn cam. Tuy nhiên, thời gian qua do đợt mưa lớn kéo dài khiến cam bị tích nhiều nước, xuất hiện những chấm đen và rụng dần. Nhiều vườn cam tỷ lệ rụng khoảng từ 15 - 20%, có vườn rụng hơn 30%.
Vườn cam VietGAP của gia đình chị Võ Thị Loan (thôn Anh Hùng) có diện tích lớn nhất nhì tại xã Thượng Lộc với hơn 1.500 gốc. Vụ cam năm nay, gia đình chị ước tính thu hoạch 30 tấn cam nhưng qua đợt mưa kéo dài hơn một tuần vừa qua, cam đã rụng gần 10 tấn.
“Mỗi buổi sáng, nhìn công nhân nhặt từ 3 - 4 tạ cam đi đổ mà tôi nóng ruột vô cùng. Cam đã sắp đến thời điểm thu hoạch nên nông dân chúng tôi cũng không thể có cách nào cứu vãn được, chỉ còn biết trông chờ vào thời tiết”, chị Loan buồn rầu chia sẻ.
Gia đình chị Trần Thị Phương ở thôn Thanh Mỹ, xã Thượng Lộc trồng 350 gốc cam đang đến kỳ thu hoạch. Theo dự tính, năm nay gia đình chị thu hoạch được 10 tấn cam nhưng sau đợt mưa vừa rồi đã rụng mất hơn 2 tấn.
Chị Phương cho biết, cả mùa cam chỉ trông chờ vào vụ bán cam Tết nhưng với tình thế này, dù cam chưa thực sự đạt đến độ ngọt, chị cũng đành phải cắt bán với hy vọng vớt vát phần nào tiền phân tro và tiền giống. Những mùa trước, cam Thượng Lộc chưa bao giờ bán giá dưới 30.000 đồng/kg nhưng năm nay dù với mức giá chỉ từ 13.000 đồng vẫn phải bán bởi nếu để lâu, số lượng cam rụng lại càng nhiều.
Theo ngành chức năng tỉnh Hà Tĩnh, nguyên nhân gây cam rụng hàng loạt là do quanh phần rễ, lá các loại cây ăn quả thường tồn tại nấm phytophthora. Mưa lớn sẽ gây ngập úng, tạo điều kiện cho chủng nấm này phát tán nhanh và xâm nhập vào các vết thương của quả khiến quả bị thối và rụng. Một nguyên nhân khác là, khi đất bị ngập sẽ dẫn đến thiếu oxy cung cấp cho rễ hô hấp, cộng với hiện tượng thừa nước, việc thoát nước không kịp của quả trong khi bộ rễ bị rối loạn nên quả dễ rụng.
Để hạn chế tối đa thiệt hại, người dân cần tuân thủ quy trình kỹ thuật trong chăm sóc cây ăn quả. Khi trồng cam, bưởi cần trồng nổi, trong vườn phải có đủ hệ thống tưới, tiêu chống úng cục bộ. Trong chăm sóc, tăng cường hàm lượng phân hữu cơ, thường xuyên kiểm tra độ PH trong đất, có thể cân đối bằng cách bón vôi. Nên bón các loại chế phẩm sinh học phòng trừ nấm và các tuyến trùng gây hại trong đất trước mùa mưa lũ. Bên cạnh đó, cây cần được giữ ẩm thường xuyên, chỉ cần cắt tỉa và không nên xới sạch cỏ ở gốc cây.