Kể từ năm 2019, người dùng dịch vụ chia sẻ video ngắn này tăng gấp bảy lần. Tháng 1/2021, TikTok là ứng dụng được tải xuống nhiều thứ hai trên thế giới, chỉ sau Telegram.
Biểu tượng TikTok trên một màn hình điện thoại. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Chặng đường tại Nga
TikTok ở Nga đã trải qua một chặng đường dài trước khi trở thành ứng dụng được mọi người đều nói đến, từ các kênh liên bang đến các bà cụ trong sân nhà. Lúc đầu, dịch vụ này bị chi phối bởi các video có cảnh thanh thiếu niên hát theo các bài hát nổi tiếng. Thực tế là vào tháng 8/2018 ByteDance - công ty mẹ của TikTok, đã hợp nhất ứng dụng này với một dịch vụ phổ biến khác - Musical.ly. Người dùng của Musical.ly tại thời điểm hợp nhất là hơn 100 triệu người, vì vậy TikTok sau một thời gian cũng trở nên nổi tiếng với các bài hát nhạc phim.
Tuy nhiên, có lẽ chính sự khởi đầu của đại dịch COVID-19 đã trở thành lực đẩy chính cho sự phát triển của TikTok. Đến tháng 4/2020, số lượt tải xuống ứng dụng đã vượt mốc con số 2 tỷ lượt. Và đến tháng Tám, ứng dụng Trung Quốc được cho là phổ biến nhất trên thế giới, chiếm vị trí đầu tiên về lượt tải xuống trên cả App Store và Google Play. Các nhà phân tích tại Qustodio lưu ý trong năm qua, thời gian dành cho TikTok đã tăng lên tương ứng với sự lây lan của đại dịch COVID-19.
Mặc dù thực tế TikTok đã trở nên phổ biến rộng rãi đối với người Nga trong thời gian ngắn, nhưng xã hội vẫn phản ứng một cách thận trọng với hiện tượng mới này. Olga Rubtsova - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Liên ngành về Tâm lý Giáo dục Trẻ em hiện đại thuộc Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia về Tâm lý và Giáo dục - giải thích rằng thanh thiếu niên yêu thích TikTok do ứng dụng này đáp ứng ba nhu cầu cơ bản là tự trình bày, tự thể hiện và khẳng định bản thân.
Với sự phổ biến của TikTok, không có gì ngạc nhiên khi nền tảng này đã lăng xê những người nổi tiếng của mỗi địa phương, mỗi người đều có lịch sử độc đáo của riêng mình. Ngày nay, họ không chỉ là thần tượng của thanh thiếu niên trên Internet, mà còn là những ngôi sao, được nêu danh trên truyền hình và điện ảnh, quay clip với những người biểu diễn nổi tiếng. Thu nhập của họ tương đương với thu nhập của doanh nghiệp nhỏ và họ kiếm tiền thông qua các hợp đồng quảng cáo và bán các sản phẩm ảo. Các nhà báo và blogger nổi tiếng làm phim tài liệu dài hàng giờ để khám phá bí mật của hiện tượng này.
Một trong những người nổi tiếng trên TikTok Nga là cậu bé Danya Milokhin, 18 tuổi. Tuổi thơ của cậu bé Milokhin không hề dễ dàng; người mẹ gửi cậu và anh trai Ilya vào trại trẻ mồ côi. Khi Danya 13 tuổi, cậu bé được một gia đình nhận nuôi và chuyển đến Anapa cùng những người giám hộ. Nhưng mối quan hệ với cha mẹ mới không suôn sẻ. Năm 16 tuổi, Milokhin bắt đầu quay video cho TikTok và đến năm 18 tuổi, khi chuyển đến Moskva, Milokhin đã nhanh chóng trở nên nổi tiếng, với thu nhập hàng tháng khoảng 50.000 USD.
Một hiện tượng khác là Dina Saeva, người gốc Dushanbe, từng làm việc tại McDonalds để giúp đỡ gia đình. Ngày nay, lượng khán giả hơn 7 triệu người mang lại cho cô hợp đồng với các thương hiệu như Coca-Cola và Dolce & Gabbana, cũng như thu nhập hàng tháng hơn 10.000 USD. Sở trường của Dina là nhảy theo các bài hát dân tộc của Tajikistan.
Không chỉ người Nga, Yang Ge, một phụ nữ Trung Quốc, đã trở nên rất nổi tiếng trên TikTok Nga, khi quay những video hài hước trong đó cô nhảy theo nhạc hoặc tỏ ra ngạc nhiên về sự phức tạp của tiếng Nga. Cô nói về thời trang, ẩm thực Nga, trang điểm và tận hưởng cuộc sống ở nước Nga đầy tuyết.
Tương lai cho TikTok Nga
Trước sự không hài lòng của các bậc phụ huynh và các chỉ trích từ phương tiện truyền thông, TikTok Nga đang xuất hiện ngày càng nhiều hơn nội dung hữu ích, từ các công thức nấu nướng, bí quyết rèn luyện thể lực cho đến các bài học tiếng Anh và thí nghiệm khoa học.
Theo nhà nghiên cứu Wang Zhiyong tại Viện Kinh tế Dân số và Lao động thuộc Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, phân khúc TikTok ở Nga đang tiến gần đến mục tiêu ban đầu của mình. Theo đó, TikTok, một mặt là một nguồn thông tin rất quan trọng và mặt khác là giải trí. TikTok có thể tiếp tục hoạt động theo hướng này trong tương lai. Bên cạnh đó, nền tảng này có thể là một công cụ hữu ích để chia sẻ kinh nghiệm. Ví dụ, làm thế nào để điều trị cảm lạnh hay nấu một món ăn cụ thể. Mọi người sẽ có thể chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau.
Trong khi đó, ngày càng có nhiều chuyên gia tìm đến TikTok ở Nga - những giáo viên và chuyên gia chia sẻ kiến thức và truyền cảm hứng cho cộng đồng học hỏi những điều mới. Đại diện TikTok chia sẻ: “Chúng tôi nhận thấy nhu cầu mạnh mẽ từ người dùng TikTok đối với nội dung giáo dục, các video đào tạo, các khóa học khác nhau từ các chuyên gia ngày càng trở nên phổ biến hơn. Sáng kiến TikTok Univer được thiết kế để tích lũy nội dung giáo dục trên trang web trong khuôn khổ các danh mục đối tượng thú vị. Chúng tôi khuyến khích tất cả người dùng có kiến thức hữu ích chia sẻ trên TikTok dưới dạng video ngắn”.
Thật khó có thể tưởng tượng được TikTok sẽ như thế nào trong vài năm nữa. Tuy nhiên, cho đến nay tất cả các ứng dụng hiện đại, có thể là Facebook, Instagram hay VKontakte của Nga, dường như đều đang hướng đi của TikTok khi thu hút người dùng vào thế giới của những “video ngắn”.