Quất bonsai hút khách dịp Tết

Vài năm trở lại đây, quất bonsai ở phường Tứ Liên (quận Tây Hồ, Hà Nội) được nhiều người yêu thích. Năm nay, loại quất cảnh này thu hút nhiều người mua.

Chăm cây như chăm trẻ


Vào những ngày cận kề Tết, khách đến Tứ Liên mua quất ngày càng đông. Năm nay, khách hàng đặc biệt chú ý đến quất bonsai. Những người dân trồng quất ở đây cho biết, trồng quất bonsai đòi hỏi sự khéo léo và nhiều công sức hơn rất nhiều so với việc trồng quất vườn. Việc chăm sóc cây phải tỉ mẩn, công phu, như chăm trẻ vậy.

Chủ vườn quất Thế Mạnh ở Tứ Liên cho biết, với diện tích hơn 1 mẫu trước đây anh chỉ trồng quất vườn. Nhưng sau nhiều năm quan sát anh nhận thấy người tiêu dùng có xu hướng thích những cây quất nhỏ, trồng trong bình nên đã quyết định chuyển từ quất vườn sang trồng quất bonsai. Năm nay anh Mạnh có gần 400 gốc quất bonsai.

Từ năm 2000, anh Mạnh đã có ý tưởng trong việc tạo dáng quất lạ, mới nhưng sau nhiều suy tính và cân nhắc, đến năm 2004 mới chính thức bắt tay thực hiện. Vụ quất đầu tiên không cho kết quả như mong muốn, vì chưa có kinh nghiệm nên số quất mà anh trồng bị chết rất nhiều.

Theo anh Mạnh,  trồng quất bonsai phải có sự chuẩn bị kỹ càng về phân bón (phân lân) và đất trồng. Thông thường đất trồng sẽ được lấy từ đất bãi, trộn với tro chấu và bã dừa để đất xốp giúp cây thoát nước tốt. Đất được ủ trong vườn khoảng một năm để chuẩn bị cho mùa vụ tiếp theo.

Trong quá trình ủ đất không nên để đất tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và mưa vì có thể làm trôi chất dinh dưỡng. Lượng đất cho vào bình cũng rất quan trọng. “Thích hợp nhất là cho đất vào khoảng 2/3 bình, trộn đều với phân lân và đỗ tương say nhuyễn, những  chất này có tác dụng quan trọng cho sự phát triển của cây quất”.

Cứ khoảng 15- 20 ngày người trồng quất phải bón phân và rắc đỗ tương một lần. Hằng ngày phải tưới nước. Đặc biệt, đối với những cây chậm phát triển hơn thì phải có chế độ chăm sóc riêng, bón phân để cây tăng trưởng đúng tiến độ.

Trồng  được cây sống đã khó, tạo được thế quất như mong muốn lại càng khó hơn. “Thế quất rất quan trọng,  nó quyết định  việc thành công hay thất bại. Muốn tạo thế, nên dùng thanh thép nhỏ để uốn cây là thích hợp nhất vì không làm hại đến sự phát triển của chúng. Khi uốn phải hết sức nhẹ nhàng, quá tay có thể dẫn đến gãy cành. Trong quá trình uốn phải liên tục theo dõi, nếu cây đã có hình dáng như mong muốn thì phải tháo ra ngay, để lâu dáng sẽ không đẹp”, anh Mạnh cho biết. 

Anh Nguyễn Xuân Lộc, chủ của 700 gốc quất bonsai, có 7 năm kinh nghiệm cho biết thêm: “Chăm sóc bonsai như chăm con ốm. Công việc trồng quất phụ thuộc 90% vào thời tiết. Nhiều khi trời nắng to hoặc mưa kéo dài nhiều ngày tôi phải bê từng gốc quất bonsai vào nhà, thời tiết thích hợp lại bê ra”.

Đặc biệt, trồng quất bonsai mất thời gian hơn so với quất vườn. “Nếu như quất vườn trồng trong vòng 1 năm có thể đem ra thị trường bán thì quất bonsai phải có tuổi từ 2 năm trở lên vì thời gian tạo dáng mất khoảng một năm”, anh Lộc cho biết.

Giá bán cao hơn quất vườn

Theo những người dân trồng quất ở ở Tứ Liên, quất bonsai có giá cao hơn so với quất vườn, dao động từ 700 nghìn đồng đến 30 triệu đồng. Trong đó, những cây quất “tí hon” có giá khoảng 700 nghìn đồng, quất giỏ hay còn gọi là quất treo tường có giá dao động từ 1,5 đến 3 triệu đồng. Thông thường những cây quất được trồng lâu năm sẽ có giá cao hơn, nhưng ít khi chủ vườn bán mà chỉ cho thuê.

Theo chủ của hai vườn quất Thế Mạnh và Xuân Lộc, thời điểm này đã khoảng 70 - 80% bình quất đã được khách đặt mua. Năm nay, giá quất tăng nhẹ, khoảng 10 - 15% so với năm ngoái.

Chủ vườn quất Thế Mạnh cho biết,  quất bonsai dễ tiêu thụ hơn quất vườn nhưng kèm theo đó thì chi phí cho việc trồng quất cũng cao hơn. Người trồng phải mua bình để trồng quất, bình nhỏ có giá từ 100.000 - 200.000 đồng, còn những bình to có chất liệu tốt có thể lên đến vài triệu đồng.

Tuy nhiên, việc trồng quất bonsai đem lại thu nhập cao cho người trồng. Theo anh guye4n Xuân Lộc, từ khi chuyển từ trồng quất vườn sang quất bonsai thu nhập của anh tăng 50%.

Bà Ngô Thị Ngà, Chủ tịch Hội Nông dân phường Tứ Liên cho biết, hiện nay ở Tứ Liên có hơn 400 hộ trồng quất, trong đó chỉ có 20 hộ trồng quất bonsai. Giá trị kinh tế mang lại từ quất bonsai khá cao, hơn 50% so với quất thường.

“Mặc dù trồng quất bonsai cho thu nhập cao hơn nhưng đây vẫn là mô hình kinh tế hộ gia đình nên chúng tôi chưa có định hướng gì để phát triển tập trung. Tuy nhiên, các hộ trồng quất bonsai ở Tứ Liên đều đã và đang nhân rộng mô hình. Hy vọng sắp tới sẽ thành lập được hợp tác xã Bonsai để bà con cùng nhau phát triển loại cây này”, bà Ngà cho biết.


Bài và ảnh: Ngọc Thi