Cuộc thi độc đáo
Cuộc thi độc đáo để tìm ra “Vua gà”, “Hoa hậu gà”, “Á hậu gà”… từ lâu đã trở thành một đặc sản du lịch của huyện vùng núi Tiên Yên, Quảng Ninh.
Trên khoảng đất rộng, 20 đội thi đến từ các HTX, trang trại chăn nuôi gà được cấp chứng nhận nhãn hiệu “Gà Tiên Yên” dựng các gian trưng bày, trong đó có những lồng tre bóng lộn, nơi các “thí sinh” chuẩn bị được đưa ra so tài. Để đảm bảo gà được trong trạng thái tốt nhất, các đội thi còn bố trí lực lượng để quạt mát, tiếp nước… cho gà. Được biết, để có được những “thí sinh” gà chất lượng đi thi, ngoài chăn thả tự nhiên, đảm bảo dinh dưỡng, các cơ sở chăn nuôi cũng có cách chăm sóc đặc biệt như cho gà nghe nhạc, ngủ cây…
Ban Giám khảo tới từng gian hàng, cân, đo, kiểm tra từ cân nặng, màu lông, độ dài vuốt, cựa, màu sắc, độ rủ của mào, sự săn chắc cơ của từng “thí sinh” gà. Quan trọng nhất là những đặc trưng riêng của giống gà bản địa Tiên Yên phải được thể hiện rõ.
Việc chấm “Vua gà” Tiên Yên dựa trên các tiêu chí rất khắt khe như: Tuổi đời của “Vua” phải từ 7 tháng trở lên, có trọng lượng từ 3-3,8kg; mào cờ dựng và đỏ tươi, nhiều răng cưa nhỏ và đều; ở cuống mỏ và hai bên có chùm lông râu đặc trưng riêng có của giống gà Tiên Yên bản địa.
Ngoài ra, cựa gà cũng là một trong những tiêu chí khắt khe để lựa chọn “Vua gà” Tiên Yên. Gà trống phải có đầu chắc, hài hòa với cấu trúc của thân, có chân màu vàng, cựa từ 0,5 tới 1,5 cm. Bộ lông đuôi gà sạch, óng ả, dài trên 30 cm, cong đẹp…
Ban tổ chức kiểm tra kỹ lưỡng những con gà được mang đi dự thi, đối với những con gà trống thiến thì cần phải thiến hoàn toàn, mào nhỏ, chỉ nhú lên khỏi lông đầu tối đa 1 cm, mỏ trên và mỏ dưới cần khớp nhau…
Ngoài “vua gà” Tiên Yên, nét mới của cuộc thi năm nay là có thêm các danh hiệu mới như đôi gà đẹp, gà thiến đẹp, thi đan lồng gà đẹp và đặc biệt là danh hiệu “hoa hậu” gà Tiên Yên. Đây là một trong những nội dung hấp dẫn và được chờ đợi nhất cuộc thi.
Kết quả chung cuộc, sau các phần thi, danh hiệu Vua gà đã được trao cho gà của đội xã Điền Xá; Hoa hậu gà thuộc về gà của đội xã Đại Dực. Ban Tổ chức còn trao các danh hiệu Đôi gà đẹp, Gà thiến đẹp, thi đan lồng gà đẹp.
Theo chia sẻ của một thành viên đội “Vua gà” vừa đăng quang, chú gà đạt giải chủ yếu ăn ngô và thóc, là là giống gà tự nhiên với xác suất rất ít trong các trang trại nên phải tìm chọn rất kỹ.
Hoa hậu gà thì óng ả với chiếc mào mềm, đỏ tươi, đầu mảnh và thanh tú, màu sắc của mấu mắt đỏ và da cam, hai mắt có màu giống nhau, mỏ gà chắc và khớp nhau.
Sau khi dự thi và phân ngôi thứ, các “thí sinh” đạt danh hiệu cao được bán đấu giá vào ngày 26/8 để ủng hộ Quỹ vì người nghèo của huyện Tiên Yên.
Lưu giữ giống gà quý
Sự kiện thi “Vua gà” và “Hoa hậu gà” được tổ nhằm khuyến khích người dân nuôi và bảo tồn giống gà bản địa Tiên Yên.
Tiên Yên là một huyện miền núi nằm giữa Hạ Long và Móng Cái, Quảng Ninh, tiếp giáp với huyện Bình Liêu về hướng Đông Bắc, cách Vân Đồn khoảng 10km. Cư dân sinh sống trên địa bàn huyện Tiên Yên thuộc 13 dân tộc, đông nhất là người Việt (Kinh) chiếm 59%; kế đến là người Dao, Tày, Sán Chỉ, Sán Dìu, Nùng, Hoa, Thái…
Gà Tiên Yên (huyện Tiên Yên) được biết đến là đặc sản nổi tiếng của Quảng Ninh. Gà Tiên Yên đa số được chăn thả ở đồi, thịt săn chắc mà không bị dai, đặc biệt phần da vàng ươm”. Thịt gà Tiên Yên đã được bình chọn là một trong 50 món ngon tiêu biểu của Việt Nam do Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam tổ chức.
Hiện toàn huyện Tiên Yên có trên 400 cơ sở nuôi gà Tiên Yên quy mô tập trung trên 500 con/lứa; 7 HTX sản xuất, nuôi gà Tiên Yên thương phẩm; 4 cơ sở sản xuất giống gà Tiên Yên quy mô đạt 1,2 triệu con giống/năm; trong đó có 24 trang trại tổng hợp chăn nuôi gà theo mô hình VietGap. Bước đầu một số cơ sở sản xuất đã phát triển theo chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm. Sản lượng gà thịt Tiên Yên thương phẩm toàn huyện đạt trên 1,2 triệu con/năm, với doanh thu đạt gần 400 tỷ đồng/năm, gấp 8,5 lần so với năm 2010.
Việc nuôi gà Tiên Yên đã thực sự phát huy hiệu quả trong việc tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người nông dân trên địa bàn huyện, đồng thời lưu giữ giống gà bản địa quý hiếm.
Hội thi “Vua gà”, nhằm tôn vinh, quảng bá thương hiệu gà Tiên Yên đến với đông đảo du khách. Gà Tiên Yên và Hội thi “Vua gà”, “Hoa hậu gà” đã trở thành sản phẩm du lịch độc đáo và thú vị của Quảng Ninh.