Tập thơ "Vợ ơi" của nhà thơ Nguyễn Duy do NXB Phụ nữ Việt Nam ấn hành. Ảnh: PN
"Vợ ơi" là một tập thơ nhỏ xinh gồm 20 bài thơ mà Nguyễn Duy viết cho vợ - bà Bùi Thị Hào – “từ hồi trót nói lời thương” năm 1971 cho đến hơn hai thập kỷ sau đó, với đủ mọi cung bậc cảm xúc của một hành trình dài yêu thương và gắn bó.
Đó là nỗi nhớ nhung người yêu của một chàng trai đang ở chiến hào:
“đêm nay em anh ở đâu
cứ nhìn trăng ấy nhìn lâu thấy người…”
(Võng trăng, 1973)…
Đó là cảm giác day dứt của một ông chồng “nghễnh ngãng làm nghề mộng du” quen mây gió trăng sao bỗng giật mình nhìn lại:
“Ta rất gần biển rộng với trời cao
để xa cách những gì thân thuộc nhất
nồi gạo hết lúc nào ta chả biết
thăm thẳm nỗi lo mắt vợ u sầu…”
(Bán vàng, 1980);
Có thể nói "Vợ ơi" vừa mang tính riêng tư – tâm tình của nhà thơ viết riêng cho người vợ của mình – vừa mang tính phổ quát – tâm sự của những đức ông chồng ham vui, ưa những chuyện đại sự to tát, bỏ quên gánh nặng cơm áo, gia đình, con cái trên vai những người vợ nhẫn nại bao dung:
“áo mưa vợ giương cánh buồm giữa phố
chồng với con mấp mé một thuyền đầy
năm tháng bão giông sang sông lũ đổ
một tay em chèo chống ngày ngày ngày…»
(Nợ nhuận bút, 1992)
Những bài thơ trong “Vợ ơi” từng được giới văn chương nhận định “thương rát lòng, đau thắt ruột, cười ra nước mắt”. Những bài thơ này một lần nữa xuất hiện trong một diện mạo mới với những hình minh họa thật đẹp từ bộ Lịch thơ Nguyễn Duy, là một nén tâm nhang nhà thơ thắp lên tưởng nhớ vợ mình nhân đầy năm ngày bà từ biệt cõi đời. Tập thơ đồng thời là một món quà tặng ấm áp mà những cặp đôi đã hay sẽ bước vào hôn nhân đều có thể yêu mến, đồng cảm và tìm thấy mình trong đó.