Tour “0 đồng” khiến khách du lịch Trung Quốc phải chịu những dịch vụ chất lượng thấp. Ảnh minh họa: TTXVN
Khách đi về, quay lại khiếu nại
Sở Văn hóa và Du lịch tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) vừa có thông tin về việc khiếu nại của khách Trung Quốc với du lịch Việt Nam. Cụ thể từ tháng 1 đến 21/5/2019 có 173 khiếu nại, tố cáo về du lịch Việt Nam, trong đó khiếu nại về vấn đề mua sắm 90 vụ, thay đổi lịch trình tour du lịch 25 vụ, dịch vụ chưa đạt chuẩn 23 vụ, hủy bỏ và thay đổi hợp đồng chiếm 8 vụ...
90 vụ khiếu nại về vấn đề mua sắm, du khách Trung Quốc đòi bồi thường thiệt hại hơn 935 ngàn NDT (nhân dân tệ). Sản phẩm mua của khách du lịch chủ yếu gồm gối đệm cao su, dược liệu, ngọc, thuốc lá, đồng hồ, ví da… Các hướng dẫn viên và chủ cửa hàng cấu kết với nhau, lừa đảo, thậm chí dùng thủ đoạn cưỡng ép lừa khách mua hàng giả mạo. Sau khi khách phát hiện đòi trả lại hàng nhưng công ty lữ hành và chủ cửa hàng không chịu nhận hàng trả lại hoặc yêu cầu khách phải nộp phí hoàn trả hàng.
Một số khách du lịch phản ánh, chủ cửa hàng ở Việt Nam nhưng đơn vị quẹt thẻ trả tiền lại ở Trung Quốc. Thủ đoạn lừa đảo là: nơi mua sản phẩm ở Việt Nam nhưng nơi giao hàng lại ở Trung Quốc với loại hàng chất lượng kém, không biết xuất xứ, không có báo cáo kiểm tra đo lường, biên lai hải quan…
Thất thoát nguồn thu ngân sách
Phó Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh Lê Minh Tân cho rằng, có nhiều nhà hàng, khách sạn, cửa hàng lưu niệm ở Quảng Ninh đều do người Trung Quốc đứng sau. Thực tế hiện nay, một số chủ cửa hàng cấu kết trực tiếp với các công ty lữ hành hai bên, qua đó đưa ra các điều kiện để các công ty lữ hành đưa khách đến các điểm mua hàng với mức hoa hồng và tiền “đầu khách” trái quy định. Số tiền được cửa hàng chi trả, công ty lữ hành bù đắp vào chi phí thực tế cho khách, thu nhập của công ty và hướng dẫn viên.
Một số cửa hàng giao dịch bằng ngoại tệ trái phép, bán hàng không xuất hóa đơn tài chính; sử dụng các máy thanh toán tiền cầm tay (POS) có nguồn gốc nước ngoài, không qua hệ thống thanh toán của ngân hàng Việt Nam theo quy định để thanh toán tiền mua hàng hóa với khách du lịch Trung Quốc.
Năm 2018, lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh phát hiện tại ki-ốt A114 thuộc Trung tâm du lịch Bãi Cháy (thành phố Hạ Long) sử dụng 3 máy POS, các máy này đều được các đối tượng đem từ Trung Quốc vào Việt Nam để thực hiện các hành vi giao dịch, thanh toán “chui”. Thu giữ các tờ phơi, hóa đơn thanh toán qua các máy POS mà các đối tượng bỏ lại hiện trường cho thấy đã thực hiện trót lọt việc chuyển hơn 200.000 nhân dân tệ (tương đương 700 triệu đồng) ra nước ngoài, không qua bất cứ một hệ thống ngân hàng hay tổ chức trung gian thanh toán nào của Việt Nam.
Theo Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh Quảng Ninh: Những chiếc máy POS đều khá nhỏ gọn, dễ dàng cất giấu; chỉ cần gắn thêm một sim 3G là có thể hoạt động được. Hơn nữa, các máy này có thể thực hiện giao dịch rất nhanh chóng, mọi lúc, mọi nơi, thậm chí trên các phương tiện đang di chuyển. Nếu không bắt quả tang khi đang thực hiện giao dịch qua POS “chui” thì lực lượng chức năng không thể xử lý hành vi vi phạm.
Phó Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh Lê Minh Tân đề nghị, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu cho phép đơn vị có chức năng Việt Nam hợp tác với Alipay (doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thanh toán tiền qua thẻ tín dụng của Trung Quốc) trong việc cung cấp các dịch vụ thanh toán cho khách, đồng thời có giải pháp quản lý về việc chuyển tiền, thanh toán của các công ty lữ hành không qua hệ thống ngân hàng.
Hiện tượng các nhà hàng kinh doanh ăn uống, khách sạn (nhóm 1, 2 sao), nhà nghỉ không xuất hóa đơn cho đơn vị lữ hành hay không thực hiện nghiêm quy định khai báo tạm trú diễn ra khá phổ biến, qua đó có biểu hiện hành vi trốn thuế. Có khách sạn, nhà nghỉ xuất hóa đơn gộp của nhiều đoàn khách trong thời gian 1 - 2 tháng, thậm chí cá biệt cả năm; một số cơ sở lưu trú sử dụng hóa đơn không đúng theo quy định (loại hóa đơn bán lẻ tự in)…
Có thể nói, loại hình du lịch giá rẻ, hoặc tour “0 đồng” khiến khách du lịch Trung Quốc phải chịu những dịch vụ chất lượng rất thấp, dễ bị lừa đảo bởi các hệ thống bán hàng lưu niệm mà các chủ cửa hàng phần nhiều là người Trung Quốc đứng sau khiến hình ảnh du lịch của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế bị méo mó, ngân sách nhà nước bị thất thu. Điều này đòi hỏi các cơ quan chức năng vào cuộc tích cực nhằm đưa hoạt động dịch vụ lữ hành vào nền nếp.
Ông Hoàng Minh Thái, Vụ trưởng vụ Pháp chế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: Tổng cục Du lịch đã nhiều lần làm việc với các địa phương có xuất hiện các tour du lịch “0 đồng”, song vẫn chưa giải quyết triệt để được bởi các công ty lữ hành đang “lách luật”.
Theo ông Thái, các tour du lịch giá rẻ tồn tại được là có sự tiếp tay của những người Việt Nam kinh doanh bất hợp pháp nên khó khăn trong xử lý. Để giải quyết được vấn đề này đòi hỏi phải sự phối hợp của nhiều ngành như Công an, Thuế, Quản lý thị trường và chính quyền địa phương, một mình ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch không thể làm triệt để được.
Bài 3: Đảm bảo quyền lợi cho du khách và quốc gia