Đây là sản phẩm do nhóm nghiên cứu của Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện, dưới sự tài trợ của Chương trình Khoa học Giáo dục cấp quốc gia do Bộ GD&ĐT chủ trì.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ ghi nhận những đóng góp của nhóm nghiên cứu của ĐH Quốc gia Hà Nội. Ảnh: VNU
GS.TS Nguyễn Hữu Đức, nguyên Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội - người trực tiếp phụ trách hệ thống này cho biết, hiện nay trên thế giới có khoảng 3% số trường đại học đạt chất lượng cao (thuộc top 1.000 trường). 97% số trường đại học còn lại (khoảng hơn 28.000 trường), trong đó có các các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam và khu vực - là đối tượng mà UPM quan tâm trong chương trình xếp hạng đối sánh chất lượng.
UPM giúp các cơ sở giáo dục đại học xác định, quản trị mục tiêu chiến lược, hướng tới đạt chuẩn top 100 của đại học châu Á. Nhiều tiêu chí gắn với các mốc chuẩn của đại học định hướng nghiên cứu quy định tại Nghị định 99/2019/NĐ-CP của Việt Nam hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục đại học.
UPM tiếp cận theo xu hướng đối sánh và gắn sao, theo đó, các trường đại học có thành tích gần nhau được xếp cùng một nhóm và gắn từ 1-5 sao. Trên cơ sở lõi xếp hạng truyền thống, UPM phát triển thêm các tiêu chí đặc trưng của đại học trong kỷ nguyên 4.0.
UPM gồm 8 nhóm lĩnh vực và 54 tiêu chí. Mỗi lĩnh vực có mốc chuẩn và trọng số riêng với tổng cộng là 1.000 điểm. 8 nhóm lĩnh vực lần lượt là: Quản trị chiến lược (5 tiêu chí, trọng số 6%), Đào tạo (15 tiêu chí, trọng số 35%), Nghiên cứu (4 tiêu chí, trọng số 20%), Đổi mới sáng tạo (4 tiêu chí, trọng số 11%), Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo (4 tiêu chí, trọng số 6%), Công nghệ thông tin và tài nguyên số (10 tiêu chí, trọng số 10%), Mức độ quốc tế hóa (9 tiêu chí, trọng số 6%) và Phục vụ cộng đồng (3 tiêu chí, trọng số 6%).
Theo đó, các trường đại học (đặc biệt là các đại học định hướng nghiên cứu) đạt chuẩn 5 sao là các trường đã có khả năng tiếp cận nhóm 100 châu Á, có chất lượng hàng đầu quốc gia và bắt đầu có uy tín quốc tế. Các đại học 4 sao là các có uy tín trong nước và khu vực. Các trường đại học 3 sao thực hiện tốt chức năng đào tạo theo phân khúc thị trường và có thể tham gia vào việc trong đổi sinh viên trong khu vực.
Đến nay, gần 40 trường đại học Việt Nam và ASEAN tự nguyện tham gia sử dụng bộ tiêu chí UPM để đối sánh chất lượng. Kế quả, lần đầu tiên, gần 30 cơ sở giáo dục Việt Nam đã được gắn sao.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã ghi nhận và đánh giá cao hướng tiếp cận và kết quả nghiên cứu này của nhóm nghiên cứu Đại học Quốc gia Hà Nội.
Các cơ sở giáo dục đại học có thể sử dụng các tiêu chí, chỉ số để tự đánh giá kết quả các hoạt động, đồng thời, sử dụng như một công cụ để quản trị chiến lược, phát triển thương hiệu, phát triển đối tác. Người học có được những thông tin chính xác về các trường ĐH để có thể lựa chọn trường, lựa chọn lĩnh vực, ngành nghề đào tạo phù hợp với năng lực, sở trường. Người sử dụng lao động có cơ sở để xây dựng chiến lược nhân sự, kế hoạch tuyển dụng và hợp tác chuyển giao tri thức.