Ba hướng điều chỉnh
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết: Tài liệu này được xây dựng theo 3 hướng điều chỉnh: Bổ sung những nội dung kiến thức có trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhưng không có trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành; tinh giản những nội dung kiến thức có trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, nhưng không có trong chương trình giáo dục phổ thông mới; điều chỉnh cách tiếp cận và yêu cầu cần đạt đối với những nội dung kiến thức có cả trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 và chương trình giáo dục phổ thông hiện hành.
Người mua sách tại cửa hàng của Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN.
Theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Xuân Thành, những nội dung kiến thức có trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, nhưng không có trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 được tinh giản theo 2 hướng: Nếu đó là các nội dung kiến thức học sinh không cần phải sử dụng để học các nội dung kiến thức khác trong chương trình môn học thì không dạy, không thực hiện hoặc nếu đó là các nội dung kiến thức học sinh cần sử dụng để học các nội dung kiến thức liên quan trong chương trình môn học sẽ “hướng dẫn học sinh tự học” hoặc tích hợp vào bài học, chủ đề cần sử dụng để tổ chức cho học sinh học tập cùng với kiến thức liên quan.
Các nội dung kiến thức có trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhưng không có trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành thì bổ sung nội dung kiến thức mới vào chương trình môn học hiện hành theo hai hướng: Bổ sung, tích hợp vào các nội dung, chủ đề phù hợp để đảm bảo yêu cầu cần đạt theo chương trình mới hoặc bổ sung nội dung, chủ đề mới vào thời điểm phù hợp, đảm bảo học sinh có đủ điều kiện về kiến thức, kỹ năng để học thuận lợi.
Các nội dung kiến thức có cả trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành và chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhưng do khác nhau về cách tiếp cận và yêu cầu cần đạt, được điều chỉnh từ mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng, sang yêu cầu cần đạt về phẩm chất, năng lực quy định trong chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Vì sao điều chỉnh?
Lý giải về việc vì sao điều chỉnh chương trình hiện hành các môn học lớp 5, lớp 9, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết: Một phần lý do khiến việc thực hiện chương trình lớp 1 vừa qua có một số khó khăn, nhất là chất lượng đầu ra của mầm non năm nay chưa đảm bảo do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, khiến các em chưa được làm quen mặt chữ. Khi vào lớp 1 lại không có thời gian để quen nề nếp của cấp học mới. Thực tế này cho thấy, cần phải đặc biệt quan tâm tới chất lượng đầu ra của lớp 5, lớp 9, đáp ứng được chuẩn đầu vào của lớp 6, lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Bộ GD&ĐT đặt vấn đề chính là chất lượng đầu vào lớp 6, lớp 10 là chất lượng đầu ra của lớp 5, lớp 9. Học sinh lớp 5, lớp 9 hiện nay và tới hết năm học 2023-2024 sẽ học theo chương trình hiện hành; còn lớp 6 từ năm học 2021-2022 và lớp 10 từ năm học 2022-2023 sẽ học theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Do đó, ngành Giáo dục cần chuẩn bị tâm thế và phẩm chất, năng lực cần thiết khác để học sinh lớp 5, lớp 9 từ năm học này đến khi áp dụng chương trình mới sẽ được làm quen và đáp ứng được chuẩn đầu vào của lớp 6, lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Dự kiến, tài liệu hướng dẫn dạy học các môn học lớp 5, lớp 9 trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018. Tài liệu này sẽ được tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ, giáo viên các nhà trường để tổ chức dạy học cho học sinh lớp 5, lớp 9 của chương trình hiện hành đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu vào lớp 6, lớp 10 thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018.
"Song song với điều chỉnh nội dung kiến thức, việc đổi mới phương pháp dạy học đối với lớp 5, lớp 9 rất quan trọng. Điều này, giúp học sinh được làm quen với cách dạy và học, cách kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực của chương trình mới", Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết.