Từ nay đến cuối năm, cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tại các tuyến, địa bàn, mặt hàng trọng điểm; trong đó, chú trọng các kho hàng, bến bãi tập kết hàng hóa tại một số quận như Hoàng Mai, Hai Bà Trưng, Thanh Trì... và tuyến đường có địa bàn giáp ranh với tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hòa Bình... Qua đó, lập kế hoạch, chuyên đề đấu tranh có trọng tâm, trọng điểm - ông Nguyễn Mạnh Quyền nhấn mạnh
Bên cạnh đó, liên ngành cần chủ động phối hợp, chia sẻ thông tin và trao đổi kinh nghiệm trong đấu tranh, phát hiện và xử lý hành vi buôn lậu, gian lận thương mại; tham mưu, kiến nghị các cấp có thẩm quyền về những bất cập trong văn bản pháp luật... nhằm nâng cao hiệu quả việc đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Thời gian gần đây trên thị trường xuất hiện các thủ đoạn buôn lậu tinh vi để qua mắt lực lượng chức năng như: khai hải quan không đúng thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc lô hàng... Lý giải về thủ đoạn này, ông Chu Xuân Kiên, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết, hàng hóa vi phạm thường được cất giấu tinh vi, lẫn trong hàng hóa thông thường; mua bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thông qua các nền tàng điện tử xuyên biên giới rồi vận chuyển về Việt Nam qua đường chuyển phát nhanh. Để hợp thức hóa hàng lậu, các đối tượng không khai báo, hoặc khai báo hải quan không đúng với thực tế lô hàng hoặc nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn.
Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội cho biết, để vận chuyển hàng lậu các đối tượng đã thành lập doanh nghiệp nhằm xin cấp giấy phép nhập khẩu có điều kiện hàng hóa từ nước ngoài về Việt Nam, nhưng không khai báo hoặc khai báo gian dối khi làm thủ tục nhập khẩu.
Lợi dụng việc buông lỏng quản lý của một số đơn vị chức năng tại Sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất, các đối tượng nhập lậu hàng hóa từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ. Đặc biệt, một số đối tượng buôn lậu đã lợi dụng hình thức gửi hàng vào kho ngoại quan để tráo đổi hàng hóa, chờ xuất sang nước thứ ba.
Mới đây, Công an thành phố và Cục Hải quan Hà Nội đã phát hiện, bắt giữ một số đối tượng sau khi nhận hàng tại Sân bay quốc tế Nội Bài, thay vì phải di chuyển xe đến kho ngoại quan để chờ xuất đi Trung Quốc thì đã tháo ốc ở cánh cửa bên hông xe để tráo đổi hàng hóa từ đồ điện tử, quần áo, thực phẩm chức năng thành nước giặt rẻ tiền, nhưng vẫn giữ nguyên niêm phong kẹp chì của hải quan. Đây là lần đầu tiên lực lượng chức năng phát hiện phương thức rút ruột hàng thật để tráo đổi hàng giả - ông Nguyên Thanh Tùng thông tin.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, lực lượng chức năng thành phố đã phát hiện, bắt giữ 1.801 vụ buôn lậu, 769 vụ vi phạm về hàng giả; 8.566 vụ vi phạm về gian lận thương mại, nộp ngân sách nhà nước 1.558.807 tỷ đồng (tăng 36,06% so với cùng kỳ).
Tại hội nghị, các đại biểu cũng cho rằng, để kiểm soát gian lận thương mại, buôn lậu, nhà nước cần sửa đổi quy định pháp lý phù hợp thực tế, qua đó tạo điều kiện cho lực lượng chức năng ngăn chặn hoạt động này. Đồng thời, nên yêu cầu đối với hàng hóa nhập khẩu ngoài việc có hóa đơn mua bán hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam thì phải có cả hóa đơn bán hàng của doanh nghiệp nước ngoài và tờ khai xuất nhập khẩu.
Ông Đặng Văn Dũng, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 9 Quốc gia cho biết, quá trình xử lý buôn lậu chủ yếu chỉ xử lý vi phạm hành chính, mức xử phạt chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn tội phạm. Đơn cử hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu có giá trị từ 10 - 20 triệu đồng chỉ bị xử phạt từ 4 - 6 triệu đồng, trong khi các đối tượng có thể thu lợi bất chính gấp nhiều lần giá trị thật của hàng hóa.
Thời gian tới, cơ quan chức năng cần sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) theo hướng tăng nặng đối với những trường hợp buôn bán vân chuyển hàng lậu - ông Đăng Văn Dũng kiến nghị.