Tàu chiến USS Laboon (DDG 58) của Mỹ tại eo biển Dardanelles khi đang trên đường tới Biển Đen ngày 21/6. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trang mạng của nhật báo tài chính “Nikkei” (Nhật Bản) số ra ngày 6/9 đưa tin Washington đang cân nhắc khả năng đưa tàu chiến đến gần các đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông, vài ngày sau khi phát hiện tàu hải quân Trung Quốc tại vùng biển Bering, gần hải phận của Mỹ.
Theo báo này, không loại trừ khả năng Mỹ sẽ trừng phạt Trung Quốc để trả đũa các vụ tấn công trên mạng. Phản ứng của Mỹ làm dấy lên căng thẳng giữa Bắc Kinh với Washington, trong bối cảnh chỉ còn vài tuần nữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có chuyến công du Mỹ.
Ngày 2/9, Lầu Năm Góc thông báo 5 tàu hải quân Trung Quốc đang hoạt động trong vùng biển Bering, gần hải phận của Mỹ, nhưng đã dừng lại trong vùng biển quốc tế, không tiến sâu vào vùng 12 hải lý của Mỹ. Tuy nhiên, đến ngày 4/9, Bộ Quốc phòng Mỹ lại cho biết là 5 tàu hải quân nói trên đã vào trong khu vực 12 hải lý, tức là vào trong hải phận của Mỹ.
Theo luật pháp quốc tế, các tàu của ngoại quốc có thể đi ngang qua vùng biển của nước khác, nếu những tàu này không có các hoạt động quân sự, theo nguyên tắc gọi là “đi qua vô hại”. Các quan chức Mỹ xác nhận là các tàu hải quân Trung Quốc đã tuân thủ đúng nguyên tắc này.
Nhưng sự hiện diện của tàu hải quân Trung Quốc gần sát vùng biển của Mỹ diễn ra vào lúc Tổng thống Barack Obama đang tới thăm bang Alaska. Nhiều nhà quan sát coi đấy là một hành động khiêu khích từ phía Bắc Kinh.
Hoạt động xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc trên bãi Su Bi. |
Trong bối cảnh nước Mỹ chuẩn bị cho cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11/2016, nhiều tiếng nói trong hàng ngũ của đảng Cộng hòa kêu gọi Nhà Trắng cứng rắn với Trung Quốc, thậm chí nên xem xét lại chuyến viếng thăm cấp nhà nước của ông Tập Cận Bình sắp tới.
Về phần mình, chính quyền Barack Obama đã phải có phản ứng mạnh mẽ, tránh để công luận coi sự hiện diện của tàu Trung Quốc vừa qua là một thất bại của cơ quan hành pháp trước nhà cầm quyền Bắc Kinh.
Ngoài ra, theo một số nhà phân tích, Washington đã nhanh chóng lên tiếng về vụ tàu Trung Quốc lai vãng trong vùng biển Bering hồi tuần qua, nhằm chuẩn bị cho chiến lược điều tàu hải quân và phi cơ vào trong vùng 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc ở Biển Đông.
Cho tới nay, Mỹ vẫn mạnh mẽ chỉ trích Trung Quốc về các hành động xây đảo nhân tạo tại Biển Đông và xem những tuyên bố khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh đối với các vùng biển xung quanh những đảo này là bất hợp pháp.