Kỳ 1: Thâm nhập thế giới mafia
Theo trang Allthatsinteresting.com, bộ phim Donnie Brasco năm 1997 có diễn viên Johnny Depp và Al Pacino thủ vai đã kể lại khá chân thực câu chuyện về điệp viên Pistone.
Vào những năm 1970, Pistone đã thâm nhập vào gia tộc tội phạm Bonanno dưới cái tên Donnie Brasco. Ông đóng giả một tên trộm trang sức vặt. Nhờ mang dòng máu Sicily và có kiến thức về mafia nên ông đã không bị nghi ngờ quá nhiều. Công việc này chỉ kéo dài trong vài tháng theo kế hoạch, nhưng Pistone đã hoạt động bí mật trong 5 năm liền.
Đặc vụ FBI Joe Pistone. Ảnh: ATI
Tuy nhiên, cuối cùng thì quãng thời gian hi sinh cuộc sống riêng cũng được đền đáp. Cuộc điều tra của ông không chỉ đưa ra hơn 200 bản cáo trạng và 100 bản án đối với các thành viên mafia mà còn thay đổi căn bản cách FBI tiến hành hoạt động bí mật dài hạn. Tất nhiên, khi gia tộc Bonnano biết được rằng một đặc vụ liên bang đã thâm nhập vào hàng ngũ của mình, họ không mấy vui mừng.
Họ đã treo thưởng 500.000 USD để giết Pistone sau khi phát hiện ra danh tính thực sự của ông. Gia tộc Bonanno bị đuổi ra khỏi Ủy ban - một cơ quan quản lý của mafia và là nơi giải quyết các tranh chấp, đưa ra chính sách giữa các gia tộc mafia. Sự việc này là do những thiệt hại mà Pistone gây ra khi thâm nhập vào mafia, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và uy tín của gia tộc Bonanno.
Pistone đã nhiều lần làm chứng chống các thành viên của gia tộc Bonanno và ông đã chia sẻ câu chuyện của mình với thế giới trong một cuốn hồi ký mà sau đó trở thành nguồn cảm hứng cho bộ phim nói trên.
Tuy nhiên, câu chuyện thực sự về hoạt động của Donnie Brasco có lẽ còn hấp dẫn hơn nhiều.
Năm 1976, FBI đã phát động Chiến dịch Donnie Brasco, một nhiệm vụ bí mật táo bạo nhằm vào gia tộc tội phạm khét tiếng Bonanno. Joe Pistone, một đặc vụ FBI tài năng, đã tỉ mỉ xây dựng nhân vật Donnie Brasco, một tên trộm trang sức vặt khao khát lối sống mafia.
Theo hồi ký của Pistone, người đầu tiên ông tiếp xúc trong gia tộc Bonanno là Anthony Mirra. Mira đã giới thiệu ông với Benjamin “Lefty” Ruggiero, một nhân vật cấp thấp và khao khát thăng tiến. Ruggiero nhìn thấy tiềm năng ở Brasco. Hắn tin vào những câu chuyện bịa đặt của Brasco về những vụ trộm và mối quan hệ, và quan trọng hơn, hắn thấy cơ hội gây ấn tượng với cấp trên bằng cách giới thiệu thêm một người kiếm tiền mới vào nhóm.
Mối quan hệ ban đầu của hai bên khá thận trọng. Ruggiero, vốn nhạy bén và hay nghi ngờ, đã hỏi Brasco rất nhiều câu hỏi, kiểm tra kiến thức của ông về quy tắc ứng xử của mafia và đánh giá lòng trung thành của ông. Pistone đã khéo léo thêu dệt ra một câu chuyện thuyết phục người nghe. Ông thậm chí còn đi xa đến mức đeo đồ trang sức hào nhoáng và có phong thái tự tin như thể là thành viên của giới mafia thực sự.
Pistone đã viết trong cuốn “Donnie Brasco: My Undercover Life in the Mafia” (tạm dịch: Donnie Brasco: Cuộc đời bí mật trong mafia) rằng: “Để làm tốt công việc của mình và để sống sót, tôi đã cố gắng cải thiện mọi thứ để thích nghỉ. Tôi đã điều chỉnh thái độ và cách nhìn nhận mọi thứ. Để có thể đặt đúng câu hỏi và nhìn nhận đúng vấn đề, tôi không chỉ học cách hành động như một tên mafia mà còn học cách suy nghĩ như một mafia. Khi Lefty và tôi chuyển đến những địa điểm khác nhau, tôi bắt đầu nhìn thấy những điều giống như hắn ta, tiếp thu mọi thứ theo cách hắn đã làm”.
Johnny Depp (trái) và Al Pacino trong vai Donnie Brasco và Lefty Ruggiero trong bộ phim Donnie Brasco năm 1997. Ảnh: ATI
Nhiều tháng trôi qua, sự hoài nghi ban đầu với Brasco dần tan biến và một mối liên kết mới đã hình thành. Pistone trong vỏ bọc Brasco vốn là một người có tài kể chuyện, đã kể cho Ruggiero nghe những câu chuyện về chiến công tội phạm của mình. Tất nhiên, đó là những câu chuyện bịa đặt được trau chuốt cẩn thận, thêm thắt những chi tiết thu thập được từ khóa đào tạo của FBI. Đến lượt mình, Ruggiero đã chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống trong mafia, giúp Pistone có cái nhìn trực tiếp về thế giới bí mật này.
Ruggiero, vốn vỡ mộng với sự tàn bạo của giới mafia, đã tìm thấy niềm an ủi trong thái độ có vẻ vô tư của Brasco. Mặt khác, Brasco đã nhìn thấy cơ hội để xây dựng lòng tin với một thành viên của gia tộc Bonanno. Họ gắn bó với nhau qua những bữa ăn chung và thời gian chơi bài cùng nhau. Brasco thậm chí còn làm phù rể trong đám cưới của Ruggiero.
Tuy nhiên, tình bạn mới chớm nở này lại là con dao hai lưỡi. Khi mối quan hệ của họ sâu sắc hơn, Pistone cũng lo lắng cho sự an toàn của Ruggiero. Ruggiero, khi bảo lãnh cho Brasco, cũng đã vô tình đặt mình vào thế khó. Pistone biết rằng nếu vỏ bọc của mình bị bại lộ, Ruggiero sẽ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng. Đó là một rủi ro mà ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận.
Đón đọc kỳ cuối: Nội chiến trong gia tộc Bonanno