Đòn nghi binh góp phần đánh bại Đức Quốc xã, chấm dứt Thế chiến 2 - Kỳ cuối

HOÀN HẢO HƠN CẢ MONG ĐỢI

Mặc dù những chiếc xe tăng bơm hơi, máy bay giả và những trò lừa bịp khác là những khía cạnh đáng nhớ nhất của chiến dịch Fortitude, trên thực tế, chúng chỉ chiếm một phần nhỏ trong toàn bộ cú lừa. Quả thực, đến thời điểm này, cũng không cần phải đánh lừa thị giác vì hầu như không có ai để ý.

Đến năm 1944, ưu thế trên không của Đồng minh đã hoàn thiện đến mức rất ít máy bay Đức dám mạo hiểm bay qua quần đảo Anh. Và có rất ít nguy cơ gián điệp Đức phát hiện và báo cáo về quân đội giả vì lý do đơn giản là không có gián điệp nào cả. Mặc dù người Đức đã đưa hàng chục điệp viên vào Anh kể từ đầu chiến tranh, nhưng họ đều bị bắt hoặc đầu hàng Cơ quan An ninh Anh, hay còn gọi là MI5. Điều đáng kinh ngạc hơn nữa là phần lớn những điệp viên này đã bị biến thành điệp viên hai mang trong một chiến dịch bí mật quy mô lớn được gọi là Hệ thống Double-Cross. Là một cuộc đảo chính tình báo ở quy mô phá vỡ mật mã bí ẩn của Đức, hệ thống Double-Cross đã trao cho MI5 gần như toàn quyền kiểm soát tất cả thông tin tình báo đưa đến Berlin từ Anh, cho phép họ định hình câu chuyện về kế hoạch chiến tranh của Đồng minh theo bất kỳ cách nào họ muốn.

Một yếu tố chính khác của chiến dịch đánh lừa là việc tạo ra lưu lượng vô tuyến giả để người Đức nghe lén. Đối với chiến dịch Skye, lưu lượng vô tuyến này được truyền đi bởi những người điều hành đóng quân ở Lâu đài Edinburgh và bao gồm những thông điệp “trần tục” của một đội quân thực thụ, kèm theo những đề cập tinh tế đến chiến tranh mùa đông (ở Bắc Âu), chẳng hạn như trưng dụng ván trượt và giày đế đinh, kế hoạch huấn luyện trượt tuyết cho quân nhân, dữ liệu về hoạt động của động cơ xe tăng trong thời tiết lạnh.

Những hoạt động đánh lừa khác trước D-Day thậm chí còn tinh vi hơn. Để phá hủy cơ sở hạ tầng giao thông và làm gián đoạn hoạt động hậu cần của quân Đức ở phía sau phòng tuyến, lực lượng không quân Đồng minh đã phát động chiến dịch Point-Blan.

Không thể nói quá về tầm quan trọng của nhiệm vụ và những rủi ro mà những người lập kế hoạch cho chiến dịch Vệ sĩ đang phải gánh chịu. Mọi yếu tố của hoạt động đánh lừa lớn phải khớp với nhau một cách hoàn hảo giống như những mảnh ghép của một trò chơi ghép hình khổng lồ, không có khoảng trống hay mâu thuẫn. Nếu người Đức nghi ngờ dù chỉ một mạch trong câu chuyện mà quân Đồng minh đang thêu dệt, thì toàn bộ trò chơi đố chữ sẽ sáng tỏ và chiến dịch Overlord sẽ thất bại. Như Tướng Frederick Morgan, phó tham mưu trưởng của Bộ chỉ huy Tối cao Đồng minh sau này đã viết:

“Trận đấu quyền anh bóng tối tuyệt vời phải diễn ra không ngừng nghỉ. Một ấn tượng không có thật trong tâm trí kẻ thù phải được nối tiếp bằng một ấn tượng khác cũng không có thật. Tất cả phải có một sự hợp lý không thể chối cãi, và mục đích cuối cùng phải luôn hiện diện, đó là sắp xếp để đòn cuối cùng sẽ xảy ra ở nơi mà kẻ thù ít mong đợi nhất, với một lực lượng hoàn toàn nằm ngoài tính toán của chúng".

Cuối cùng, bất chấp mọi khó khăn, chiến dịch Vệ sĩ đã thành công. Người Đức, hoàn toàn tin tưởng rằng quân Đồng minh sẽ đổ bộ vào Pas de Calais, đã rút phần lớn quân ra khỏi Normandy và đóng quân dự bị ở xa phòng tuyến. Hàng trăm nghìn quân cũng bị giữ lại ở Na Uy và Địa Trung Hải, không có khả năng góp phần bảo vệ nước Pháp. Vì vậy, khi quân Đồng minh cuối cùng tấn công lực lượng xâm lược, họ phải đối mặt với lực lượng phòng thủ bị suy giảm nhiều.

Nhưng sự lừa dối không dừng lại ở Fortitude, mà còn tiếp tục cho đến thời điểm đổ bộ và hơn thế nữa. Vào rạng sáng ngày 6/6/1944, Lực lượng Không quân Hoàng gia Anh (RAF) và Hải quân Hoàng gia Anh đã tung ra một loạt đòn giả có tên mã là chiến dịch Glimmer, Taxable và Big Drum. Được thực hiện bởi phi đội số 617 “Dam Busters” nổi tiếng của RAF, Glimmer and Taxable liên quan đến việc triển khai một trong những vũ khí bí mật hiệu quả nhất của cuộc chiến: những dải lá kim loại có mật danh là Window. Ngày nay được biết đến với tên gọi là nhiễu, Window tạo ra tiếng vang mạnh có thể bắt chước dấu hiệu của một đội hình máy bay lớn hoặc gây nhiễu hoàn toàn radar. Thực hiện các phi vụ luân phiên, các máy bay ném bom của Phi đội 617 có nhiệm vụ thả một đám mây lá sắt Windonw đang tiến lên đều đặn trên eo biển Manche, mô phỏng một đội máy bay hướng tới Calais. Trong khi đó, trong Chiến dịch Big Drum, Hải quân Hoàng gia Anh cũng mô phỏng cuộc tiến công của hạm đội đổ bộ.

Trùng hợp với các hoạt động hải quân và không quân này, Quân đội Anh còn phát động chiến dịch Titanic, nhằm thuyết phục người Đức rằng lực lượng đổ bộ đường không đã tiếp cận vùng Calais. Các máy bay thả những hình nộm nhảy dù giả có mật danh là “Rupert” xung quanh các thành phố Marigny, Fauville và Caen.

Mỗi “Rupert” đều được trang bị máy tạo tiếng ồn để mô phỏng tiếng súng trường và thuốc nổ hẹn giờ để tự hủy diệt hình nộm. Cùng lúc đó, những thành viên thuộc Lực lượng Đặc nhiệm không quân Anh, hay SAS, đã nhảy dù xuống khu vực và tạo ra sự hỗn loạn bằng cách nổ súng vào quân Đức và phát đoạn ghi âm dài 30 phút toàn tiếng la hét và vũ khí nhả đạn.

Nhưng mặc dù chiến dịch Vệ sĩ cho phép quân Đồng minh đảm bảo một vị trí trên mặt trận dài 50 km thì thành công của chiến dịch Overlord vẫn chưa được đảm bảo. Các lực lượng Đồng minh vẫn cần thời gian để đào sâu, tập hợp và bắt đầu vận chuyển quân nhân và vật tư cần thiết để tiến sâu hơn vào nước Pháp. Nếu quân Đức huy động lực lượng dự bị đủ nhanh, họ vẫn có thể đẩy lực lượng đổ bộ trở lại biển.

Quả thật, trong khi người Đức tin chắc rằng cuộc đổ bộ Normandy chỉ là một đòn nhử và cuộc xâm lược thực sự sẽ sớm đến ở Calais, thì sau D-Day hai ngày, họ bắt đầu dao động và Hitler ra lệnh cho Sư đoàn Thiết giáp SS số 1 triển khai từ Calais đến Normandy. Chính tại đây, canh bạc của điệp viên Juan Pujol – hay còn gọi là Đặc vụ Garbo – vào ngày 5/6 đã được đền đáp. Cùng ngày hôm đó, Pujol gửi tin nhắn sau cho những người quản lý anh ở Madrid: “Từ các báo cáo được đề cập, có thể thấy rõ rằng cuộc tấn công hiện tại (vào Normandy của Tập đoàn quân 21) là một chiến dịch quy mô lớn nhưng có tính chất nghi binh nhằm mục đích thiết lập một đầu cầu vững chắc nhằm huy động tối đa lực lượng dự bị của chúng ta, để họ có thể tấn công vào một nơi khác với sự thành công được đảm bảo”.

Một lần nữa, quân Đức ghi nhận lời nói dối của Pujol và hủy lệnh tái triển khai Sư đoàn Thiết giáp số 1. Đơn vị này ở lại Calais thêm một tuần nữa, và vào thời điểm đó quân Đồng minh đã đổ bộ được 326.000 quân, 50.000 phương tiện và 100.000 tấn thiết bị lên các bãi biển Normandy.

Trên thực tế, chiến dịch Vệ sĩ đã thành công hơn cả những gì mà ngay cả những người lập kế hoạch của nó chờ đợi. Trong khi Bộ phận Kiểm soát London chỉ hy vọng có thể trì hoãn cuộc phản công của Đức nhiều nhất là 10-14 ngày, thì Hitler lại bị thuyết phục rằng cuộc đổ bộ thực sự ở Calais sắp đến gần đến mức ông ta đã không giải phóng lực lượng dự bị của mình trong suốt 7 tuần, khiến quân Đồng minh có nhiều thời gian để thoát ra khỏi Normandy và chiếm các phần còn lại của nước Pháp.

Chiến dịch Vệ sĩ là một trong những vụ đánh lừa táo bạo, công phu và thành công nhất trong lịch sử quân sự, mở đường cho chiến thắng cuối cùng của phe Đồng minh trong Thế chiến 2.

Xem từ Kỳ 1: BỨC TƯỜNG ĐẠI TÂY DƯƠNG