Tàu USS Edsall đang chìm. Ảnh: wikipedia
Hải quân Mỹ vừa xác nhận việc phát hiện xác một tàu khu trục bị phía Nhật đánh chìm trong Thế chiến thứ 2. Hải quân Hoàng gia Australia đã tìm thấy tàu USS Edsall dưới đáy Ấn Độ Dương, hơn 80 năm sau khi nó chìm cùng hơn 200 thủy thủ.
USS Edsall là tàu khu trục dài khoảng 96m, được đóng năm 1919 và đưa vào biên chế năm 1920. Trong Thế chiến thứ 2, con tàu này đã tham gia nhiều đoàn hộ tống, bảo vệ các tàu khác khỏi cuộc tấn công của Nhật tại vùng biển Australia.
Ngày 1/3/1942, Hải quân Nhật tấn công con tàu. Trong trận giao tranh kéo dài, Edsall đã tránh được nhiều đợt pháo kích dữ dội, khiến binh lính Nhật đặt biệt danh là "con chuột nhảy múa". Không quân Nhật sau đó cũng tham gia tấn công. Sau nhiều giờ chiến đấu, Edsall chìm xuống cùng hơn 200 thủy thủ và chỉ bị trúng đòn chí mạng duy nhất trong số hàng nghìn phát đạn.
Theo Hải quân Mỹ, gần như toàn bộ thủy thủ đoàn đã hy sinh, biến nơi đây thành "địa điểm thiêng liêng". Các phiên tòa xét xử tội ác chiến tranh được triệu tập sau chiến tranh đã tiết lộ rằng một số ít người sống sót đã được hạm đội Nhật cứu, nhưng sau đó lại bị hành quyết.
Xác tàu vừa được Hải quân Hoàng gia Australia phát hiện. Thông báo được đưa ra ngày 11/11, ngày Cựu chiến binh ở Mỹ và Ngày Tưởng niệm ở nhiều nơi khác trên thế giới.
Đại sứ Mỹ tại Australia Caroline Kennedy phát biểu việc tìm ra tàu là một nỗ lực không ngừng của Mỹ nhằm tôn vinh những người đã hi sinh cao cả. Ông nói “Giờ đây chúng tôi có thể bảo tồn di tích quan trọng này và hy vọng gia đình các anh hùng đã hy sinh sẽ biết người thân của họ được yên nghỉ. Chúng tôi sẽ kể câu chuyện của họ, học hỏi từ lòng dũng cảm và lấy cảm hứng từ sự hy sinh của họ. Chúng tôi sẽ mãi ghi nhớ họ".
Thông tin về cách tìm ra con tàu khá ít ỏi. Phó Đô đốc Mark Hammond của Hải quân Hoàng gia Australia cho biết hạm đội đã sử dụng hệ thống robot tự động tiên tiến, thường dùng cho khảo sát thủy văn, để định vị USS Edsall dưới đáy Ấn Độ Dương. Không có thông tin về tình trạng con tàu hay cách bảo tồn xác tàu.
Thông báo phát hiện tàu USS Edsall được đưa ra chỉ ba ngày sau khi quân đội Anh xác nhận một xác tàu được tìm thấy ngoài khơi Scotland là một tàu tuần dương Anh bị ngư lôi đánh chìm trong Thế chiến thứ I, khiến hơn 500 thủy thủ thiệt mạng.