Có rất nhiều bài báo viết về vụ va chạm giữa máy bay B-47 chở theo bom hạt nhân khi đang diễn tập và một chiếc F-86 trên bầu trời Mỹ cuối những năm 1950. Tuy nhiên, những chi tiết sau vụ va chạm nổi tiếng này thì không phải ai cũng biết.
Kỳ 1: Diễn tập giả, va chạm thật
Cách đây hơn nửa thế kỷ, vào ngày 4/2/1958, thiếu tá Howard Richardson thuộc đơn vị ném bom số 19, điều khiển chiếc B-47B mang số hiệu S/N 51-2349 từ căn cứ không quân Homestead ở Florida để thực hiện chuyến bay huấn luyện ném bom đặc biệt. Trong thời gian đó, các đơn vị thường có nhiệm vụ huấn luyện khá phổ biến là mang theo một vũ khí hạt nhân (tất nhiên vì lí do an toàn người ta phải tháo bộ phận kích nổ của quả bom trong quá trình luyện tập).
Loại máy bay ném bom chiến lược B-47B của Mỹ thời Chiến tranh Lạnh. |
Mang theo một vũ khí hạt nhân trong quá trình huấn luyện nhằm mục đích rèn luyện khả năng chiến đấu chuyên nghiệp bằng cách diễn tập sát với thực tế nhất có thể, để tuyển chọn được những phi công chiến đấu đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Tư lệnh Không quân chiến lược (SAC). Trên chuyến bay, ngoài cơ trưởng là thiếu tá Richardson, còn có cơ phó là trung úy Robert Lagerstrom và chỉ huy radar là đại úy Leland Woolard. Phi đội bay chở theo một quả bom hạt nhân Mk-15 nặng tới 3.400kg để thực hiện một chuyến bay ném bom giả định trên vùng trời Radford, bang Virginia.
Theo nhiệm vụ, các phi công phải bay về hướng bắc tới tận biên giới Canada rồi quay xuống phía nam để bắt đầu ném bom giả định xuống Radford. Trong lúc bay trên không phận Virginia, họ phải đánh bại các máy bay kẻ thù giả định và thực hành kỹ năng sử dụng hệ thống gây nhiễu sóng radar (ECM) trên máy bay.
Quả bom nguyên tử Mk-15 nặng 3.400 kg có sức hủy diệt lớn gấp 100 lần quả bom ném xuống Hiroshima của Nhật năm 1945. |
Sau khi thả bom xong, máy bay sẽ tiếp tục tiến xuống phía nam tới “vùng trời thân thiện” ở bang Bắc Carolina và Nam Carolina. Lúc này, chiếc B-47 đang bay ở độ cao khoảng 12.000 mét trong điều kiện trời quang đãng. Phi hành đoàn bắt đầu để ý thấy một chiếc F-86 đang bay lượn lúc trên, lúc dưới, lúc trái, lúc phải. Chiếc B-47 đang ở “lãnh thổ thân thiện” nên phi hành đoàn chẳng mấy bận tâm đến các “máy bay kẻ thù” dạng này bởi vì chúng cũng không tham gia nhiệm vụ huấn luyện. Các chiếc F-86 đó thuộc đơn vị máy bay chiến đấu số 444 cất cánh từ căn cứ không quân Charleston.
Vào khoảng 0 giờ 30 phút ngày 5/2, chiếc B-47 đang trên vùng giáp ranh giữa Nam Carolina và Georgia thì phi hành đoàn nghe thấy một tiếng va đập lớn kèm theo một vệt sáng bên cánh phải của máy bay. Họ trông thấy động cơ số 6 đang treo nghiêng 45 độ và bình nhiên liệu bên cánh phải đã biến mất. Thiếu tá Richardson liên lạc khẩn cấp qua điện đàm, kết nối được với căn cứ không quân gần nhất của SAC là căn cứ Hunter, gần Savannah, bang Georgia. Theo quy định, đài chỉ huy ở Hunter đã thông báo ngay lập tức về tổng hành dinh của SAC và căn cứ không quân Homestead.
Thiếu tá Richardson cho máy bay hạ độ cao còn khoảng 6.000 mét và hỏi đại úy Woolard khi nào họ sẽ bay qua khu rừng để phi công có thể vứt bỏ nốt bình nhiên liệu bên cánh trái cho cân bằng. Sau khi vứt bỏ được bình xăng bên cánh trái, Richardson cụp bớt cánh để hạ thấp độ cao và giảm tốc độ còn khoảng 400km/h để kiểm tra, đánh giá mức độ ảnh hưởng đối với máy bay. Từng là phi công huấn luyện của loại B-47 và đã có kinh nghiệm hơn 1.500 giờ bay, Richardson cho rằng máy bay vẫn có thể hạ cánh được. Họ mở hết cánh và tăng tốc trở lại về hướng căn cứ Hunter để hạ cánh khẩn cấp. Lúc này, phi hành đoàn mới hội ý nhanh xem phải xử lý như thế nào với quả bom Mk-15, phải vứt bỏ hay là cố hạ cánh khẩn cấp cùng với nó trên máy bay. Theo quy định của SAC thì an toàn của phi hành đoàn là ưu tiên số một.
Đang thảo luận thì đài chỉ huy ở Hunter thông báo rằng đường băng sửa chữa chưa xong nên đoạn đầu tiên cao hơn các chỗ khác một bước chân. Chính điều này đã khiến phi hành đoàn đi đến một quyết định cuối cùng vô cùng hệ trọng. Ông Richardson lo ngại nếu máy bay hạ cánh gấp và va đập trên đường băng chưa xây xong thì “quả bom Mk-15 sẽ lao về khoang lái như một viên đạn bắn từ nòng súng”. Hơn nữa, nếu trút bỏ quả bom thì máy bay sẽ giảm bớt gần ba tấn rưỡi và vận tốc lúc hạ cánh sẽ giảm đi đáng kể. Vì vậy, phi hành đoàn thông báo cho Hunter rằng họ đang tìm cách thả quả bom xuống biển và đề nghị Bộ Tư lệnh SAC cho ý kiến chỉ đạo.
Trong lúc chưa nhận được chỉ đạo từ SAC, phi hành đoàn đã quyết định bằng mọi giá phải trút bỏ được quả bom xuống Đại Tây Dương để còn nhanh chóng quay về căn cứ Hunter. Theo Richardson, vừa trút bom xong thì họ nhận được sự đồng ý của SAC nhưng với yêu cầu là phải thả cách bờ ít nhất 30 km. Tuy nhiên, thật không may quả bom đã bị thả xuống ở cự ly gần bờ hơn nhiều so với chỉ đạo. Richardson trả lời đài chỉ huy ở Hunter rằng họ đã thả quả bom rồi và cam đoan rằng đại úy Woolard đã ghi lại tọa độ nơi họ thả xuống.
(Còn tiếp)
Ngọc Du (Theo Businessinsider)