Kể từ khi chính phủ Mỹ pho phép các cơ quan chuyên trách của nước này nghe lén các cuộc đàm thoại như là một phần của chiến dịch chống khủng bố, chính phủ nhiều nước trên thế giới lo lắng rằng người Mỹ sẽ nghe trộm các cuộc nói chuyện trên điện thoại của họ. Trên thực tế, từ nhiều thập kỷ trước, tình báo Mỹ đã đánh cắp các tài liệu bí mật của Sứ quán Liên Xô và sứ quán nhiều nước khác nhờ một loại máy chụp ảnh tí hon được cài trong những chiếc máy photocopy của các sứ quán này.
Kỳ 1: Thợ sửa máy “dính” vào việc của CIA
Trong những năm tháng tồi tệ nhất của thời kỳ Chiến tranh Lạnh, khi các máy bay do thám U2 bay lượn trên những trận địa tên lửa của Liên Xô ở Cuba, máy bay ném bom chiến lược của Liên Xô tiến hành do thám các hệ thống rađa của Mỹ và NATO và các điệp viên ngầm chui qua “tấm màn sắt” để ra và vào Đông Béclin, Cơ quan tình báo trung ương (CIA) của Mỹ nắm được nhiều lợi thế nhất.
Một trong những chiến dịch phản gián thành công nhất trong lịch sử ngành tình báo Mỹ được bắt đầu năm 1961, khi CIA phân tích các kết quả của hoạt động do thám của Đại sứ quán Liên Xô ở thủ đô Oasinhtơn.
Các nhân viên tình báo Mỹ đã phát hiện ra rằng, trong khi hầu hết mọi người bị hạn chế ra vào Sứ quán Liên Xô thì người thợ sửa chữa của hãng sản xuất máy photocopy Xerox lại có thể đi và đến vào bất cứ thời điểm nào để bảo dưỡng các máy photocopy mới của Sứ quán Liên Xô. Thời điểm đó, Xerox vừa tiến hành một cuộc cách mạng trong lĩnh vực kinh doanh khi cho ra đời máy sao chụp không dùng mực ướt. Giấy than đột nhiên trở nên lỗi thời và giờ đây con người có thể tiến hành sao chụp hàng loạt với giá rất rẻ.
Tổng hành dinh của CIA ở Langley, bang Virginia, Mỹ. |
Bên trong sứ quán được canh gác cực kỳ cẩn mật, các nhân viên văn phòng, thư ký, các nhân viên và quan chức KGB bỗng nhiên trút bỏ được công việc nhàm chán là sao chép lại một cách thủ công các tài liệu mật và các bức điện đã được giải mã gửi đến từ Điện Kremlin và danh sách các điệp viên hoạt động ở Bắc Mỹ và Nam Mỹ. Tất cả những gì mà đội ngũ nhân viên Sứ quán Liên Xô hàng ngày sao chép trên chiếc máy photocopy mới của họ đều có giá trị tình báo cực kỳ lớn đối với nước Mỹ. Và CIA liền bắt tay vào “công cuộc” ăn trộm những thông tin này.
CIA đã cử nhân viên đến đặt vấn đề với Phó Giám đốc Công ty Xerox John Dessauer để tìm hiểu xem liệu họ có thể chế tạo một thiết bị có thể lưu lại những tài liệu được sao chép trên chiếc máy photocopy của Sứ quán Liên Xô. Thiết bị này sẽ do chính tay người thợ sửa chữa của Công ty Xerox làm việc cho Sứ quán Liên Xô lắp đặt cũng như tháo ra. Dessauer liền bổ nhiệm Donald Carey, người phụ trách một nhóm các chương trình của chính phủ Mỹ ở Công ty Xerox, phụ trách dự án này.
Một nhóm gồm bốn kỹ sư được tập hợp để tiến hành dự án và họ buộc phải giữ bí mật về công việc của mình. Một địa điểm chơi bowling nhỏ gần Rochester, nhà máy của Xerox ở New York, đã được trưng dụng cho kế hoạch này. Trong khi vòng ngoài là những người làm nhiệm vụ canh gác bảo vệ thì bên trong một phòng thí nghiệm nghiên cứu được thành lập. Một căn phòng tắm được cải tạo thành một phòng tối để thử nghiệm kỹ thuật chụp ảnh.
Sứ quán Liên Xô trước đây, nay là Sứ quán Nga ở phố 16 ở Oasinhtơn. |
Nhóm nghiên cứu gồm: Roy Zoppoth, kỹ sư chế tạo, 36 tuổi, người phát triển máy Xerox 914 – loại máy photocopy ấn bằng nút đầu tiên và cũng chính là chiếc máy mà Sứ quán Liên Xô đang sử dụng; Douglas Webb, kỹ sư điện tử; Kent Hemphill, kỹ sư quang học; và James Young, kỹ sư chuyên về công nghệ chụp ảnh. Nhiệm vụ của nhóm là lấy được những bản sao các tài liệu bí mật của Liên Xô.
Không tờ giấy nào có thể mang ra khỏi Sứ quán Liên Xô, không thông tin nào có thể truyền ra ngoài qua đường sóng vô tuyến. CIA nói với Zoppoth và đội của anh ta rằng Liên Xô đã cài các thiết bị nghe lén ở tất cả các phòng trong Sứ quán của họ để phát hiện những hoạt động thu phát bằng sóng vô tuyến.
Zoppoth quyết định rằng một hệ thống sao chép sử dụng kỹ thuật chụp ảnh là đơn giản nhất và an toàn nhất. Anh ta lắp một loại máy chụp ảnh do hãng Bell and Howell chế tạo vào máy photocopy Xerox 914. Một ống quang điện đã được lắp thêm vào chiếc máy đó. Thiết bị này sẽ hoạt động mỗi khi đèn copy của chiếc máy photocopy bật sáng. Một giá đỡ cũng được thiết kế để đảm bảo chiếc máy chụp ảnh được sơn giống hệt như hàng trăm bộ phận khác trong máy photocopy, có thể được gắn vào máy photocopy trong vòng một phút.
Đình Vũ (Tổng hợp)
Kỳ cuối: Những bí mật được tiết lộ