Đó là ý kiến được trao đổi tại hội thảo “Kết quả thống kê đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp và đề xuất hoàn thiện công tác thống kê đổi mới sáng tạo ở Việt Nam” do Cục Thông tin khoa học và công nghệ (KH&CN) Quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) tổ chức ngày 28/8/2018 tại Hà Nội.
Tại Hội thảo, Cục Thông tin KH&CN Quốc gia đã công bố điều tra thí điểm đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp giai đoạn 2014-2016 được tiến hành từ tháng 8-12/2017. Có 8.000 doanh nghiệp chế biến, chế tạo được lựa chọn khảo sát dựa trên các tiêu chí ngành kinh tế và quy mô doanh nghiệp theo lao động.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam thực hiện điều tra đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp với mục đích. Kết quả điều tra thử nghiệm nhằm thu thập thông tin đánh gá, đo lượng KHCN và đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp; đánh giá thực trạng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp Việt Nam. Từ đó cung cấp kịp thời thông tin cho các cơ quan quản lý để hoạch định chính sách, chiến lược định hướng và hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh đổi mới sáng tạo để nâng cao năng suất, sức cạnh tranh của các doanh nghiệp.
Kết quả khảo sát cho thấy, trong tổng số các phiếu điều tra thu về hợp lệ có gần 62% doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo, hơn 37% không có hoạt động đổi mới sáng tạo.
Theo TS. Phạm Đình Thúy, Vụ trưởng Vụ Thống kê công nghiệp (Tổng cục Thống kê) qua điều tra cho thấy hiện nay hầu hết các doanh nghiệp tự tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo chứ chưa có nhiều sự phối hợp hỗ trợ của các tổ chức nghiên cứu công lập, các trường đại học. Đặc biệt hầu hết các doanh nghiệp (khoảng 70%) sử dụng nguồn kinh phí tự có cho hoạt động đổi mới sáng tạo, tỷ lệ nhận được sự hỗ trợ của nhà nước cho hoạt động này còn rất thấp. Thậm chí, các doanh nghiệp quy mô càng lớn thì càng nhận được nhiều hỗ trợ từ nhà nước. Trong khi đó, Việt Nam đã có Quỹ hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong những năm gần đây.
Vì vậy, việc tổ chức điều tra cụ thể về hoạt động đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp là thực sự cần thiết để có đưa ra những chính sách hợp lý là thực sự cần thiết và có ý nghĩa. Ông Trần Đắc Hiến, Cục trưởng Cục Thông tin KH&CN Quốc gia cho biết: Hoạt động thống kê KH&CN cung cấp những số liệu và bằng chứng thuyết phục nhất phục vụ công tác hoạch định chiến lược, chính sách, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện các hoạt động KH&CN. Trong xu thế hội nhập quốc tế hiện nay, công tác thống kê KH&CN hơn lúc nào hết đòi hỏi phải được xây dựng và phát triển theo hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu quản lý và phục vụ so sánh quốc tế.
Mặc dù kết quả điều tra lần này chưa đại diện cho tất cả doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh trong các lĩnh vực của nền kinh tế, nhưng sẽ là nền móng để triển khai các hoạt động liên quan đến điều tra thống kê đổi mới sáng tạo của Bộ KH&CN và Việt Nam nói chung.