Bước tiến về công nghệ sẽ cho phép các chuyên gia đánh giá chính xác kho dự trữ dầu mỏ của thế giới, vốn vẫn được nhiều nước giữ bí mật - tờ Oilprice số ra mới đây cho biết.
Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) đã và sẽ luôn là “tiêu chuẩn vàng” về báo cáo kho dự trữ dầu mỏ của Mỹ. Báo cáo hàng tuần của cơ quan này có tác động tức thì đến xu hướng tăng/giảm của giá dầu, tùy theo mức dự trữ được công bố. Thế nhưng ở nhiều nước khác, rất hiếm khi thông tin về dự trữ dầu mỏ được hé lộ và nếu có thì độ tin cậy với thị trường là thấp. Hầu như chẳng ai có thể biết các nước trên thế giới đang dự trữ bao nhiêu dầu mỏ và đó là nguyên nhân gây ra tình trạng không chắc chắn đối với nguồn cung trên thị trường dầu mỏ.
Thế nhưng một trong những công nghệ mới nhất có thể sẽ giúp làm sáng tỏ điều này, đặc biệt là ở những nước luôn tìm cách giấu kỹ thông tin cho riêng mình. Đó là công nghệ “trí tuệ nhân tạo” (AI). Oribital Insight, một công ty phân tích không gian địa lý, đã sử dụng công nghệ “mạng nơ-ron tích chập” (CNN - Convolution neural networks), một dạng AI, để phân tích các hình ảnh vệ tinh và xác định, tính toán lượng dầu trong các kho chứa. Thông thường, các kho chứa đều có phần nóc nổi phía trên, giúp quan sát được mức dầu chứa bên trong. Orbital Insight sử dụng công nghệ nhận diện bóng (shadow-detection) và tính toán xem một bể chứa có bao nhiêu dầu ở bên trong. Phương pháp tính mới sẽ định lượng được tổng năng lực dự trữ và lượng dữ trữ dầu mà một nước đang có hoặc dự định cất trữ nhưng không muốn công bố.
Ví như Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ lớn dầu và các sản phẩm dầu – là một nền kinh tế “đóng”, không muốn chia sẻ số liệu về kho dầu dự trữ. Bất kỳ một thông tin nào liên quan đến dự trữ dầu của Trung Quốc cũng đều có thể gây ra những biến động trên thị trường dầu mỏ toàn cầu. Năm 2016, Orbital Insight đưa ra báo cáo cho biết tổng kho chứa dầu thương mại và dự trữ chiến lược của Trung Quốc là 2.100 bể, với khả năng chứa được 900 triệu thùng dầu tại thời điểm cuối năm 2014. Con số này lớn hơn 4 lần so với dữ kiện 500 bể chứa được TankTerminal.com công bố. Ước tính của Orbital Insight cũng cho thấy Trung Quốc có khoảng 600 triệu thùng dầu cung cấp trên lãnh thổ của nước này vào tháng 5/2016 - chưa kể các bể chứa ngầm dưới lòng đất.
Orbital Insight hiện vẫn đang theo dõi dự trữ dầu của Mỹ và Trung Quốc, phân tích dữ liệu này cho thế giới. Công ty này dự kiến sẽ tiếp tục phân tích kho dự trữ của các nước khác như Nga, Brazil, Ấn Độ, Venezuela, Angola, Nigeria và Iran. Nếu trí tuệ nhân tạo dựa trên phân tích ảnh vệ tinh có thể tiết lộ số lượng các bể chứa, ít nhất là các bể chứa nổi mà các những nước này đang có, cũng như năng lực cất trữ của chúng, nguồn cung dầu sẽ có được nguồn thông tin sáng tỏ hơn.
Tuy nhiên, Sandy Fielden - người đứng đầu bộ phận nghiên cứu hàng hóa và năng lượng tại Morningstar cho rằng, công nghệ mới có thể giúp minh bạch một phần thông tin trên thị trường dầu mỏ, nhưng không phải là tất cả. Lý do là bởi với một ngành công nghiệp nhạy cảm như dầu mỏ, sẽ luôn có những nước không chia sẻ số liệu minh bạch và độc lập về kho dự trữ dầu.