Gồm 27 hòn đảo lớn nhỏ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Gang nằm ở trung tâm Đông Nam Á, trên vành đai kinh tế biển Việt Nam - Campuchia - Thái Lan, là trung tâm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí cao cấp quốc gia, quốc tế. Đứng trước “ngưỡng cửa” trở thành thành phố trực thuộc tỉnh, đồng thời là thành phố biển đảo đầu tiên trong cả nước, Phú Quốc đã có sự phát triển ngoạn mục về kinh tế- xã hội. Bên cạnh đó, huyện đảo cũng đang đối mặt với những bất cập, điểm nghẽn cần được tháo gỡ để có những bước phát triển xứng tầm thành phố biển đảo, trung tâm du lịch - thương mại - công nghệ cao trong tương lai không xa.
Bài 1: Phát triển bứt phá
Tỉnh Kiên Giang và huyện đảo Phú Quốc đang tiến hành các bước theo lộ trình để đảo ngọc sớm trở thành thành phố, góp thúc đẩy sự phát triển kinh tế vùng biên giới Tây Nam của Tổ quốc và tạo sự cân đối về phát triển đô thị giữa các khu vực, đồng thời tạo sức hấp dẫn hơn nữa trong thu hút đầu tư, khai thác tiềm năng du lịch của Phú Quốc. Phú Quốc đang trên đà phát triển mạnh mẽ, xây dựng theo mô hình thành phố biển đảo để trở thành động lực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Kiên Giang và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Thu hút đầu tư, tập trung hoàn thiện hạ tầng
Những năm 2000 trở về trước, huyện đảo Phú Quốc còn khá hoang sơ, vắng vẻ thì giờ đây, huyện đảo đã có sự chuyển mình ngoạn mục, là điểm đến thu hút nhiều nhà đầu tư tầm cỡ, cơ sở hạ tầng được phát triển đồng bộ. Trong những năm qua, một trong những điểm nhấn nổi bật trong chiến lược phát triển của Phú Quốc được thực hiện hiệu quả chính là thu hút đầu tư mạnh mẽ, phát triển kết cấu hạ tầng.
Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc Huỳnh Quang Hưng cho biết, tính đến tháng 6/2020, Phú Quốc thu hút 321 dự án của các nhà đầu tư, với tổng vốn đăng ký là 340.000 tỷ đồng.
Huyện là địa bàn được đầu tư khá mạnh và cũng là một trong những điểm đầu tư được hưởng rất nhiều cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư của Trung ương và tỉnh Kiên Giang, đặc biệt là chính sách liên quan đến tiền thuê đất, thời gian thu tiền sử dụng đất, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp và những chính sách khác.
Cùng với sự đầu tư của các thành phần kinh tế, các tập đoàn kinh tế lớn thì các nguồn lực từ ngân sách nhà nước đầu tư vào Phú Quốc cũng khá dồi dào. Đặc biệt là từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, vốn Trung ương, vốn của tỉnh, vốn tiền sử dụng đất của địa phương cũng tập trung đầu tư vào kết cấu hạ tầng, tập trung cho giao thông nội đảo, sân bay, cảng biển quốc tế, các công trình cấp điện, nước để đảm bảo cho sự phát triển đồng bộ của Phú Quốc.
Theo thông tin từ UBND huyện Phú Quốc, tập trung nguồn lực đầu tư mạnh hạ tầng giao thông, tạo kết nối liên thông với các trung tâm đô thị lớn trong nước và một số quốc gia trên thế giới, Phú Quốc đã đưa vào khai thác cảng An Thới và Dương Đông theo dự án đã được phê duyệt thành các cảng tổng hợp phục vụ nhu cầu sản xuất và đời sống người dân trên đảo, các cảng này còn phục vụ tàu khách quốc tế. Cảng Mũi Đầm cũng được xây mới, là cảng tổng hợp sử dụng quanh năm và nơi tránh trú cho các tàu thuyền trên bờ phía Đông của đảo.
Đối với hệ thống giao thông đường bộ, mạng lưới đường bộ trên đảo có tổng chiều dài trên 220 km. Các phương tiện di chuyển qua lại được thuận tiện, dễ dàng. Đường liên xã, đường nông thôn được đầu tư, nâng cấp và làm mới phần lớn đã được nhựa hóa, bê tông hóa đảm bảo việc đi lại của người dân địa phương. Toàn bộ cầu qua các sông, rạch được kiên cố hóa bằng kết cấu bê tông cốt thép tạo điều kiện thuận lợi sinh hoạt và sản xuất của người dân trên địa bàn huyện. Bến xe khách các thị trấn được đặt theo vị trí của quy hoạch và được trang bị đầy đủ các tiện nghi cho hành khách. Bến xe hàng hóa được bố trí tại các bến cảng và Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc.
Đối với Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc, theo quy hoạch đến 2030, cảng hàng không này có khả năng tiếp nhận 20 máy bay trong giờ cao điểm. Lượng hàng hóa qua cảng là 27.600 tấn/năm, công suất 7 triệu hành khách/năm, riêng giờ cao điểm có thể đón 3.500 người.
Về hệ thống điện cung cấp cho đảo, dự án cáp ngầm 110 kV xuyên biển Hà Tiên - Phú Quốc hoạt động đang đảm bảo cung cấp điện ổn định cho huyện đảo Phú Quốc từ hệ thống điện quốc gia. Trên địa bàn huyện hệ thống đường dây cao, trung, hạ thế đảm bảo cung cấp điện phục vụ sản xuất và sinh hoạt của nhân dân. Hiện nay, số hộ dùng điện lưới quốc gia trong toàn huyện đạt 100%.
Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc Huỳnh Quang Hưng cũng cho biết, hiện nay, Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc đang được tập trung mở rộng giai đoạn 2, giai đoạn 3, mở rộng thêm đường cất, hạ cánh. Hệ thống giao thông nội đảo sẽ được đầu tư đồng bộ, đấu nối các khu du lịch, các khu dân cư để đảm bảo cho du lịch phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, các ngành điện lực, cấp nước đang được đầu tư song song, đồng bộ, nâng cấp hồ cấp nước Dương Đông từ công suất 20.000 m3 ngày đêm lên 30.000 m3/ngày đêm. Huyện cũng đang nghiên cứu hồ nước Cửa Cạn để đầu tư trong thời gian tới công suất vào khoảng 50.000 m3/ngày đêm, đảm bảo cấp nước ổn định cho Phú Quốc.
Đối với hệ thống điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang đầu tư thêm dự án xây dựng đường dây 220 kV Kiên Bình- Phú Quốc. Dự kiến, dự án sẽ đóng điện trước Têt Nguyên đán 2021 để phục vụ phát triển kinh tế- xã hội huyện đảo. Một số công trình y tế, giáo dục, các khu dân cư, tái định cư đang được đầu tư đồng bộ.
Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc khẳng định, đến thời điểm này Phú Quốc đã có đầy đủ cơ sở hạ tầng, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí và điều kiện của một thành phố trực thuộc tỉnh. Nếu được cấp có thẩm quyền phê chuẩn, Phú Quốc sẽ là thành phố biển đảo đầu tiên của cả nước.
Phát triển mạnh thương mại-dịch vụ, du lịch
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án đến năm 2030, Phú Quốc sẽ là trung tâm du lịch quốc gia, trung tâm nghỉ dưỡng, giải trí cao cấp cấp quốc gia, khu vực và quốc tế. Thực hiện định hướng này, thời gian qua, ngành thương mại- dịch vụ, du lịch của Phú Quốc có bước phát triển rất nhanh chóng.
Trên địa bàn các xã, thị trấn không những đầy đủ công trình thương mại cơ bản như chợ, siêu thị. Ngoài ra, còn có các cửa hàng tạp hóa, cửa hàng tiện lợi phân bố đều trong các ấp, khu phố, có nơi trao đổi mua bán hàng hoá hai chiều, góp phần tiêu thụ sản phẩm hàng hóa thông suốt.
Chủng loại hàng hóa đa dạng và phong phú, đáp ứng kịp thời nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của nhân dân và khách du lịch. Tính riêng trong năm 2019, tổng giá trị sản xuất toàn huyện Phú Quốc đạt 56.547 tỷ đồng; trong đó, ngành thương mại - dịch vụ- du lịch đã đạt 29.350 tỷ đồng, chiếm gần 52%.
Ông Trần Văn Thọ, Trưởng Phòng Văn hóa- Thông tin huyện Phú Quốc chia sẻ, tại huyện đảo, hạ tầng du lịch đã được đầu tư mạnh mẽ, các khu, điểm du lịch được hình thành và phát triển như: Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc, Cảng hành khách Quốc tế Dương Đông, vườn thú Safari, Vinpearl Land…
Các di tích văn hóa lịch sử, danh lam thắng cảnh như: Dinh Cậu, di tích nhà tù Phú Quốc, chùa Hộ Quốc được trùng tu, tôn tạo. Sản phẩm du lịch từng bước đa dạng hóa với các loại hình du lịch văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng và khai thác khá hiệu quả các tuyến du lịch, qua đó đã thu hút hàng triệu lượt khách du lịch mỗi năm.
Đặc biệt, các dự án đã hoàn thành và đưa vào khai thác như: Tuyến cáp treo Hòn Thơm nối từ thị trấn An Thới qua các đảo Hòn Rỏi, Hòn Dừa tới Hòn Thơm được Tổ chức Guinness trao tặng Chứng nhận cáp treo dài nhất thế giới.
Các dự án của Tập đoàn VinGroup, đáng chú ý là những dự án mới ở khu vực phía Nam của đảo đã và đang tạo tiếng vang lớn trên bản đồ du lịch trong và ngoài nước như khu nghỉ dưỡng mới đẳng cấp nhất thế giới JW Marriott Phu Quoc Emerald Bay, khu nghỉ dưỡng hai mặt biển hiếm có Premier Village Phu Quoc Resort, khu vui chơi giải trí Sun World Hon Thom Nature Park, đã thúc đẩy ngành du lịch huyện đảo ngày càng phát triển.
Hiện nay trên đảo có gần 700 cơ sở lưu trú với hơn 20.000 phòng; trong đó có 6 khách sạn đạt tiêu chuẩn 4 sao, 12 khách sạn đạt tiêu chuẩn 5 sao, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của du khách trong nước và quốc tế.
Nếu như năm 2015 Phú Quốc chỉ đón 913.000 lượt du khách thì đến năm 2019, huyện đảo đã đón 2,85 triệu lượt khách. Những tháng đầu năm hoạt động du lịch của huyện đảo gần như tê liệt do ảnh hưởng dịch COVID- 19 song với sự phục hồi nhanh chóng, dự báo trong năm nay đảo ngọc sẽ đón được khoảng hơn 3 triệu du khách.
Bài cuối: Hài hòa trong phát triển kinh tế