Nhiều tàu 67 của ngư dân Bà Rịa - Vũng Tàu đã phải nằm bờ vì không mua được bảo hiểm.
Ông Đỗ Hoa, ngụ ấp Phước Hiệp, xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền cho biết, tháng 9/2016, gia đình ông đóng mới và hạ thủy một tàu dịch vụ hậu cần vỏ thép đóng theo Nghị định 67 với trị giá hơn 34,4 tỷ đồng; trong đó, ông vay của ngân hàng là 32,8 tỷ đồng, trả trong thời hạn 15 năm. Thế chấp hết tài sản đất đai, nhà cửa mà gia đình ông có được cùng với vay mượn một số tiền lớn từ ngân hàng để đóng tàu công suất lớn, hiện đại với mục đích cung cấp nhiên liệu dầu, đá (để bảo quản thủy sản), vật tư, ngư lưới cụ, lương thực thực phẩm và thu mua thủy sản của ngư dân đánh bắt được ngay trên biển.
Thế nhưng, khi tàu đi vào hoạt động, ông Hoa mới biết rằng, tàu dịch vụ hậu cần của gia đình ông không được phép vận chuyển, kinh doanh xăng dầu mà chỉ được chở đá, vật tư, ngư lưới cụ, lương thực thực phẩm và thu mua thủy sản. Trong khi đó, lợi nhuận thu về từ việc không được phép vận chuyển, kinh doanh xăng dầu sẽ không đáng là bao.
Ông Hoa cho biết, sau hơn 3 năm đi vào hoạt động, đến nay gia đình ông không còn vốn liếng để chi phí cho tàu ra khơi, nên phải nằm bờ, vì đi biển chuyến nào cũng thua lỗ. Cụ thể, như năm 2019, gia đình ông lỗ đến gần 2 tỷ đồng cho các chuyến ra khơi của tàu dịch vụ hậu cần này. Chính vì vậy, quý II và quý III/2020, gia đình ông Hoa phải viết đơn xin gia hạn thời gian trả nợ ngân hàng với hơn 1,2 tỷ đồng tiền gốc.
Không riêng gì trường hợp ông Đỗ Hoa, gia đình anh Châu Văn Nhỏ, cùng ngụ xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng trong tình trạng tương tự. Năm 2017, tàu dịch vụ hậu cần, có công suất 1.446 CV, trị giá 35 tỷ đồng của gia đình anh đi vào hoạt động. Trong 2 năm 2017, 2018, tàu anh có được 5 chuyến vận chuyển, kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, đến năm 2019 thì cơ quan chức năng không cho phép, chỉ được phép vận chuyển đá cây, hải sản. Do không được phép vận chuyển, kinh doanh xăng dầu nên tàu anh liên tục hoạt động thua lỗ.
Chính vì vậy, từ tháng 11/2019 đến nay, tàu của gia đình anh Nhỏ phải nằm bờ vì không có chi phí đầu tư ra khơi. Khi đóng con tàu này anh đã cầm cố hết tài sản của gia đình để vay từ Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển (BIDV) số tiền hơn 33 tỷ đồng. Do tàu không thể ra khơi, nên đến quý II/2020 gia đình anh liên tục phải viết đơn xin khất nợ, với số tiền gốc đang nợ ngân hàng liên tiếp trong quý II và quý III/2020 chưa trả được là hơn 1,2 tỷ đồng.
“Nếu tàu dịch vụ của chúng tôi không được phép vận chuyển, kinh doanh xăng dầu để bán lại cho các tàu cá khác trên biển thì chúng tôi không có khả năng ra khơi nữa. Bởi vì, chỉ được chở đá, vật tư, ngư lưới cụ, lương thực thực phẩm và thu mua thủy sản thì thực sự không thể đủ chi phí để cho tàu ra khơi”, anh Nhỏ buồn rầu cho biết.
Tàu dịch vụ hậu cần vỏ thép của bà Nguyễn Thị Kim Liên thuộc Công ty TNHH Gia Hân (phường 12, TP Vũng Tàu) đóng theo nguồn vốn vay ưu đãi Nghị định 67 của Chính phủ đang lấy đá tại cảng Cát Lở (TP Vũng Tàu) để phục vụ cho các tàu đánh bắt trên biển.
Hiện nay, không riêng gì trường hợp 2 ngư dân kể trên, có tàu dịch vụ hậu cần hoạt động không hiệu quả, có 2 trường hợp khác là ông Võ Thành Bắc và Lê Đức Bảy có tàu dịch vụ hậu cần thủy sản đóng mới theo Nghị định 67 từ năm 2017 đến nay hoạt động không hiệu quả.
Ông Đinh Cao Thượng, Phó trưởng Phòng Quản lý nghề cá và Cở sở dịch vụ hậu cần nghề cá, Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, thực hiện Nghị định 67 của Chính phủ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phê duyệt đóng mới, đưa vào hoạt động 9 tàu dịch hậu cần thủy sản vỏ thép. Hầu hết các tàu được lắp trang thiết bị hiện đại, chiều dài thân tàu và máy chính của các tàu có công suất rất lớn, phương tiện nhỏ nhất dài 30m, công suất máy là 1.200 CV, phương tiện lớn nhất có chiều dài lên đến 60m, công suất máy chính 1.600 CV.
Tổng kinh phí đóng mới của 9 tàu này là 324 tỷ đồng; trong đó, ngư dân vay các ngân hàng thương mại để đầu tư đóng mới là 298 tỷ đồng. Việc đầu tư tàu dịch vụ có công suất lớn, trang bị hiện đại để thực hiện chức năng dịch vụ hậu cần thủy sản, bao gồm: chở nhiên liệu, xăng dầu, nước đá bảo quản thủy sản, vật tư sửa chữa nhỏ, ngư lưới cụ, lương thực, thực phẩm thiết yếu… phục vụ cho tàu cá đang hoạt động xa bờ của tỉnh.
Đây là chủ trương đáp ứng kịp thời nguyện vọng của đông đảo bà con ngư dân đánh bắt xa bờ, giúp ngư dân bám biển, hoạt động khai thác dài ngày. Từ đó, góp phần đáng kể trong việc tăng hiệu quả chuyến biển, thúc đẩy kinh tế gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Tuy nhiên, hiện nay các tàu dịch vụ hậu cần thủy sản đóng mới theo Nghị định 67 của tỉnh đang phải nằm bờ, ngừng hoạt động do vướng các quy định của Luật Thủy sản năm 2017, Nghị định 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ về thi hành một số điều luật thủy sản năm 2017 và Thông tư số 47/2015/TT-BCT ngày 11/12/2015 của Bộ Công Thương về điều kiện cấp giấy phép kinh doanh xăng dầu trên biển.
Cụ thể, theo Thông tư 47/2015/TT-BCT thì điều kiện để các tàu dịch vụ hậu cần thủy sản được cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển xăng dầu yêu cầu phải đặt, neo đậu cửa hàng xăng dầu trên mặt nước phải đúng quy định. Trong khi thực tế tàu dịch vụ hậu cần thủy sản của tỉnh chỉ cập bến trong một thời gian nhất định để xếp sản phẩm hải sản thu mua và lấy nguyên nhiên vật liệu, sau đó xuất bến, di chuyển thường xuyên liên tục trên biển. Ngoài ra, theo Luật Thủy sản 2017 và Nghị định 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định tàu dịch vụ hậu cần thủy sản không có chức năng cung cấp, vận chuyển xăng dầu trên biển.
Nhiều tàu 67 của ngư dân Bà Rịa-Vũng Tàu đã phải nằm bờ vì không mua được bảo hiểm.
Trước thực trạng trên, ngày 19/6/2020 UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có Văn bản 6252/UBND-VP và Văn bản 6253/UBND-VP kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tháo gỡ vướng mắc về hoạt động kinh xăng dầu đối với tàu dịch vụ hậu cần thủy sản đóng mới theo Nghị định 67.
Tuy nhiên, phía Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, việc cấp giấy phép hoạt động kinh xăng dầu cho các tàu dịch vụ hậu cần nghề cá của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn phải tuân thủ theo các quy định pháp luật; việc cấp giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu phải đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại quy định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 của Chính phủ và Nghị định 08/2018/NĐ-CP ngày 15/1/2018 của Chính phủ; trong đó, các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên mặt nước cần phải phù hợp của quy định của Bộ Giao thông Vận tải.
Chính vì chưa có sự thống nhất để giải quyết các khó khăn, vướng mắc trên, tại cuộc họp mới đây ông Lê Tuấn Quốc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phối hợp với Sở Công Thương tỉnh chủ trì tổng hợp các ý kiến của các sở, ngành và ngư dân, doanh nghiệp tham mưu UBND tỉnh có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ để có hướng giải quyết những vướng mắc này đối với tàu dịch vụ hậu cần đóng mới theo Nghị định số 67 trên địa bàn tỉnh.