Các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp

Tại chuyến kiểm tra các cảng cá mới đây, Phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Trần Quốc Nam yêu cầu ngành nông nghiệp phối hợp với các đơn vị liên quan đẩy mạnh tuyên truyền cho bà con ngư dân nhận thức đúng về “thẻ vàng” IUU của Ủy ban châu Âu (EC) cảnh báo khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Đồng thời, khuyến cáo ngư dân địa phương thực hiện các quy định khắc phục “thẻ vàng” IUU, xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá vi phạm theo quy định của pháp luật.

Theo đó, ngành chức năng đẩy mạnh tuyên truyền Luật Thủy sản 2017 (hiệu lực từ ngày 1/1/2019); trong đó nhấn mạnh về 14 hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp để ngư dân nắm rõ không vi phạm. Song song với đó, các đơn vị tăng cường kiểm tra, giám sát tàu cá, thuyền viên, thiết bị an toàn tàu cá, vệ sinh thực phẩm, ngư lưới cụ, kiểm soát sản lượng và giám sát ghi nhật ký khai thác tại văn phòng kiểm soát nghề cá tại các cảng Cà Ná, Đông Hải.

Các đơn vị chức năng kiên quyết không cho tàu cá xuất bến khi chưa hoàn tất thủ tục, đồng thời nhắc nhở, vận động ngư dân ghi nhật ký khai thác hải sản đầy đủ.

Ông Đặng Văn Tín, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Ninh Thuận cho biết, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá là một trong những biện pháp quan trọng đang được tỉnh tích cực triển khai để xác định tọa độ làm căn cứ xử phạt, xử lý tranh chấp, cứu hộ cứu nạn xảy ra trên biển.

Đến nay, tỉnh đã triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hàng hải Movimar, Vx 1700 cho 316 tàu cá (chiều dài từ 15 mét trở lên khai thác vùng khơi), số tàu còn lại đang được triển khai lắp đặt theo đúng lộ trình. Dự kiến tới tháng 4/2020, 100% tàu cá của tỉnh sẽ gắn thiết bị giám sát hành trình.

Cùng với đó, đơn vị chức năng hướng dẫn tọa độ khu vực chồng lấn, biên giới trên biển để ngư dân nắm bắt, khi tàu cá có nguy cơ xâm phạm vùng biển nước ngoài sẽ lập tức thông báo cho chủ tàu không vi phạm.

Ngoài ra, hàng tháng Chi cục thủy sản cử các kỹ sư cùng ngư dân ra các ngư trường thuộc các vùng biển phía Nam hỗ trợ bà con kỹ thuật khai thác, tư vấn pháp luật, khuyến cáo các ngư trường được phép đánh bắt ngay trên biển. Đồng thời, khuyến khích bà con chuyển đổi nghề đánh bắt tại những ngư trường tiềm năng, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn.

Ông Đặng Văn Tín cho biết thêm, sau gần 2 năm thực hiện Chỉ thị 45/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), Ninh Thuận đã tổ chức 70 lớp tuyên tuyền cho gần 3.000 chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân; tổ chức cho gần 2.300 lượt chủ tàu ký cam kết không đưa tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Qua đó, giúp các chủ tàu đã nâng cao nhận thức trong việc chấp hành pháp luật khai thác hải sản trên vùng biển Việt Nam. Đến thời điểm hiện tại, tỉnh Ninh Thuận chưa có tàu cá khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thời gian qua do tập quán nghề cá nhân dân, một số địa phương còn nhiều tàu đánh bắt gần bờ, sản lượng chủ yếu là cá cơm tiêu thụ nội địa nên việc ghi sổ nhật ký, khai báo xuất bến, nhập bến vẫn còn một bộ phận ngư dân chưa quan tâm.

Ngoài ra, vẫn còn một số chủ tàu không ghi nhật ký khai thác hoặc ghi không đầy đủ nội dung theo quy định, không trang bị thông tin liên lạc, sử dụng lưới cá có kích thước nhỏ, tàu có công suất trên 90 CV vào khai thác thủy sản ở vùng biển ven bờ; các trường hợp vi phạm đã được nhắc nhở, xử lý theo quy định.

Thời gian tới, cùng với việc đẩy mạnh triển khai thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các sở, ban ngành liên quan tổ chức cơ cấu lại nghề khai thác thủy sản một cách hợp lý nhằm đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa các nghề khai thác phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, ít gây ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản và môi trường sinh thái.

Tỉnh thành lập dự án đánh giá nguồn lợi hải sản vùng lộng, ven bờ để sớm ban hành hạn ngạch cấp giấy phép khai thác thủy sản cho các chủ tàu cá của địa phương, hướng tới phát triển ngành khai thác thủy sản có trách nhiệm, bền vững.

Xác định khai thác hải là một trong những ngành quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế biển,  tỉnh Ninh Thuận tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động khai thác hải sản xa bờ thông qua triển khai thực hiện các chính sách của Chính phủ về phát triển thủy sản theo Nghị định 67/2014/NĐ - CP, Nghị định 89/2015/NĐ - CP, Nghị định 17/2018/ NĐ - CP hỗ trợ ngư dân đóng mới, cải hoán tàu thuyền công suất lớn vươn khơi khai thác hải sản để nâng cao hiệu quả kinh tế, góp phần giữ vững chủ quyền biển đảo Tổ quốc.