Công văn nêu rõ, dịch COVID-19 lần thứ tư tại Việt Nam đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh, thu nhập của người dân và doanh nghiệp. Các tổ chức tín dụng tiếp tục chia sẻ khó khăn với khách hàng thông qua việc cơ cấu nợ, giảm lãi suất cho vay, miễn, giảm nhiều loại phí giao dịch; trong đó, có phí phát hành thẻ, phí rút tiền tại ATM. Tuy nhiên, các loại phí liên quan đến thẻ Visa và thẻ Mastercard không giảm phí hơn được nữa do các tổ chức thẻ quốc tế chưa có sự chia sẻ với các Tổ chức tín dụng tại Việt Nam.
Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng, hiện nay cơ cấu phí của các tổ chức thẻ quốc tế áp dụng cho các Ngân hàng tại Việt Nam rất phức tạp, với số lượng phí thu rất lớn. Theo đó, chia làm 3 nhóm: phí áp dụng cho phát hành; phí áp dụng cho thanh toán; phí thu khác liên quan đến hệ thống và các giao dịch tra soát.
Trung bình mỗi năm, tổ chức thẻ quốc tế Visa và tổ chức thẻ quốc tế Mastercard thu từ một ngân hàng khoảng 270 đầu phí các loại với tổng giá trị mỗi tổ chức thu tới hàng trăm triệu USD. Cụ thể, tổ chức thẻ quốc tế Visa thu 270 đầu phí các loại; trong đó, thu thanh toán là 102 đầu phí, thu từ phát hành 135 đầu phí và thu khác là 33 đầu phí.
Bên cạnh đó, tổ chức thẻ quốc tế Mastercard thu 2 đầu phí các loại; trong đó, thu thanh toán là 54 đầu phí, thu phát hành 72 đầu phí và thu khác lên tới 142 đầu phí.
Theo Hiệp hội Ngân hàng, trong cơ cấu phí thu của các tổ chức thẻ quốc tế, phí xử lý giao dịch chiếm khoảng 80% tổng phí thu từ ngân hàng. Phí xử lý giao dịch của các tổ chức thẻ quốc tế bao gồm nhiều loại phí; trong đó, tổ chức thẻ quốc tế vừa thu theo số lượng giao dịch và vừa thu theo doanh số giao dịch. Điều này dẫn đến tình trạng thu phí chồng phí đối với 1 giao dịch. Chẳng hạn, trên 1 giao dịch thẻ, tổ chức thẻ quốc tế có thể thu từ 3-4 loại phí, bao gồm: phí cấp phép, phí thanh toán, phí thương hiệu, phí chi tiêu trong và ngoài Việt Nam, phí dịch vụ và các loại phí khác theo loại giao dịch.
Hiệp hội Ngân hàng cho biết, tác động của dịch COVID-19 đến hoạt động kinh doanh thẻ của các Ngân hàng Việt Nam hiện nay rất lớn. Đặc biệt, đối với thanh toán, doanh số thanh toán thẻ quốc tế tính đến hết quý II/2021 giảm 23% so với năm 2019; trong đó, doanh số thanh toán tại nước ngoài giảm 85% so với năm 2019. Doanh số thanh toán thẻ trong nước 6 tháng đầu năm 2021 đã sụt giảm từ 50 - 70% so với thời điểm trước khi bùng phát dịch.
Trong khi đó, các Ngân hàng Việt Nam vẫn phải trả mức phí rất lớn cho tổ chức thẻ quốc tế. Trong giai đoạn 2019-2020, tổng phí thu của các tổ chức thẻ quốc tế Visa và Mastercard đối với các Ngân hàng Việt Nam ước tính khoảng hơn 200 triệu USD/năm, tương đương khoảng 5.000 tỷ đồng/năm.
Do đó, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam kiến nghị tổ chức thẻ quốc tế đơn giản hóa cơ chế thu phí để tránh tình trạng thu phí chồng phí; áp dụng cơ chế thu một loại phí đối với một giao dịch. Đồng thời, chỉ thu theo số lượng giao dịch hoặc doanh số giao dịch. Hoặc, chỉ áp dụng một mức phí đối với phí xử lý giao dịch rút tiền mặt, không phân biệt theo giá trị giao dịch. Cùng đó, có chính sách phí ưu đãi đối với các giao dịch trong nước, phù hợp với mức phí của Tổ chức chuyển mạch thẻ đang áp dụng ở Việt Nam hiện nay.
Bên cạnh đó, không thu phí phạt đối với trường hợp ngân hàng thành viên không đạt mức báo cáo doanh số quy định do bị ảnh hưởng bởi COVID-19; miễn các loại phí phạt không tuân thủ trong giai đoạn dịch COVID -19 vẫn diễn biến phức tạp; không thu các loại phí liên quan đến báo cáo hỗ trợ ngân hàng thành viên tra cứu chi phí, thu nhập. Đồng thời, hỗ trợ các ngân hàng trong việc theo dõi tình hình thu phí của các tổ chức thẻ quốc tế.
Về phí xử lý giao dịch, Hiệp hội Ngân hàng đề nghị giảm tối thiểu 50% phí xử lý giao dịch đối với cả ngân hàng thanh toán và ngân hàng phát hành. Ngoài ra, triển khai các chương trình tài trợ hoàn phí xử lý giao dịch và giảm 50% phí dịch vụ cho các Ngân hàng tại Việt Nam theo nhóm dịch vụ chịu ảnh hưởng của dịch COVID -19, gồm đơn vị công, du lịch, lĩnh vực thiết yếu, thời trang, trung tâm thương mại, điện máy, viễn thông...
Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đề nghị tổ chức tín dụng quốc tế Visa và Mastercard căn cứ vào thực tế trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp trên toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng xem xét xử lý những kiến nghị nêu trên. Cùng đó, có ý kiến phản hồi chính thức bằng văn bản cho Hiệp hội Ngân hàng trước ngày 10/9/2021. Hoặc, bố trí lịch làm việc với Hiệp hội Ngân hàng và các tổ chức thẻ quốc tế Việt Nam vào trung tuần tháng 9 nhằm làm rõ những thắc mắc mà các Tổ chức tín dụng Việt Nam đang yêu cầu tháo gỡ.