Đột phá hạ tầng giao thông nhờ nguồn vốn WB

Hiệu quả của nguồn vốn

Những năm qua, WB đã cung cấp nhiều khoản vay ưu đãi cho ngành GTVT để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông. Đến thời điểm này, 9 dự án giao thông sử dụng vốn WB đã hoàn thành, đưa vào khai thác và đang tạo cú hích lớn cho hệ thống hạ tầng giao thông các địa phương.


Điển hình nhất là dự án khôi phục cải tạo, nâng cấp quốc lộ (QL)1 từ Lạng Sơn đến Cà Mau giai đoạn 1 được triển khai từ năm 1995. Khi đó, QL1 xuống cấp nghiêm trọng, nền đường nhỏ hẹp với bề rộng chỉ 7 - 8 m, khiến các phương tiện đi lại trên hành trình Bắc - Nam rất gian nan. Việc cải tạo, nâng cấp tuyến đường huyết mạch trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Theo Phó Tổng Giám đốc Ban Quản lý dự án 1 (Bộ GTVT) Nguyễn Xuân Lâm: Trong bối cảnh ngân sách nhà nước hạn chế, WB đã quyết định tài trợ khoản vay ưu đãi trị giá hơn 400 triệu USD để xây dựng 3 hợp phần cải tạo, mở rộng QL1 do đơn vị làm đại diện chủ đầu tư gồm: Hà Nội - Vinh - Đông Hà, Đông Hà - Quảng Ngãi và TP Hồ Chí Minh - Năm Căn. Từ nguồn vốn này, 3 hợp phần trên đã kịp thời hoàn thành vào năm 2007, mở rộng nền đường lên 11 - 12 m, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân đi lại và thông thương hàng hóa.


Ông Lâm cho biết thêm: Các dự án vốn vay WB chủ yếu gặp khó khăn về nguồn vốn đối ứng trong nước, còn nguồn vốn giải ngân của nhà tài trợ rất đảm bảo. Bên cạnh đó, WB còn tạo cơ chế thực hiện các chính sách an sinh xã hội để hỗ trợ những người dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Nhờ vậy, khi triển khai các hợp phần dự án trên, công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng thường được thực hiện nhanh chóng và không xảy ra tình trạng khiếu kiện làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Được biết, ngay từ năm 2016, Bộ GTVT bắt đầu triển khai dự án xây 2.174 cầu treo tại 50 tỉnh, thành phố trong số 4.145 cầu treo của chương trình xây cầu dân sinh đảm bảọ an toàn giao thông vùng dân tộc thiểu số đã được Thủ tướng phê duyệt. Dự án này có tổng mức đầu tư 408,93 triệu USD (gồm 5 triệu USD vay vốn ODA từ WB và 23,93 triệu USD vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam).

Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) Nguyễn Thế Cường chia sẻ: Việc WB đang cung cấp khoản vay ưu đãi khoảng 143,5 triệu USD và khoản vay thương mại 470 triệu USD để đầu tư xây dựng cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đoạn từ Tam Kỳ đi Quảng Ngãi hiện nay đang là kênh huy động vốn rất quan trọng trong điều kiện nguồn vốn ngân sách gặp nhiều khó khăn. Dự kiến tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi hoàn thành và đi vào khai thác năm 2018, sẽ rút ngắn khoảng cách và thời gian đi lại cho người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực miền Trung, đặc biệt là các địa phương có dự án đi qua.

“Do cơ chế giải ngân vốn kịp thời, rõ ràng, minh bạch, đi kèm những chính sách hỗ trợ dự án hiệu quả, chủ đầu tư dự án có thể chủ động cân đối nguồn vốn thanh toán cho nhà thầu thi công, đáp ứng đúng tiến độ của công trình. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện dự án, WB còn hỗ trợ nhà đầu tư các khóa đào tạo miễn phí về đấu thầu, quản lý dự án, giám sát, nên chất lượng dự án được đảm bảo…”, ông Cường nhận định.

Ông Lê Huy Thăng, Tổng Giám đốc Ban Quản lý các dự án đường thủy (Bộ GTVT) cũng khẳng định: Thời gian qua, các dự án phát triển đường thủy có suất đầu tư thấp, nhưng luôn được WB ưu tiên tài trợ bởi hiệu quả xã hội mang lại rất lớn về vận tải, dân sinh và môi trường. Trong quá trình triển khai các dự án vốn WB đường thủy, WB cho phép chủ đầu tư giải ngân theo báo cáo về nhu cầu. Đây là chính sách rất hiệu quả, vừa đảm bảo nguồn vốn giải ngân đúng hạn, đúng địa chỉ, vừa đảm bảo đúng tiến độ dự án…

Kênh vốn quan trọng

Danh mục chuẩn bị các dự án đầu tư mới của Bộ GTVT giai đoạn 2016 - 2020 có 5 dự án được đề xuất thực hiện bằng nguồn WB gồm: Dự án xây dựng đoạn cao tốc Dầu Giây - Xuân Lộc (36 km) thuộc đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết (tổng mức đầu tư 294 triệu USD, vay WB 257 triệu USD), dự án phát triển các hành lang đường thủy và logistics khu vực phía Nam (tổng mức đầu tư 300 triệu USD, vay WB 250 triệu USD), dự án quản lý tài sản đường địa phương (tổng mức đầu tư 435 triệu USD, vay WB 5 triệu USD), dự án phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đồng bằng Bắc Bộ - WB6 bổ sung (tổng mức đầu tư 112 triệu USD, vay WB 83 triệu USD), dự án kết nối giao thông khu vực Tây Nguyên và duyên hải miền Trung (tổng mức đầu tư 170 triệu USD, vay WB 150 triệu USD). Theo Thứ trưởng Bộ GTVT, các dự án này khi hoàn thành đưa vào khai thác sẽ phát huy hiệu quả dân sinh rất lớn cho các địa phương có dự án đi qua.

Ông Michel Kerf, Trưởng đoàn công tác của WB cho biết: WB sẵn sàng hỗ trợ và tham gia vào các hoạt động dự kiến trong tương lai của Chính phủ Việt Nam; đồng thời cam kết sẽ hợp tác mạnh mẽ với Bộ GTVT trong thời gian tới để phát triển hạ tầng giao thông Việt Nam. Đối với các dự án hạ tầng trong giai đoạn tới, WB đề nghị Bộ GTVT cần có sự thống nhất về cơ cấu, kết cấu dự án, cơ chế hợp tác công tư, nguyên tắc bảo lãnh với nhà tài trợ để làm căn cứ cho việc hỗ trợ các dự án.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường khẳng định: Trong bối cảnh suất đầu tư cho hạ tầng ngày càng eo hẹp, nguồn vốn WB hiện nay là kênh huy động hữu hiệu đối với ngành giao thông. Bộ GTVT đã chuẩn bị các thủ tục, hồ sơ theo yêu cầu về cách tính lãi suất, cách thức vay nguồn vốn của WB.