Các giống dê ngoại nhập nơi đây đã thích ứng nhanh tại môi trường mới. Cùng đó, việc nhân giống, tạo ra các thế hệ dê sữa mới lần lượt ra đời, mở ra kỳ vọng lớn về sự phát triển không ngừng cho trang trại dê sữa lớn nhất Việt Nam hiện nay với 8.000 con.
Dùng “chuyên cơ” đón dê
Năm 2016, 700 con dê sữa đầu tiên được nhập về từ Australia. Tuy nhiên, vì nhu cầu nhiều nên đến năm sau đàn dê được nhập từ nước Pháp, tất cả đều là giống dê sữa cao sản.
Trang trại dê sữa Măng Đen án đã phải dùng máy bay vận tải chuyên dụng để chở dê. Khi về đến Việt Nam, dê lại được “hộ tống” bằng dàn xe riêng. Trong quá trình vận chuyển, xe phải di chuyển chậm để giảm sốc cho dê. Quá trình di chuyển, các cán bộ kỹ thuật phải chăm sóc dê rất kỹ....
Tại nơi đến, Trang trại dê sữa Măng Đen đã xây dựng 10 dãy nhà to rộng để làm chuồng cho dê. Mỗi chuồng được đánh số thứ tự và chia làm nhiều ô để phân loại dê theo giới tính, giống và độ tuổi khác nhau. Mỗi chuồng nuôi trung bình khoảng 1.000 con dê. Chuồng dê mái cao, thoáng, sàn làm bằng thanh gỗ thưa dưới sàn khi dê thải phân sẽ được hứng, thu gom bằng lưới cùng hệ thống quạt thông gió. Các dãy nhà đều được xây dựng rộng, trên quả đồi, thoáng mát.
Khi đưa dê về ở dưới ngôi nhà mới tại Trang trại dê sữa Măng Đen, chỉ trong thời gian ngắn, đàn dê giống đầu tiên đã sớm thích nghi và bắt đầu cho “quả” ngọt. Lần lượt hàng nghìn dê con ra đời sau 2 năm. Việc sinh nở của dê chủ yếu là tự nhiên, nếu gặp ca khó thì các cán bộ kỹ thuật, có chuyên môn, am hiểu nghề sẽ can thiệt… Nhờ sự chăm sóc chu đáo, chăm lo từng bữa ăn, giấc ngủ nên sau 2 năm nhập khẩu, đến nay Trang trại dê sữa Măng Đen không còn nhập dê mới.
PGS, TS Đinh Văn Bình, nghiên cứu viên cao cấp về chăn nuôi dê, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu dê, thỏ (Viện Chăn nuôi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), người gắn bó 30 năm qua với dê cho biết, nuôi dê đòi hỏi môi trường phải sạch, dê ăn lá, cỏ rơm, đinh lăng, ba kích hay lá sâm… Sữa dê có hàm lượng dinh dưỡng, chất béo cao, là loại sữa dinh dưỡng cao cấp cho mọi người, nhất là với trẻ suy dinh dưỡng, người ốm đau. Vùng Măng Đen (huyện Kon Plông) thời tiết, khí hậu tốt, vùng đất ba gian nên cây lá cỏ rất tốt cho dê. Với 8.000 con, Trang trại dê sữa Măng Đen là cơ sở chăn nuôi dễ sữa lớn nhất ở Việt Nam, chăn nuôi khoa học, công nghệ cao.
Liên kết cùng phát triển
Với mong muốn nâng đàn dê lên cả trăm nghìn con, thời gian qua, ngoài việc chăm lo phát triển đàn dê ở trang trại, những người nuôi dê Măng Đen đang mong muốn mở rộng mô hình nuôi dê bằng cách liên kết với người dân.
Cụ thể, để chủ động nguồn thức ăn cho dê, trang trại đã đầu tư trồng hơn 100 ha cỏ. Ngoài ra, Trang trại dê sữa Măng Đen còn tổ chức thu mua thức ăn dê ở trong và ngoài tỉnh. Cùng đó, những người nuôi dê nơi đây còn phối hợp liên kết, đầu tư cho người dân sống quanh vùng dự án để trồng cỏ, bắp hay các loại cây trồng để làm thức ăn cho dê.
Hiện người dân đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa trong huyện Kon Plông như Măng Bút, Đăk Tăng hay các xã Tân Lập, Đăk Tơ Lung (huyện Kon Rẫy) và các hộ dân ở Gia Lai đã bắt đầu trồng bắp lấy thân, lá làm thức ăn cho dê.
Việc liên doanh, liên kết đang được đẩy nhanh nhằm tìm kiếm, mở rộng vùng nguyên liệu cho dự án, khi tham vọng của người nuôi dê tại Trang trại dê sữa Măng Đen muốn phát triển đàn lên 100 nghìn con trong tương lai.
Theo PGS, TS Đinh Văn Bình, đàn dê Việt Nam chưa bằng các nước, trong khi điều kiện của mình có thể phát triển. Việt Nam có diện tích rừng lớn, có thể tận dụng cây lá của lâm nghiệp, dưới tán rừng mà nuôi dê. Dê ăn lá sạch, phân thải ra rất tốt cho cây sinh trưởng và phát triển. Ngoài ra, PGS, TS Đinh Văn Bình cho biết cần có chiến lược dài hơi để nhiều năm sau Việt Nam mới có thể có đàn dê lớn, với lượng sữa tốt cung cấp cho thị trường vì hiện nay người dân vẫn chưa có nhiều sữa dê để dùng.
“Liên kết giữa doanh nghiệp với nông dân trong chăn nuôi dê là cần thiết nhằm góp phần tăng nhanh sản lượng đàn và sữa dê. Biện pháp chăn nuôi dê nông hộ gắn với cơ sở chăn nuôi tập trung có chuỗi chăn nuôi, chế biến khép kín rất là cần thiết. Với đàn dê 8.000 con, cho lượng sữa hơn 3 lít/con/ngày, cá biệt có những con cho đến 6-7 lít, Trang trại dê sữa Măng Đen đang sở hữu những con dê sữa cao sản, quý, cần chọn lọc cẩn thận để nhân giống, đây là những đàn giống quý cho Việt Nam mình để nuôi, nhân ra các nơi”, ông Đinh Văn Bình nhấn mạnh.
Hiện tại Trang trại dê sữa Măng Đen đã bắt đầu lắp ráp các thiết bị vắt sữa hiện đại, khép kín, công nghệ của Đức để thay thế việc vắt sữa thủ công như những ngày đâu, hiệu quả không cao. Cùng với đó, các dòng sữa tươi cũng đã được chế biến, tạo ra các sản phẩm mới lạ, dinh dưỡng cao để cung cấp cho thị trường. Các sản phẩm như: Sữa thanh trùng 3 con dê, sữa chua… từ Trang trại dê sữa Măng Đen đã đến với thị trường trong nước.