Vì sao tỷ lệ đạt thấp
Theo thống kê của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (TCĐBVN - Bộ GTVT), hiện có gần 200.000 phương tiện thuộc đối tượng phải lắp camera giám sát hành trình vận tải. Trong đó, xe khách có sức chứa từ 9 chỗ là hơn 116.000 xe, xe vận tải hàng hóa bằng container, đầu kéo hơn 83.000 xe. Tuy nhiên, đến tháng 11/2021, các địa phương mới có gần 15.500 xe đã lắp camera giám sát, đạt tỷ lệ 7,5%.
Các địa phương có tỷ lệ phương tiện lắp đặt cao là: Nghệ An hơn 58%, Thanh Hóa hơn 52%, Quảng Ngãi hơn 40%. Còn lại hầu hết các tỉnh có tỷ lệ phương tiện lắp đạt dưới 20%. Nguyên nhân do các doanh nghiệp vận tải gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng nặng nề của đợt dịch COVID-19 lần thứ 4, khiến vận tải hành khách bị gián đoạn, ngưng trệ, có thời gian bị dừng hoạt động kéo dài. Các xe được phép hoạt động, nhưng cũng chỉ được chở 50% sức chứa của phương tiện. Số lượng hành khách giảm sút khiến doanh thu, sản lượng giảm nghiêm trọng, trong khi chi phí tăng do phải trang bị phòng chống dịch…
Việc lắp camera trên xe vận tải sẽ giúp cơ quan chức năng giám sát chặt vi phạm của lái xe. Ảnh: TTXVN.
Nhiều doanh nghiệp vận tải phản ánh, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, từ tháng 4/2021 đến nay, toàn bộ các đầu xe hầu như đều “đắp chiếu”. Khi nới lỏng giãn cách, trong điều kiện thích ứng an toàn, số xe chạy lại cũng chỉ cầm chừng, vừa chạy vừa nghe ngóng… Vì vậy, để duy trì hoạt động, các doanh nghiệp vận tải hiện nay đều phải lo tiền trả trả lãi ngân hàng, trả lương để giữ chân người lao động. Do vậy, không ít doanh nghiệp không đủ khả năng, kinh phí để lắp đặt camera giám sát hành trình.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô VN chia sẻ, đến thời điểm này có khoảng trên 90% doanh nghiệp kinh doanh vận tải, trong tổng số khoảng hơn 57.000 doanh nghiệp, với gần 200.000 đầu xe thuộc diện phải lắp camera, nhưng đang vay vốn ngân hàng để đầu tư phương tiện.
“Cùng với khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh, nhiều doanh nghiệp vận tải vẫn e ngại chưa muốn lắp camera do tâm lý sợ bị các cơ quan quản lý Nhà nước kiểm soát và xử lý đối với các vi phạm được truyền về TCĐBVN”, ông Nguyễn Văn Quyền cho hay.
Còn theo ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng TCĐBVN, thời gian qua đã có một số Sở GTVT, Hiệp hội vận tải và doanh nghiệp đề nghị cho phép lùi thời hạn lắp camera giám sát hoặc tạm hoãn thời gian chưa xử lý vi phạm đối với hành vi chưa lắp camera giám sát trên xe ô tô kinh doanh vận tải theo quy định tại Nghị định 100/2019 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt.
Tuy nhiên, tại cuộc họp mới đây về thực hiện Nghị định 10/2020 của Chính phủ trong việc lắp đặt camera giám sát trên xe kinh doanh vận tải, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia Phạm Bình Minh cho rằng, Chính phủ đã cho phép lùi thời hạn xử phạt phương tiện vận tải chưa lắp camera giám sát đến 31/12/2021. Để đảm bảo an toàn giao thông, phòng chống dịch bệnh, các tỉnh, thành phố, các cơ quan chức năng phải yêu cầu các đơn vị vận tải thực hiện nghiêm việc lắp đặt camera giám sát theo quy định.
Bộ GTVT yêu cầu kiểm tra việc thực hiện Nghị định 10/2020/NĐ-CP
Trước thực tế trên, Bộ GTVT yêu cầu TCĐBVN chủ trì, kiểm tra tình hình triển khai, thực hiện Nghị định số 10/2020 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô tại các địa phương; đôn đốc, xử lý các khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện; đồng thời, TCĐBVN và các sở GTVT triển khai ngay các nhiệm vụ trọng tâm về bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong Quý IV/2021.
Bộ GTVT cũng vừa có văn bản gửi Bộ Công an, UBND các tỉnh, thành phố liên quan việc triển khai Nghị quyết số 66/2021 của Chính phủ ngày 1/7/2021 về lắp đặt camera giám sát trên xe theo quy định tại Nghị định số 10; đồng thời, đôn đốc thực hiện quy định lắp camera giám sát trên xe ô tô kinh doanh vận tải theo quy định tại Nghị định số 10/2020.
Camera giám sát vận tải hỗ trợ các lực lượng chức năng xử lý đúng vi phạm.
Cụ thể, để tiếp tục phối hợp thực hiện nghiêm Nghị quyết số 66, quy định tại Nghị định 10 và Nghị định 100, Bộ GTVT đề nghị Bộ Công an, UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo lực lượng chức năng, trong quá trình cấp mới biển số đối với xe kinh doanh vận tải, tiếp tục đôn đốc, nhắc nhở, tuyên truyền chủ phương tiện thực hiện đúng quy định tại Nghị quyết số 66.
“Sở GTVT các tỉnh, thành phố rà soát, thống kê số liệu phương tiện của từng đơn vị kinh doanh vận tải thuộc đối tượng lắp camera giám sát theo Nghị định 10 để triển khai; kiểm tra và xử lý nghiêm theo quy định và thời gian đã được quy định tại Nghị quyết số 66 đối với các phương tiện, đơn vị vi phạm", Bộ GTVT chỉ đạo.
Qua tìm hiểu, các đơn vị kinh doanh vận tải cũng giống như nhiều ngành kinh doanh dịch vụ khác đã và đang phải chịu tác động của dịch COVID-19. Vì vậy, Chính phủ đã có nhiều giải pháp, chính sách để hỗ trợ các đơn vị kinh doanh như chính sách về thuế, phí, lãi suất, kéo dài thời gian chu kỳ đăng kiểm. Việc Chính phủ tạm ngưng áp dụng quy định xử phạt nêu tại Nghị quyết 66 là một trong các biện pháp để tháo gỡ khó khăn cho đơn vị kinh doanh vận tải, tạo điều kiện để đơn vị kinh doanh vận tải thực hiện đúng quy định đã được quy định tại Nghị định số 10 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô.
Nghị định 100/2019 quy định xử phạt đối với lái xe, doanh nghiệp vi phạm lắp camera như sau: Đối với lái xe: Phạt tiền từ 1 - 2 triệu đồng với người điều khiển xe ô tô kinh doanh vận tải khách và hàng hóa không lắp camera giám sát theo quy định (đối với loại xe có quy định phải lắp camera) hoặc có lắp camera nhưng không ghi, không lưu trữ được hình ảnh trên xe (kể cả người lái xe) trong quá trình xe tham gia giao thông theo quy định.
Đối với doanh nghiệp: Phạt tiền từ 5 - 6 triệu đồng với cá nhân, từ 10 - 12 triệu đồng đối với tổ chức kinh doanh vận tải, dịch vụ hỗ trợ vận tải sử dụng xe ô tô kinh doanh vận tải không lắp camera theo quy định (đối với loại xe có quy định phải lắp camera) hoặc có lắp camera nhưng không ghi, không lưu trữ được hình ảnh trên xe, người lái xe trong quá trình xe tham gia giao thông theo quy định.
Ngoài việc bị phạt tiền, cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung bị tước quyền sử dụng phù hiệu (biển hiệu) từ 1 - 3 tháng đối với xe vi phạm.
