Nợ địa phương của Trung Quốc lớn mức nào?

Quy mô nợ địa phương của Trung Quốc một lần nữa thu hút sự quan tâm chú ý tại Diễn đàn Bác Ngao 2013. Nguyên Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc Hạng Hoài Thành dự tính nợ địa phương của nước này hiện nay có thể đã vượt mức 20.000 tỉ nhân dân tệ (NDT), tương đương 3.200 tỉ USD, nhưng nợ chính phủ của nước này chưa tới mức “rất nguy hiểm”.

Theo hãng thông tấn Trung tân của Trung Quốc, tại kỳ họp Lưỡng hội kết thúc vào trung tuần tháng 3 vừa qua, Ủy viên Chính hiệp Toàn quốc, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đổng Đại Thắng cho biết tính tới cuối năm 2010, quy mô nợ của chính quyền trung ương vào khoảng 7.700 tỉ NDT (1.232 tỉ USD), nợ chính quyền địa phương là 10.710 tỉ NDT (1.712 tỉ USD).

Khó có bức tranh rõ ràng về nợ địa phương ở Trung Quốc.

Xem xét tới khả năng một bộ phận nợ địa phương có tính dao động nhất định, ước tính hiện nay tổng quy mô nợ chính quyền các cấp ở Trung Quốc vào khoảng 15.000 NDT (2.400 tỉ USD) đến 18.000 tỉ NDT (2.880 tỉ USD)

Tuy nhiên, theo ông Hạng Hoài Thành, người giữ chức Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc từ năm 1998 tới năm 2003, trong khi nợ của chính quyền trung ương Trung Quốc tương đối rõ ràng, tính minh bạch của nợ địa phương không cao, khó có thể đưa ra con số thống kê chính xác.

Dẫu vậy, bằng tư liệu nắm được, ông Hạng Hoài Thành cũng đưa ra con số dự tính của mình rằng năm 2011, tổng quy mô nợ của chính quyền trung ương và chính quyền địa phương của Trung Quốc là trên 30.000 tỉ NDT (4.800 tỉ USD), tương đương với khoảng 37,8% GDP.

Năm 2012, quy mô nợ của Trung Quốc tiếp tục tăng, tương đương khoảng 40% GDP. Trong đó, nợ của chính quyền địa phương có thể lên tới hơn 20.000 tỉ NDT (3.200 tỉ USD)

Tờ "Tin tức Thế giới" cho biết rủi ro nợ địa phương của Trung Quốc mấy năm nay luôn là lý do để phương Tây thổi phồng về nguy cơ của nền kinh tế Trung Quốc. Nhưng ông Hạng Hoài Thành cho rằng nợ chính phủ của Trung Quốc vẫn chưa tới ngưỡng “rất nguy hiểm”.

Trước tiên là do tổng nợ ở mức 40% GDP không phải là rất cao. Bên cạnh đó, 95%-98% nợ của Trung Quốc cơ bản là nợ trong nước. Cuối cùng, trong các khoản nợ của Trung Quốc chưa xuất hiện trường hợp nào là nợ rất xấu hoặc có hiệu suất quá thấp.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) Christine Lagarde hôm 6/4 ghi nhận sự tiến bộ của chính quyền trung ương Trung Quốc trong việc kiểm soát mức độ nợ và giám sát tài chính công của chính quyền địa phương. Tuy vậy, bà Lagarde cho rằng là cần thiết để kiểm soát các khoản vay không bị chuyển đổi giữa các đơn vị khác nhau hoặc hạch toán ngoại bảng, việc này rất quan trọng nhằm đảm bảo an toàn cho nợ công.

Thành Nam