Thông tư 11/2013/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn thực hiện chính sách cho vay hỗ trợ mua nhà ở theo Nghị quyết 02 của Chính phủ sẽ có hiệu lực từ ngày 1/6. Cơ hội mua nhà cho những người dân đã thực sự mở nhưng dư luận vẫn mong chờ quá trình thực thi gói hỗ trợ sao cho minh bạch, hiệu quả.
Cần bảo đảm tính minh bạch
Vụ trưởng Vụ Tín dụng (Ngân hàng Nhà nước- NHNN) Nguyễn Viết Mạnh cho biết: NHNN mong muốn nhận được nhiều ý kiến đóng góp để gói tín dụng 30.000 tỷ đồng hỗ trợ thị trường bất động sản được phát huy hiệu quả. “Phải để dòng tiền quan trọng này chảy vào đúng phân khúc nhà ở xã hội (NOXH) quy mô nhỏ, đáp ứng được nhu cầu về nhà ở của người thu nhập thấp, thu nhập trung bình”, ông Mạnh nói.
Khách hàng tìm hiểu khu đô thị Ecopak. Ảnh: Lê Phú |
Mới đây, đại diện NHNN khẳng định: Chương trình hỗ trợ của NHNN không đặt mục tiêu “giải cứu thị trường” mà nhằm trợ giúp người thu nhập thấp, trung bình trong xã hội có cơ hội có một chỗ ở phù hợp; tạo niềm tin cho thị trường và sự “ấm” dần lên của phân khúc thị trường này sẽ có tác động lan tỏa tới các phân khúc khác; góp phần điều chỉnh cơ cấu của thị trường bất động sản cho sát với nhu cầu thực của xã hội hơn.
Theo Thông tư 11, để vay được vốn mua nhà với lãi suất là 6% trong năm đầu tiên và các năm sau, lãi suất này sẽ bằng 50% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường và không vượt quá 6% mỗi năm, khách hàng phải có phương án trả nợ, có nguồn trả nợ.
Một số chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng: Nguyên tắc ngân hàng cho vay phải thu hồi vốn và khách hàng đi vay phải có tài sản thế chấp. Tuy nhiên, theo Thông tư này, các ngân hàng được quyền quyết định khách hàng có phải có thế chấp hay không. Nếu ngân hàng thấy căn nhà mà khách hàng vay vốn mua đã hình thành, vị trí tốt, người đi vay có thân nhân tốt, làm việc tốt, cơ quan ổn định thì ngân hàng có thể không cần thế chấp. Còn đối với những đối tượng khác thì ngân hàng có thể đòi hỏi thế chấp.
Đề cập tới tới việc người dân lo ngại về nguồn vốn ưu đãi 6%/năm đầu tiên có khả năng sẽ không đúng đối tượng, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng: Trong quá trình thực hiện, cần phải minh bạch các đối tượng, các quy trình thẩm định, cấp vốn, kiểm soát vốn và thu hồi vốn rõ ràng, kể cả những điều kiện về lãi suất, những điều kiện về chữ ký thủ tục.
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, để thực hiện hiệu quả gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, NHNN cần tăng cường sự giám sát thường xuyên định kỳ. “Tất cả đều phải được công khai, kể cả trách nhiệm thông tin cho báo chí, người dân biết những quyền lợi mà mình được hưởng”, ông Phong nói.
Một cán bộ của Bộ Xây dựng chia sẻ: Gói tín dụng 30.000 tỷ đồng nên phân bổ cho các địa phương. Phía NHNN cho rằng nên để các địa phương và ngân hàng tự triển khai. Theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, Bộ Xây dựng và NHNN đã nhận được nhiều văn bản đăng ký nguồn vốn này từ các tỉnh thành trên cả nước. Điều này chứng tỏ chính sách này đã đáp ứng được niềm mong mỏi của doanh nghiệp và người dân.
Trao đổi với phóng viên Tin tức, một chuyên gia tài chính cho hay: Chính sách này sẽ tạo ra động lực tích cực cho thị trường BĐS theo hướng tăng khả năng thanh khoản trên phân khúc nhà ở xã hội; từ đó giúp tiêu thụ khối lượng hàng tồn kho và làm tăng thêm khả năng hoàn vốn, có thêm động lực để doanh nghiệp BĐS tiếp tục đầu tư vào lĩnh vực này.
Trước ý kiến của nhiều người dân về việc Thông tư 11 quy định, thời hạn cho người mua tối thiểu là 10 năm thì liệu người dân có được trả nợ trước hạn không? NHNN khẳng định, người dân hoàn toàn có thể trả nợ trước hạn. Khoản 1, Điều 5 của Thông tư 11/2013/TT-NHNN quy định rõ: “Trường hợp khách hàng có nhu cầu vay dưới 10 năm thì khách hàng được thỏa thuận với ngân hàng thời hạn cho vay thấp hơn thời hạn cho vay tối thiểu”.
NHNN cũng quy định rõ thời hạn được hỗ trợ lãi suất tối đa là 10 năm và đây là sự nỗ lực của ngành ngân hàng. Thực tế từ trước đến nay, chưa có chương trình hỗ trợ nào có quy mô và thời gian dài như vậy.
Phương Liên-Minh Phương