Câu chuyện nợ xấu vẫn đang là mối quan tâm lớn trong quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng. Vậy nợ xấu đang được xử lý như thế nào? Ông Nguyễn Hữu Nghĩa (ảnh), Chánh Thanh tra giám sát - NHNN đã có cuộc trao đổi với phóng viên TTXVN xung quanh vấn đề này.
Việc xử lý nợ xấu đang được thực hiện thế nào và con số nợ xấu thực tế hiện nay ra sao, thưa ông?
Tháng 5/2013, Chính phủ đã thông qua Đề án xử lý nợ xấu và đề án thành lập VAMC. Tất cả các giải pháp thuộc trách nhiệm ngành ngân hàng được nêu trong đề án đã được chúng tôi triển khai đồng bộ. Theo đó, ngành cơ cấu lại các khoản nợ xấu; các TCTD tăng cường trích lập dự phòng rủi ro; khẩn trương thành lập và đưa vào hoạt động hoạt động VAMC… Đến nay, mức tăng nợ xấu thời điểm này chỉ bằng 1/3 của cùng kỳ năm ngoái. Tính đến ngày 30/9, nợ xấu ở mức 4,62%. Nếu như ngành ngân hàng không quyết liệt trong vấn đề xử lý nợ xấu thì tỉ lệ nợ xấu hiện nay sẽ ở mức 12,7%.
Tuy nhiên, việc xử lý nợ xấu trong thời gian tới có thực sự bền vững hay không còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó những giải pháp kinh tế vĩ mô như tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, phá băng thị trường bất động sản.
Nhiều ý kiến băn khoăn cho rằng, VAMC mua nợ xấu vào nhưng chưa rõ sẽ bán như thế nào. Ông có thể lý giải kỹ hơn về vấn đề này?
Về quy định, sau khi mua nợ xấu, VAMC phải giữ lại giống như giữ hàng trong kho và họ có trách nhiệm xử lý những khoản nợ xấu ấy thông qua rất nhiều biện pháp khác nhau. VAMC có thể cơ cấu lại khoản nợ, cơ cấu lại kỳ hạn trả nợ, xử lý tài sản bảo đảm… Về vấn đề xử lý tài sản đảm bảo, theo quy định của pháp luật hiện nay, họ có thể tiến hành bán tài sản đảm bảo theo phương pháp thỏa thuận hoặc tự mình đấu giá các tài sản đó hay chuyển qua các trung tâm bán đấu giá chuyên nghiệp.
Ngoài ra, VAMC có thể bán khoản nợ, thậm chí họ có thể nhận các tài sản đảm bảo thay cho nghĩa vụ nợ của khách hàng. Trên cơ sở có các tài sản ấy, họ tiến hành đầu tư, khai thác để tạo ra lợi nhuận. Bên cạnh đó, VAMC có thể chuyển đổi các khoản nợ ấy thành vốn góp vào doanh nghiệp, sau đó tái cấu trúc doanh nghiệp.
Mục tiêu mà VAMC hướng tới là gì, thưa ông?
Qua hơn 3 tháng hoạt động, VAMC đã mua được số lượng lớn nợ xấu. Điều đó chứng tỏ cộng đồng ngân hàng đã tin tưởng vào việc xử lý nợ xấu của VAMC. Trong số các TCTD bán nợ xấu cho VAMC, có những TCTD có tỷ lệ nợ xấu trên 3%, có NHTM Nhà nước, có TCTD yếu kém. Như vậy, những nghi ngại về phương thức xử lý nợ xấu này đã thực sự được xóa bỏ.
Chúng tôi đã trực tiếp làm việc với các NHTM để tìm hiểu nhu cầu bán nợ xấu của họ từ nay đến cuối năm. Kết quả rất đáng mừng khi có tới gần 50.000 tỷ đồng nợ xấu đang được các NHTM chào bán. Mục tiêu mà NHNN đặt ra cho VAMC là từ nay đến cuối năm xử lý 30.000 - 35.000 tỷ đồng nợ xấu mua được có thể trở thành hiện thực.
Xin trân trọng cảm ơn ông!
Minh Phương - Đức Minh (thực hiện )