Ông Hồ Sỹ Lâm (bên phải), trú tại xóm 11, xã Quỳnh Tân, gửi 100 triệu đồng vào Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân nhưng chưa thể rút được tiền về.
Nhiều tháng qua, gần 70 hộ dân tại tại địa phương lâm vào cảnh không thể rút lại được tiền sau khi gửi vào Quỹ.
Gia đình ông Hồ Sỹ Lâm, 64 tuổi, trú tại xóm 11, xã Quỳnh Tân, gửi 100 triệu đồng vào Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân từ năm 2010 đến nay. Đây là số tiền gia đình ông Lâm gom góp được từ việc bán gà, bán lúa và bán nhung hươu từ nhiều năm qua.
Theo ông Lâm, trước đây cứ 3 tháng, gia đình ông lại được nhận tiền lãi suất một lần. Tuy nhiên, từ tháng 7/2018 đến nay, ông Lâm không nhận được tiền lãi suất.
Điều đáng nói, khi gửi tiền vào Quỹ Hỗ trợ nông dân tại địa phương thì rất dễ dàng, song khi gia đình có công việc, ốm đau, muốn rút tiền về thì cực kỳ khó khăn, thậm chí là không thể.
Như gia đình ông Lâm, do không rút được tiền nên vào năm 2017, khi người con trai cưới vợ thì ông phải bán nóng hai con hươu. Mới đây, do không thể rút tiền nên ông phải vay mượn 15 triệu đồng đưa vợ đi mổ mắt. Anh Hồ Sỹ Sơn (con trai ông Lâm) cũng gửi 42 triệu đồng vào Quỹ Hỗ trợ nông dân xã nhưng giờ đây cũng không thể rút ra để phát triển kinh tế.
Ông Hồ Sỹ Lâm chia sẻ: “Tôi và nhiều hộ dân khác nghĩ rằng gửi vào Quỹ Hỗ trợ nông dân thì vừa có tiền lãi vừa giúp được các hộ nông dân khác khó khăn từ tiền nhàn rỗi của gia đình. Tuy nhiên, từ tháng 7/2018 đến nay, tôi không nhận được tiền lãi suất, nhiều lần xin rút tiền về lo công việc gia đình mà cũng không được. Cán bộ Hội Nông dân chỉ trả lời rằng tiền trong quỹ đã hết, nguyên nhân của vụ việc là do tồn tại từ nhiều khóa trước. Điều này khiến chúng tôi rất lo lắng".
Cùng hoàn cảnh tương tự, bà Nguyễn Thị Nga, trú tại xóm 2, xã Quỳnh Tân, huyện Quỳnh Lưu, cho biết: “Nhiều lần tôi lên xã xin rút tiền gửi để lo cho con đi xuất khẩu lao động nhưng đều không được. Đây là tiền mồ hôi nước mắt, công sức lao động chúng tôi làm ra, gửi với mục đích chính là giúp vốn cho các gia đình gặp hoàn cảnh khó khăn nhưng khi nhà mình có việc, muốn rút lại số tiền đó thì không được nên chúng tôi rất bức xúc”.
Theo nhiều người dân địa phương, người dân bức xúc không chỉ do không thể rút lại được tiền sau khi gửi mà còn do cách quản lý thu chi của Ban quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân suốt nhiều năm qua khiến nguồn quỹ hao hụt, âm quỹ, mất khả năng chi trả. Tiền từ Quỹ cho vay không đúng đối tượng và không đúng mục đích.
Ông Nguyễn Xuân Liễn (bên phải), trú tại xóm 11 xã Quỳnh Tân gửi 40 triệu vào Quỹ hỗ trợ nông dân song chỉ mới rút được 25 triệu đồng về để lo tiền chữa bệnh.
Được biết, Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân được thành lập năm 2004 nhằm huy động vốn của nông dân để cho các hội viên nông dân gặp khó khăn trong cuộc sống được vay vốn phát triển kinh tế gia đình. Sau đó, Hội Nông dân xã Quỳnh Tân phát hành sổ tiết kiệm và được hàng trăm hộ nông dân hưởng ứng, gửi tiền. Hiện nay, có 69 hộ dân tại xã Quỳnh Tân có tiền gửi trong Quỹ Hỗ trợ nông dân với số tiền gần 2 tỷ đồng, song quỹ đã dừng hoạt động và mất khả năng chi trả.
Trước những bức xúc của người dân, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An đã phối hợp với UBND huyện Quỳnh Lưu tìm hiểu nguyên nhân và giải quyết vụ việc. Theo đó, trách nhiệm thuộc về ông Hồ Minh Mậu, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân xã, Trưởng ban quản lý quỹ giai đoạn 2008-2010 (nay là Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân) và bà Nguyễn Thị Hà, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân xã, Trưởng ban quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân giai đoạn 2010-2017, cùng các thành viên Ban quản lý trong cả hai giai đoạn.
Kết quả kiểm tra cho thấy, việc quản lý quỹ này trong nhiều năm qua tồn tại nhiều sai phạm nghiêm trọng, gây thất thoát nguồn quỹ như: nhiều hộ vay nhiều lần và số tiền vay vượt quá mức quy định; nhiều phiếu chi không có chữ ký người nhận tiền, thiếu chữ ký người lập phiếu, chữ ký kế toán, trưởng ban Ban quản lý, nhiều phiếu người đứng tên “khống”; việc huy động vốn vào quỹ bằng hình thức gửi tiền tiết kiệm là trái với quy định...
Ngoài ra, Ban quản lý quỹ còn hợp thức hóa danh sách bảy hộ vay tiền quỹ hơn 400 triệu đồng để cho một cá nhân vay mà không có hồ sơ vay tiền. Đặc biệt, hạn mức cho vay được quy định là không quá 10 triệu đồng/hộ nhưng riêng hộ ông Hồ Bá Uyên được vay hơn 1,4 tỷ đồng dù ông Uyên không có hồ sơ vay tiền.
Năm 2014, Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu đã có thông báo về việc ngừng hoạt động và đi đến xóa bỏ Quỹ Hỗ trợ nông dân theo hướng dẫn của Hội cấp trên. Song, Ban quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân vẫn tiếp tục duy trì và huy động vốn, cho vay vốn sai quy định kéo dài nhiều năm qua.
Nhằm giải quyết vụ việc, đảm bảo quyền lợi cho người dân, ngày 14/3, ông Hoàng Danh Lai, Bí thư Huyện ủy Quỳnh Lưu, đã chủ trì cuộc họp giải quyết vụ việc, yêu cầu bàn giao hồ sơ để giải thể Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân trong vòng một tháng. Sau khi rà soát, cán bộ, người dân nào không thực hiện quy định, không trả nợ thì hồ sơ sẽ được chuyển cho cơ quan chức năng giải quyết theo quy định pháp luật.
Ông Hồ Xuân Vinh, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Tân, cho biết: “Liên quan đến những sai phạm trong việc quản lý và sử dụng Quỹ Hỗ trợ nông dân, chính quyền địa phương đã có hình thức kiểm điểm và xử lý những cán bộ, đảng viên sai phạm. Hiện nay, Hội Nông dân xã Quỳnh Tân đang tập trung rà soát các hộ dân gửi tiền vào Quỹ từ trước đến nay, rà soát các đối tượng được cho vay nhưng chưa hoàn lại vốn và lãi suất. Trong thời gian sớm nhất, Hội sẽ họp, bàn giao quỹ, quy trách nhiệm cho từng cá nhân phụ trách theo từng giai đoạn để phân định chủ nợ, nhằm trả lại tiền cho người dân”.