Ông từng làm nhiều nghề như giáo viên, biên kịch, sản xuất phim, đạo diễn và viết khá nhiều thể loại, từ truyện ngắn, tiểu thuyết cho đến mới đây nhất là viết cho truyện tranh. Song theo Stephen King, cụm từ “nhà văn kinh dị” chắc chắn sẽ đi theo ông suốt cuộc đời.
Tuổi thơ cay đắng và vất vả
Stephen King sinh ngày 21/9/1947 tại Porthland, bang Maine (Mỹ). Năm Stephan King lên 2 tuổi, người cha của cậu bé đã rời bỏ gia đình, sau đó lấy một phụ nữ người Brazil và họ đã có bốn đứa con.
Khi được 4 tuổi, một sự kiện đã tác động rất lớn tới tâm lý của Stephen King. Đó là khi cậu phải chứng kiến cái chết của một người bạn cùng tuổi dưới bánh xe của một con tàu chở hàng. Sự kiện kinh hoàng này đã tác động rất lớn tới tâm lý của Stephen King. Người thân của ông sau này kể lại, Stephen đã trở về nhà trong câm lặng và cậu bé đã thực sự sốc. Có lẽ, nỗi ám ảnh này là động lực đầu tiên đối với Stenphen trong sáng tác thể loại kinh dị.
Nhà văn Mỹ Stephen King trong một sự kiện vào ngày 16/11/2013 tại Paris, Pháp. Ảnh: Getty Images |
Thuở nhỏ ông thường hay đau ốm và để thoát khỏi những liệu pháp chữa bệnh đau đớn, Stephen bắt đầu viết những câu chuyện nhỏ. Truyện đầu tiên có tên là "Ông Bánh xe tinh khôn", trong đó nói về một chú thỏ trắng và ba người bạn của mình đã cứu giúp những trẻ em lâm nạn. Cùng lúc King thấy say mê với những câu chuyện kinh dị qua những bộ phim và truyện tranh.
Năm 12 tuổi Stephen cùng với anh trai David đã cho ra đời tờ "Dave" để thông báo những tin tức của địa phương, điểm nội dung của các bộ phim và các show truyền hình cũng như những câu chuyện nhỏ. Hai anh em đã mang bán những tờ tin này cho những người hàng xóm với giá 5 sent một bản.
Có lần vô tình Stephen đã tìm được trên gác xép tuyển tập các tác phẩm có tên gọi “Nhạc trưởng kinh dị” của Hovard Lavecraft. Sau này King đã khẳng định, sau khi làm quen với sáng tác của Lavecraft ông cảm thấy như được "trở về nhà". Điều đó đã trở thành một dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp văn học của ông.
Năm 1966, King tốt nghiệp phổ thông và thi vào trường Đại học Tổng hợp của Bang Maine ở Orono. Năm 1970, King tốt nghiệp đại học cũng là lúc truyện ngắn đầu tiên của ông được in, mang lại cho King số tiền nhuận bút vẻn vẹn có 35 đô la. Có bằng đại học nhưng King vẫn phải làm rất nhiều việc từ gác cổng tới chân phụ việc trong nhà máy dệt và cả công nhân xưởng giặt, thậm chí có lúc làm thu ngân ở trạm bán xăng.
Năm 1971, King bắt đầu làm giáo viên tiếng Anh ở trường đại học tại thành phố Hampden, bang Maine.
Một lần vợ ông tìm thấy trong sọt rác bản thảo dở dang của tiểu thuyết “Carrie” mà King cho là rất tồi nên vứt đi. Vợ ông đã năn nỉ chồng viết xong cuốn sách này. Nể vợ, King đã ngồi vào bàn viết nốt đoạn cuối của “Carrie”. Và chính “Carrie” đã khởi đầu cho những thành công sau này của King. Cuốn sách viết về một cô bé bị đầu độc và nhờ thế đã có khả năng dùng ánh mắt của mình thiêu đốt mọi vật mà cô nhìn vào.
Đến năm 1974, nhà xuất bản Dobleday đã quyết định in tiểu thuyết “Carrie” và King được nhận một khoản tiền ứng trước là 2.500 USD. Sau đó, nhà xuất bản đã bán bản quyền của tiểu thuyết này cho Tân Thư viện Mỹ với giá 400.000 USD. King được hưởng một nửa số tiền trên và ông quyết định giã từ công việc ở Trường Đại học Hampden. Tác phẩm “Carrie” lần đầu tiên được chuyển thể thành phim vào năm 1976. Năm 1988 “Carrie” được chuyển thể thành nhạc kịch gây nhiều tranh cãi trên sân khấu Broadway.
Kể từ sau thành công bất ngờ ấy, hầu như tất cả các tác phẩm mà Stephen King tung ra thị trường đều thuộc dạng bán chạy. Nhiều cuốn sách đã được chuyển thể thành những bộ phim ăn khách như: The Shining, The Shawshank Redempion, Misery… và King trở thành người cung cấp kịch bản đắt giá và kiếm tiền vào hàng cao nhất ở Hollywood.
Ông trở thành triệu phú đôla vào cuối những năm 80 của thế kỷ XX.
Những tác phẩm đi vào kinh điểnNgày 19-6-1999, một tai nạn giao thông đã khiến toàn bộ cơ thể phía bên phải của Stephen King bị tổn thương nghiêm trọng. Các bác sĩ cho rằng rất có thể Stephen sẽ không thể ngồi được, thậm chí là không bao giờ đi lại được. Các cơn đau luôn hành hạ ông đến mức vào năm 2002, Stephen thông báo, có thể ông sẽ ngừng viết sách. Tác phẩm tiếp theo sau đó ông phải mất 3 năm để hoàn thành trong khi tốc độ trung bình của Stephen là mỗi năm một cuốn sách.
Tuy nhiên, những cơn đau đã không đánh bại được Stephen và ông đã tiếp tục sáng tác, trở thành ông hoàng sách kinh dị và vua các tác phẩm chuyển thể. Ông là tác giả duy nhất có hơn 30 cuốn sách đã từng đứng đầu trong danh sách bán chạy. Chính Stephen King cũng là người định nghĩa lại dòng sách kinh dị với 3 loại cảm xúc chính: kinh hoàng (terror), ghê rợn (horror) và khiếp sợ (revulsion). Stephen cho rằng kinh hoàng là thứ cảm xúc đắt giá vì nó phụ thuộc vào khả năng của người sáng tạo điều khiển trí tưởng tượng của người đọc.
Sách của Stephen King đầy những yếu tố từ lịch sử đến văn hóa Mỹ, đặc biệt là mảng tối như tội phạm, chiến tranh, bạo lực, siêu nhiên và phân biệt chủng tộc. Trong truyện kinh dị của ông, văn phong lạnh lẽo, tình tiết gay cấn, làm nổi da gà như các tác phẩm Trung tâm cai thuốc lá, Nạn nhân vô tội… nhưng thông điệp tố cáo cái ác, sự băng hoại về nhân tính của xã hội hiện đại lại khiến người đọc suy ngẫm.
Những sáng tác của Stephen King chưa bao giờ nhàm chán đối với các nhà làm phim. Thậm chí số lượng những tác phẩm điện ảnh chuyển thể từ sách của King còn nhiều hơn số tiểu thuyết và truyện ngắn của ông, luôn có những sức hút đáng kể. Các nhà phê bình phim lẫn các trang xếp hạng uy tín luôn đánh giá cao những bộ phim từ tiểu thuyết của ông. Đặc biệt hơn, các câu chuyện ông kể khiến cho bất kỳ khán giả nào khi xem đều bị “ám ảnh” trong một thời gian dài.
Những ý tưởng mới lạ cộng với cách kể truyện của riêng ông dẫn đến việc Stephen là nhà văn có nhiều sáng tác được các nhà làm phim Mỹ chuyển thể thành các tác phẩm điện ảnh ăn khách.
Rất nhiều tác phẩm của Stephen King đã được chuyển thể thành phim điện ảnh và truyền hình. Trong số đó thành công nhất phải kể đến The Mist, The Dark Tower, Mr. Mercedes… Stephen King đã mang đến cho khán giả sự thích thú, hồi hộp và pha lẫn đôi chút sợ hãi. Dường như mọi cơn ác mộng kinh hoàng mà người đời có thể gặp phải được đều xuất hiện trong tác phẩm của ông.
Ông đã tạo nên chúng bằng trí tưởng tượng cực kỳ phong phú cùng với sự hiểu biết về những góc sâu đen tối trong tâm hồn con người. Stephen King thực sự là ông vua của truyện kinh dị.
Bên cạnh “The Dark Tower”, “IT” được đánh giá là một trong những tác phẩm đồ sộ nhất của Stephen King với hơn 1.100 trang sách trải dài suốt 3 thập kỷ, và đang dần tiến tới thập kỷ thứ 4 nhờ sự thành công của các bản phim chuyển thể. Cuốn tiểu thuyết này đã từng được tạp chí Publishers Weekly xếp hạng là tiểu thuyết bán chạy nhất nước Mỹ và nó đã mang về cho Stephen King ba giải thưởng văn học trong năm 1987.
Trailer của bộ phim “IT” phiên bản 2017 đã xác nhận là trailer được xem nhiều nhất trong một ngày, với hơn 197 triệu lượt xem trong vòng 24 giờ đầu tiên phát hành. Stephen Kingđã có 3 tác phẩm được dịch sang tiếng Việt, đó là: Blaze, Ngay sau hoàng hôn và Duma Key.
Trong suốt thế kỷ qua, không một nhà văn nào đạt tới danh tiếng và mức độ ảnh hưởng ở thể loại kinh dị như Stephen King. Với 54 tiểu thuyết và khoảng 200 truyện ngắn, cây bút người Mỹ này đã tạo ra một biểu tượng, một huyền thoại trong thể loại kinh dị.
Những gì ông đã đạt được trong suốt hơn 4 thập kỷ qua vượt xa năng lực của một tác giả thông thường. Nhưng hơn cả khả năng khiến ta khiếp sợ, ông cho chúng ta thấy được mặt tối ẩn sâu trong tâm hồn như con quỷ thường trực trong mỗi con người.
Là nhà văn thành đạt, vợ chồng Stephen King đang chu cấp học bổng cho nhiều học sinh trung học ở Maine và đóng góp tích cực cho Hiệp hội Chống ung thư Mỹ. Sau tai nạn giao thông năm 1999, lần đầu tiên ông nhận thức được rằng con người có thể lâm vào hoàn cảnh không lối thoát. Vậy là cuối năm 2007, Stephen King lập quỹ từ thiện Heaven Foundation, chuyên tài trợ cho những tài năng trẻ và mới nổi, nhưng do bệnh tật hoặc chấn thương đã không còn khả năng kiếm sống nuôi thân.
Trong suốt gần 50 năm viết sách, ngoài những giải thưởng lớn nhỏ đã giành được, Stephen King còn vinh dự nhận 3 giải Thành tựu trọn đời vào năm 2002, 2004 và 2007. Năm 2015, ông được chính tổng thống Obama trao tặng Huân chương quốc gia vì Nghệ thuật cho những đóng góp của ông trong nền văn học.