Phương tiện bị phá hủy sau vụ không kích của Israel tại Al-Khyara, Liban, ngày 22/6/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Trong tình hình nguy hiểm đang leo thang ở biên giới Israel-Liban, có một nguy cơ nghiêm trọng là các cuộc tấn công tiếp theo của cả hai bên - dù là cố ý hay do tính toán sai lầm - có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn, theo bình luận của tờ National (UAE). Đối với những người dân thường sống ở cả hai bên biên giới, áp lực này đã diễn ra quá lâu. Wael Mugrabi, người đứng đầu của Ein Qiniyye, một ngôi làng ở Cao nguyên Golan do Israel kiểm soắt, đã không hề che giấu khi nói rằng "chúng tôi đã tham chiến kể từ ba ngày sau ngày 7/10 năm ngoái".
Đó là một cuộc xung đột trong đó hơn 400 người đã thiệt mạng kể từ ngày 8/10/2023, bên cạnh hàng nghìn thường dân ở cả hai bên đã phải di dời do các cuộc không kích, tấn công bằng phương tiện bay người lái và các vụ giao tranh xuyên biên giới khác.
Đáng lo ngại hơn nữa, khi phần lớn cộng đồng quốc tế dường như chưa tìm được giải pháp cho cuộc xung đột đang tiếp diễn ở Gaza, sự thiếu quyết đoán tương tự đã dẫn đến nguy cơ nổ ra cuộc chiến tiếp theo của Israel ở phía Bắc. Bất chấp kế hoạch ngừng bắn do Mỹ dẫn đầu, do Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hậu thuẫn ở Gaza, quân đội Israel vẫn trong tình trạng chiến tranh, trong khi một số thành viên trong chính phủ nước này công khai kêu gọi tấn công Hezbollah ở Liban.
Có lẽ, ưu tiên chính của Hezbollah vẫn là sự sống còn của chính mình cũng như duy trì vị thế hùng mạnh của mình ở Liban. Nhưng rõ ràng, Hezbollah dường như đã không ngăn cản được lực lượng Israel tàn phá Gaza và khiến hàng chục nghìn thường dân Palestine thiệt mạng. Thay vào đó, hành động của nhóm này đã khiến hàng nghìn người Israel không tham chiến phải di dời.
Nếu cuộc chiến toàn diện giữa Israel và Hezbollah nổ ra, hậu quả đối với người dân Liban, ngoài những người đã mất nhà cửa và sinh kế, sẽ rất nghiêm trọng. Nhiều người Liban vẫn còn nhớ về cuộc chiến tranh với Israel: sự chiếm đóng kéo dài 15 năm của Israel ở miền nam Liban đã kết thúc bằng những vụ thảm sát và làm sâu sắc thêm sự chia rẽ giáo phái hiện có.
Trước bối cảnh này, cố vấn cấp cao của Tổng thống Mỹ Joe Biden, ông Amos Hochstein đang rơi vào tình thế bấp bênh trong vai trò hoà giải. Đầu tuần này, đặc phái viên Mỹ trên đã đến Israel để thảo luận về tình hình ở biên giới trước khi lên đường dự các cuộc họp ở Beirut, thủ đô của Liban.
Ông Hochstein có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này, từng giúp môi giới cho thỏa thuận năm 2022 giữa Israel và Liban - hai quốc gia về mặt kỹ thuật vẫn đang trong tình trạng chiến tranh và không có quan hệ ngoại giao. Thỏa thuận đó lần đầu tiên phân định ranh giới trên biển giữa hai nước, cho phép cả hai phát triển các mỏ khí đốt ngoài khơi và khai thác các tài nguyên thiên nhiên khác.
Phát biểu tại Liban sau cuộc họp với các nhân vật chính trị và quân sự hôm 25/6, ông Hochstein cho biết xung đột giữa Israel và Hezbollah "đã kéo dài đủ lâu rồi" và nói thêm rằng "vì lợi ích của mọi người, giải quyết nhanh chóng và bằng biện pháp ngoại giao là điều nên làm".
Ông Hochstein nói đúng, nhưng Mỹ có thể và nên làm nhiều hơn nữa để kiềm chế Israel trước khi một mặt trận khác trong cuộc chiến này mở ra. Thật vậy, để tránh một cuộc xung đột tiếp theo sẽ đòi hỏi nhiều sự tập trung chính trị và ngoại giao trước những gì đã xảy ra ở Gaza, nơi xung đột vẫn chưa được giải quyết.
Tóm lại, không ai có thể đạt được gì khi chuyển từ cuộc chiến này sang cuộc chiến khác. Cả Israel và Liban đều mất nhiều thứ từ một cuộc chiến toàn diện và không đạt được gì về lâu dài. Đã đến lúc cả hai bên phải lùi lại một bước.