Khủng bố ở Idlib – Cái gai cần nhổ bỏ ở Syria

Theo chuyên gia Mikhail Khodarenok, một đại tá Nga về hưu từng làm việc tại Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Nga, vùng giảm căng thẳng ở Idlib đã đáp ứng mục đích và phải được quét sạch càng sớm càng tốt vì nó đã trở thành nguồn bất ổn và đe dọa, cản trở tiến trình hòa bình ở Syria.

“Cái gai cần nhổ bỏ”

Theo kênh RT, khu vực Idlib do nhiều nhóm phiến quân kiểm soát, trong đó có các tổ chức khủng bố như Tahrir al-Sham (trước đây là nhóm Mặt trận al-Nusra). Nhóm này gây ra mối nguy hiểm đáng kể cho cả dân thường địa phương và các vùng lãnh thổ Syria khác cũng như lực lượng Nga đồn trú tại căn cứ không quân Khmeimim. 

Khủng bố ở Idlib tìm cách làm chệch hướng quá trình chia tách lực lượng cực đoan khỏi các nhóm vũ trang khác bằng mọi cách. Cùng lúc, chúng cũng sử dụng cơ sở ở Idlib để tấn công các khu vực Syria khác.

Đầu tháng 8, các lực lượng Nga đã bắn hạ cả chục thiết bị không người lái gần căn cứ Khmeimim. Số thiết bị này được phóng từ các khu vực do phiến quân nắm giữ ở Idlib chỉ trong vòng vài ngày. 

Trước đó, phát ngôn viên Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, đã coi tỉnh Idlid là “ổ khủng bố” và là vấn đề đặc biệt quan ngại với Nga, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Ông cho biết thêm rằng một nhóm khủng bố lớn đã bám rễ ở đó, làm hủy hoại nỗ lực bình ổn về mặt ngoại giao và chính trị. 

Nga cũng liên tục cảnh báo về việc các phiến quân đang chuẩn bị dàn dựng một vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở Idlib. Nga thậm chí còn cung cấp bằng chứng về kế hoạch khiêu khích này lên Liên hợp quốc và Tổ chức Cấm Vũ khí hóa học (OPCW).

Ông Khodarenok kết luận: “Idlib là cái gai cần nhổ bỏ càng sớm càng tốt, nếu không thúc đẩy tiến trình hòa bình ở Syria sẽ không có tác dụng”.

Tránh thương vong dân thường

Idlib là một tỉnh đông dân và tương đối rộng lớn. Chỉ riêng thủ phủ tỉnh Idlib đã có 3 triệu người sinh sống. Số phiến quân cùng gia đình chúng có thể lên tới 50.000-60.000. 

Tuy vậy, quân đội Syria và không quân Nga vẫn có thể tránh gây thương vong đáng kể cho dân thường nhờ có nhiều kinh nghiệm chiến đấu trong các thành phố. 

Ông Khodarenok nhận định: “Nhìn chung, mọi cuộc chiến ở Syria đều diễn ra hoặc ở khu vực thành thị hoặc ở vùng lân cận, gần như không có ai chiến đấu ở các khu vực sa mạc chiếm đa số lãnh thổ Syria. Quân đội Syria và lực lượng Nga chắc chắn sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để ngăn chặn thương vong dân thường. Vì thế chúng ta có thể loại trừ việc sử dụng lực lượng thiếu cân đối trong chiến dịch như vậy”.

Theo RT, một trong những chiến thuật mà Syria và Nga có thể sử dụng trong chiến dịch này là chiến thuật lần đầu tiên được áp dụng trong giải phóng thành phố Aleppo và sau đó là Deir ez-Zor cũng như các khu vực đông dân khác. Chiến thuật này liên quan tới thiết lập hành lang nhân đạo cho dân thường chạy khỏi vùng chiến sự.

Quân đội Syria cũng có thể trông cậy vào các nhóm tấn công giàu kinh nghiệm và được huấn luyện kỹ càng. Các nhóm này đã có nhiều năm chiến đấu và tham gia vào các cuộc chiến lớn trong xung đột ở Syria. Khi cần thiết, các nhóm có thể sử dụng bộ binh cơ giới, xe tăng, phương tiện thiết giáp và công binh.

Nếu cần thiết, bộ binh có thể được pháo binh và không quân hỗ trợ bằng các loại đạn dẫn đường chính xác như bom và tên lửa dẫn đường, từ đó có thể giảm khả năng gây thiệt hại mà dân thường phải gánh chịu.

Phiến quân phải đầu hàng hoặc bị đánh bại

Theo RT, trận chiến ở Idlib sẽ là trận chiến cuối cùng trong cuộc xung đột kéo dài ở Syria và có thể kết thúc xung đột. Điều đó có nghĩa là các nhóm vũ trang hiện bám rễ ở tỉnh Idlib sẽ chỉ có hai lựa chọn: hạ vũ khí hoặc bị đánh bại.

Một lựa chọn như thành lập một vùng giảm căng thẳng khác ở Syria có thể không còn khả thi nữa. 
Tuy nhiên, ông Khodarenok cho rằng một số phiến quân có thể được di chuyển từ Syria tới Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Saudi Arabia nếu chính phủ các nước này đồng ý chấp nhận và đạt thỏa thuận liên quan với Syria.

Ông nói: “Nếu Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia từ chối tham gia quyết định số phận phiến quân, các phiến quân sẽ không còn lựa chọn nào khác là bị đánh bại trong cuộc chiến hoặc hạ vũ khí, đầu hàng quân đội Syria”. Việc đánh bại phiến quân ở Idlib sẽ chỉ là vấn đề thời gian.

Tuy nhiên, mặc dù các bên đã tăng cường chuẩn bị quân sự cho trận chiến cuối cùng ở Idlib, nhưng theo tờ Al Jareeza, sẽ phải một thời gian nữa quân đội Syria mới có thể bắt đầu tấn công trên bộ và trên không vào phiến quân ở Idlib. Nguyên nhân được cho là do chưa đủ lực lượng.