Điều gì sẽ diễn ra giữa ông Vladimir Putin và Donald Trump? Câu hỏi đó đã bao trùm suốt cuộc bầu cử Mỹ. Hiện giờ, khi ông Trump đã giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng, câu hỏi về mối quan hệ của ông với nhà lãnh đạo Nga vẫn có vai trò quan trọng và thu hút sự chú ý trên toàn cầu.
Dưới thời ông Trump, Nga và Mỹ có thể sẽ hợp tác chống IS ở Syria. Ảnh: TASS |
Theo nhà báo Gideon Rachman phụ trách mục bình luận về các vấn đề đối ngoại trên tờ Thời báo Tài chính, những tuyên bố của ông Donald Trump thường mập mờ và mẫu thuẫn. Nhưng về Nga, ông đã rất nhất quán và rõ ràng. Ông nhìn Tổng thống Nga Vladimir Putin như là nhà lãnh đạo mạnh mẽ, đáng khâm phục và muốn thấy một sự cải thiện mạnh mẽ trong quan hệ Nga-Mỹ.
Nước Mỹ dưới thời ông Trump có thể sẽ tìm cách thỏa hiệp với chính quyền Putin. Nhưng thỏa thuận đó là gì? Ông Rachman đưa ra một số gợi ý sau:
Mỹ sẽ chấm dứt phản đối việc Nga sáp nhập Crimea. Mặc dù Mỹ có thể sẽ không chính thức đồng ý về mặt pháp lý sự sáp nhập này, nhưng Washington sẽ chấp nhận nó như là việc đã rồi. Tiếp theo, Mỹ sẽ dỡ bở các lệnh trừng phạt kinh tế. Washington cũng sẽ không lưu tâm đến bất kỳ lời đề nghị rằng Ukraine hay Gruzia sẽ gia nhập NATO. Việc tăng cường binh sĩ NATO ở các nước Baltic cũng sẽ bị chậm hoặc dừng lại.
Đáp lại sự nhượng bộ này, Nga dự kiến sẽ hạn chế “sự gây hấn” ở khu vực miền Đông Ukraine. Áp lực của Nga nhằm vào các nước Baltic như Estonia, Latvia và Lithuania sẽ giảm. Căng thẳng quân sự trên giới tuyến giữa Nga và NATO sẽ dịu xuống. Khi sự cạnh tranh của họ ở Đông Âu giảm xuống, Mỹ và Nga sẽ có mục tiêu chung ở Trung Đông. Mỹ sẽ không lưu ý đến cam kết của mình nhằm lật đổ Tổng thống Bashar al-Assad ở Syria và sẽ phối hợp với Nga tấn công tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).
Một thỏa thuận như vậy từ quan điểm của ông Trump là rõ ràng. Nếu trở thành hiện thực, nó sẽ làm dịu một cuộc đối đầu nguy hiểm ngày càng tăng giữa Nga và Mỹ. Trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump đã cáo buộc bà Clinton, đối thủ của ông trong cuộc đua vào Nhà Trắng, gây nguy cơ về cuộc chiến tranh thế giới thứ 3 – ám chỉ đến cam kết của bà Clinton nhằm tuyên bố “một vùng cấm bay” ở Syria, vốn có thể dấn đến cuộc đối đầu giữa các lực lượng không quân của Nga và Mỹ.
Việc từ bỏ mục tiêu của chính quyền Obama nhằm lật đổ ông Assad có thể sẽ quyết định chính sách Syria không nhất quán kéo dài của Mỹ, điều đôi khi dường như đặt Mỹ đứng về cả hai bên trong cuộc xung đột ở quốc gia Trung Đông này.
Làm giảm căng thẳng ở Đông Âu cũng sẽ là một kết quả quan trọng trong bối cảnh Nga vừa triển khai các vũ khí hạt nhân tới khu vực Kaliningrad - nằm giữa Ba Lan và Lithuania. Cuối cùng, việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt và nối lại hoạt động thương mại bình thường dường như là quan điểm mà ông Trump ủng hộ.
Tuy nhiên, những nội dung trên sẽ phụ thuộc rất nhiều vào cách mà ông Trump và nhóm cố vấn của ông đánh giá về những động cơ của Nga. Bất kỳ sự nhượng bộ nào của Mỹ cũng có thể bị coi là yếu đuối và khuyến khích sự quyết đoán của Nga.