Tổng thống Iran, ông Masoud Pezeshkian, ngày 24/9 kêu gọi cộng đồng quốc tế "không để Liban trở thành một Gaza khác". Ảnh: IRNA/TTXVN
Theo nhận định ngày 24/9 của bà Sima Shine, Giám đốc chương trình nghiên cứu Iran tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia (INSS) Israel, cựu Trưởng phòng Nghiên cứu và Đánh giá của Cơ quan tình báo Israel Mossad, Iran đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng liên quan đến tình hình leo thang căng thẳng ở Liban, đặc biệt sau các vụ tấn công quy mô lớn nhằm vào Hezbollah.
Chuyên gia Shine cho rằng, vụ nổ thiết bị nhắn tin và bộ đàm cùng vụ thiệt mạng của Ibrahim Aqil, một lãnh đạo cấp cao của Hezbollah, đã gây ra phản ứng gay gắt từ phía Iran, thể hiện qua những lời chia buồn công khai và chỉ trích mạnh mẽ đối với Israel. Phó Tổng thống Iran phụ trách các vấn đề chiến lược, Mohammad Javad Zarif, đã kêu gọi chấm dứt “tội ác của Israel” trong bức thư gửi đến lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah.
Tuy nhiên, phản ứng của các quan chức Iran lại có phần phức tạp. Bộ trưởng ngoại giao nước này Abbas Araghchi cáo buộc Israel đang cố tình kích động một cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Iran, khẳng định Tehran sẽ không rơi vào cái bẫy này. Mặc dù nhấn mạnh Iran không đứng ngoài cuộc tấn công, ông Araghchi và các quan chức khác tránh đưa ra bất kỳ cam kết rõ ràng nào về việc Iran sẽ trực tiếp can dự vào xung đột. Tổng thống Iran cũng cảnh báo rằng một cuộc chiến ở Trung Đông sẽ có hậu quả nghiêm trọng, nhưng đồng thời nhấn mạnh Iran sẽ bảo vệ các đồng minh của mình.
Sự leo thang căng thẳng giữa Israel và Hezbollah ở Liban diễn ra đúng vào thời điểm Iran đang tham gia các cuộc đàm phán quốc tế quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh Tổng thống Masoud Pezeshkian có chuyến thăm New York để tham dự phiên họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc. Đây là một cơ hội để Iran nỗ lực hàn gắn quan hệ ngoại giao, đặc biệt liên quan đến vấn đề dỡ bỏ các lệnh trừng phạt và tái khởi động đàm phán hạt nhân. Việc này cho thấy Iran muốn tìm kiếm sự ổn định trong khu vực, nhưng đồng thời không từ bỏ vai trò của mình trong các cuộc xung đột thông qua lực lượng dân quân thân Tehran như Hezbollah.
Hiện tại, các cuộc thảo luận chuyên sâu giữa Iran và Hezbollah đang diễn ra để xác định các bước tiếp theo trong xung đột với Israel. Ông Nasrallah, lãnh đạo của Hezbollah, có vai trò quan trọng trong việc quyết định liệu phong trào này có tiếp tục cuộc đối đầu với Israel hay không. Iran, trong khi đó, có thể sẽ cung cấp hỗ trợ thông qua lực lượng dân quân từ các nhóm ở Iraq và Afghanistan để duy trì sức ép lên Israel mà không trực tiếp can dự, trừ khi tình hình trở nên quá nghiêm trọng.
Tóm lại, bà Shine nhấn mạnh trong bối cảnh Iran đang tham gia các cuộc đàm phán ngoại giao quan trọng nhằm giải quyết các vấn đề hạt nhân và trừng phạt kinh tế, quan điểm của Tehran về tình hình ở Liban vừa thể hiện sự hỗ trợ mạnh mẽ cho Hezbollah, nhưng cũng vừa tìm cách tránh một cuộc chiến toàn diện trong khu vực.