Thượng viện bỏ phiếu thông qua các quy tắc cho phiên tòa luận tội lần thứ nhất, ngày 22/1/2020. Ảnh: Getty Images
Theo trang The Hill, Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Charles Schumer và Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnel đang nỗ lực đạt thỏa thuận về việc tổ chức phiên tòa luận tội, theo kế hoạch bắt đầu ngày 9/2 (giờ địa phương).
Điều đáng lưu ý là các thượng nghị sĩ đã phát đi tín hiệu cho thấy họ muốn tiến hành phiên tòa một cách nhanh chóng, nhiều khả năng trong không đến một tuần. Phía Dân chủ, dù tiếp tục tranh cãi rằng phiên tòa là cần thiết, lúc này lại đang muốn tập trung năng lượng chính trị vào các nỗ lực ngăn chặn đại dịch COVID-19.
“Tôi không thể tưởng tượng phiên tòa sẽ kéo dài quá một tuần”, Thượng nghị sĩ Kevin Cramer của đảng Cộng hòa nói, “Tôi không nghĩ có nhiều người nhiệt tình với chuyện này”.
Thượng nghị sĩ Chris Murphe của đảng Dân chủ, khi được hỏi nhận định về thời gian diễn ra phiên tòa, cho rằng: “Tôi không nghĩ nó cần phải kéo dài hơn một tuần. Một vài ngày cho mỗi bên là đủ”
Thượng nghị sĩ Tom Carper (đảng Dân chủ), một đồng minh thân cận của Tổng thống Joe Biden cũng nhận định phiên tòa nên kéo dài “vài ngày”. “Phiên tòa không cần phải kéo dài hàng tháng hay hàng tuần. Chỉ theo ngày. Và sau đó chúng ta có thể quay trở lại đưa đội ngũ của chính quyền này vào vị trí” – ông Carper khẳng định.
Cựu Tổng thống Trump đối mặt phiên tòa luận tội lần thứ hai vào ngày 9/2/2021. Ảnh: AP
The Hill cho hay, thỏa thuận mà lãnh đạo phe đa số và thiểu số tại Thượng viện đang trao đổi sẽ đặt ra một khung thời gian cho giai đoạn đầu của phiên tòa luận tội, bao gồm mở cuộc tranh luận giữa nhóm xử lý vụ luận tội của Hạ viện và nhóm luật sư biện hộ của ông Trump.
Nếu Thượng viện không bỏ phiếu cho gọi nhân chứng, phiên tòa có thể nhanh chóng đi đến kết thúc với việc nghị sĩ sẽ thảo luận về các cáo buộc, kết thúc tranh luận và sau đó là một cuộc bỏ phiếu về việc có nên kết tội ông Trump hay không.
Nhóm xử lý luận tội tại Hạ viện đã mời cựu Tổng thống Trump ra làm chứng nhưng yêu cầu này đã bị các luật sư của ông từ chối. Đảng Dân chủ hiện chưa cho biết họ có yêu cầu gọi thêm nhân chứng không.
Phiên tòa luận tội lần thứ nhất, diễn ra khi ông Trump đương chức tổng thống, đã kéo dài 21 ngày, đánh dấu phiên tòa luận tội tổng thống ngắn nhất trong lịch sử. Trước đó, phiên tòa luận tội Tổng thống Clinton đã kéo dài 37 ngày, và phiên luận tội Tổng thống Andrew Johnson vào năm 18 còn kéo dài tới 83 ngày.
Về mặt cấu trúc, phiên tòa sắp tới sẽ khác, cho phép nó có thể được đẩy nhanh hơn. Trước phiên tòa, Thượng viện đã tuyên thệ nhậm chức bồi thẩm đoàn và Thượng nghị sĩ Patrick Leahy (đảng Dân chủ) đã tuyên thệ chức chủ tọa phiên tòa.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi giơ bản cáo buộc luận tội chống lại Tổng thống Donald Trump vào ngày 13/1/2021. Ảnh: AP
Đảng Cộng hòa cũng chỉ phải bỏ một phiếu cho phiên tòa – với câu hỏi liệu phiên tòa này có hợp hiến hay không – cho dù các Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã cảnh báo họ có thể ép buộc tiến hành một cuộc bỏ phiếu tương tự để phản đối khi phiên tòa được tiến hành.
Và trong khi các nỗ lực trì hoãn phiên tòa của đảng Cộng hòa có thể làm tốn thêm nhiều ngày đầu trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden, các thành viên hàng đầu liên quan đến phiên tòa chỉ muốn kết thúc nhanh vụ xử này.
“Chúng tôi được biết, đảng Dân chủ đang nói rằng họ không muốn trì hoãn [phiên tòa]. Hầu hết họ muốn muốn dồn sức cho những việc khác… Vì thế dường như cả hai đảng đều quan tâm đến một phiên tòa ngắn gọn”, ông John Thune, nhân vật số hai tại Thượng viện Mỹ nói, ám chỉ rằng Quốc hội có thể kết thúc xong xuôi phiên tòa ngay ở tuần đầu tiên.
Theo các gói nguyên tắc áp dụng với phiên tòa luận tội ông Trump hồi năm 2020, cả hai đảng có 24 giờ để trình bày vụ việc. Các thượng nghị sĩ sau đó có 2 ngày để đặt câu hỏi.
Thượng nghị sĩ McConnnel, khi đó còn là Lãnh đạo phe đa số, ban đầu lên kế hoạch cho mỗi đảng hai ngày để mở các cuộc tranh luận, nhưng cuối cùng phải dừng lại vì hai bên quá căng thẳng khi đối mặt.
Lần này, nếu nhóm xử lý luận tội thuộc Hạ viện hoặc nhóm pháp lý của ông Trump muốn sử dụng toàn thời gian cho phép, điều đó có thể dẫn tới những phiên họp kéo dài đến 12 tiếng đồng hồ.
Trong trường hợp Thượng viện thực thi thỏa thuận tương tự với phiên tòa luận tội lần này, phiên tòa sẽ kéo dài ít nhất 8 ngày.
Phiên tòa luận tội ngày 9/2 là lần thứ hai với cựu Tổng thống Trump, khiến ông trở thành tổng thống duy nhất trong lịch sử Mỹ bị luận tội 2 lần. Đây cũng là lần đầu tiên một phiên tòa luận tội xét xử một cựu tổng thống và lần đầu tiên Chánh án không chủ trì các thủ tục luận tội tổng thống Mỹ.