Hàng loạt vi phạm vừa được phát hiện tại nhiều trạm đăng kiểm, cho thấy việc ngăn chặn nguy cơ gây tai nạn ngay từ khâu đăng kiểm đang tồn tại một “lỗ hổng”lớn. Thậm chí, nếu bỏ qua các khiếm khuyết, hư hỏng của xe, khâu đăng kiểm có thể là “thủ phạm” gián tiếp gây ra các vụ tai nạn với hậu quả khôn lường.
Xe biến dạng đầu vẫn... thoát
Phóng viên báo Tin Tức có dịp theo chân Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) kiểm tra 9 trung tâm đăng kiểm lớn trong cả nước. Qua kiểm tra cho thấy, hầu hết các trung tâm này đều vi phạm về quy trình kiểm định kỹ thuật, thiếu nhân lực, không đủ điều kiện về diện tích nhà xưởng, bãi đỗ xe. Nhiều trung tâm chưa niêm yết công khai các nội dung đăng kiểm hoặc niêm yết không đúng vị trí. Thậm chí, tại Trung tâm đăng kiểm 29-07D (Hà Nội), dù xe tải biển kiểm soát 30M-7290 bị bẹp, biến dạng đầu, nhưng đăng kiểm viên vẫn cho xe qua. Xe sơmi rơ-mooc 29R-1510 biển số bị gãy gập, không rõ số, nhưng đăng kiểm viên vẫn cho phương tiện đạt kiểm định dễ dàng.
Kiểm tra các thông số kỹ thuật của xe tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới số 29-02V. |
Theo quan sát của phóng viên, không ít hồ sơ kiểm định phương tiện có biển số bị mờ, khó hoặc không đọc được vẫn được cho qua; một số xe có thời gian kiểm định ngắn hoặc thời gian kiểm định không phù hợp. Kiểm tra thực tế tại Trung tâm đăng kiểm 37-03D (Nghệ An), thanh tra Bộ phát hiện đăng kiểm viên bỏ qua khâu kiểm tra khung gầm và các bộ phận bên dưới thân xe khi kiểm định. Còn tại Trung tâm 19-01V (Phú Thọ), đăng kiểm viên không tuân thủ đúng các quy trình, công đoạn kiểm định khi tiến hành đăng kiểm phương tiện…
Qua kiểm tra việc quản lý, tổ chức hoạt động của các trung tâm đăng kiểm này còn cho thấy, 3/9 lãnh đạo trung tâm không phân công đăng kiểm viên phụ trách dây chuyền kiểm định; 4/9 trung tâm có đăng kiểm viên kiểm định phương tiện nhưng không đúng quy trình. Thậm chí, có trường hợp đăng kiểm viên phụ trách dây chuyền nghỉ phép nhưng vẫn ký vào phiếu kiểm định; đăng kiểm viên có thẻ đăng kiểm hết hạn nhưng vẫn được phép khám xe.
Trung Tâm đăng kiểm xe cơ giới 2903S Ngọc Khánh, Hà Nội luôn trong tình trạng quá tải vào ngày cuối tuần. |
Chưa hết, thực tế cho thấy, mỗi trung tâm đăng kiểm lại có một quy định riêng về cấp phép xe tải hạng nặng, mà không theo quy chuẩn chung. Có trường hợp một hồ sơ đăng kiểm cho một xe tải, nhưng trung tâm này thì cho phép chở 30 tấn, trung tâm khác lại cho phép chở 40 tấn, thậm chí có trung tâm cho phép chở tới 60 tấn! Có nhiều xe, thùng cao quá tiêu chuẩn, có thể nhận thấy bằng mắt thường, nhưng vẫn được cấp phép kiểm định.
Đánh giá về thực trạng này, Chánh thanh tra Bộ GTVT Nguyễn Văn Huyện cho biết, dấu hiệu tiêu cực tại các trung tâm đăng kiểm đang có chiều hướng gia tăng thành hệ thống. Nếu tình trạng trên không được xử lý kịp thời thì rất khó ngăn chặn tình trạng xe quá tải “băm nát” đường bộ và các nguy cơ gây tai nạn giao thông nghiêm trọng tiếp tục hiển hiện. Ông Huyện cho biết thêm, từ đầu năm đến nay, qua thanh tra, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã đình chỉ 14 cán bộ đăng kiểm, trong đó có một giám đốc và một phụ trách dây chuyền của các trung tâm.
Lập đường dây nóng “tố” đăng kiểm
Nhằm ngăn chặn, xử lý kịp thời các sai phạm của các trung tâm kiểm định, Thanh tra Bộ kiến nghị cần sớm kiểm tra toàn bộ 100 trung tâm đăng kiểm trong cả nước. Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cũng yêu cầu Thanh tra Bộ tập trung thanh tra tại các trạm đăng kiểm để ngăn chặn tình trạng tiêu cực, buông lỏng quản lý xe quá tải trọng. Bởi theo ông Thăng, không dễ dàng gì mà đăng kiểm viên lại làm sai quy định trong việc cấp phép cho xe tải trọng lớn. Bộ trưởng cũng yêu cầu kiểm soát chặt chẽ các trạm cân xe trên các tuyến quốc lộ để không phát sinh tiêu cực.
“Để đảm bảo an toàn giao thông, ngoài tăng cường quản lý vận tải, công tác đăng kiểm phương tiện có tác động rất lớn. Nếu đăng kiểm làm tốt, sẽ hạn chế được xe quá tải, từ đó giảm tai nạn giao thông. Thực tế có tình trạng, khi đi đăng kiểm, các phương tiện lắp các thiết bị đạt tiêu chuẩn để vượt qua đăng kiểm; sau đó phương tiện lại được thay một số thiết bị để chở quá tải. Do đó, các trung tâm đăng kiểm phải tăng cường phối hợp với lực lượng công an để phát hiện và xử lý tình trạng này”. Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ |
Theo đó, Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu Cục Đăng kiểm Việt Nam trong tháng 5 phải phê duyệt quy hoạch các trung tâm đăng kiểm, trung tâm nào không đủ điều kiện thì cho dừng vĩnh viễn. Cục cũng được yêu cầu nhanh chóng hoàn thành đề án nâng cao chất lượng và chống tiêu cực trong đăng kiểm ngay trong tháng 4 tới để trình Bộ.
“Đăng kiểm viên chỉ cầm một vài trăm nghìn để không khám xe, không kiểm tra kỹ thuật có thể gây hậu quả lớn cho xã hội. Người bình thường cũng phân biệt được xe nào quá tải, nhưng cán bộ đăng kiểm có trình độ, được cấp thẻ hành nghề lại không biết…”, Bộ trưởng Đinh La Thăng bức xúc. Do đó, Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu, để hạn chế sai phạm, cần tăng cường trách nhiệm lãnh đạo của trung tâm đăng kiểm và Cục Đăng kiểm Việt Nam. Sau khi thanh kiểm tra toàn bộ các trung tâm đăng kiểm trong cả nước, nếu vẫn phát hiện tiêu cực, thì lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ phải chuyển việc khác.
Ngoài ra, trước ngày 30/3/2014, Cục Đăng kiểm Việt Nam và Sở GTVT các địa phương phải niêm yết đường dây nóng, số điện thoại cá nhân của lãnh đạo để tiếp nhận và xử lý phản ảnh về tiêu cực tại các trung tâm đăng kiểm.
Tiến Hiếu