Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Phước, do công việc làm ăn bị thua lỗ dẫn đến nợ ngân hàng và nhiều người khoản tiền lớn, để có tiền cho việc kinh doanh, Tài đã lợi dụng danh nghĩa là người đang công tác tại Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Phước lừa những người có nhu cầu chạy việc, chuyển trường, xin biên chế vào ngành giáo dục …
Phạm Trọng Tài đã giới thiệu cho nhiều người là mình có khả năng làm được những việc như chạy việc, chuyển trường, xin biên chế vào ngành giáo dục, nhiều người đã tìm Tài nhờ cậy. Chi phí mỗi lần thực hiện Tài toàn quyền quyết định. Sau khi nhận tiền, Tài đã sử dụng vào việc cá nhân, hồ sơ thì cất tủ hoặc đem đốt.
Qua điều tra, Cơ quan chức năng xác định từ tháng 5/2014 đến đầu năm 2016, Tài đã lừa 22 người có nhu cầu xin chuyển trường, thi biên chế, chạy việc… vào ngành giáo dục trên địa bàn tỉnh. Tổng số tiền Tài đã chiếm đoạt của các nạn nhân là hơn 1,8 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện hành vi, do bị tố cáo nên Tài và gia đình đã trả lại 665 triệu đồng cho các nạn nhân bị lừa. Cơ quan điều tra khẳng định việc trả lại tiền không phải xuất phát từ thiện chí, hối lỗi của Tài mà do các bị hại đòi nhiều lần khiến Tài lo sợ.